Prof. Dr. Korhan Taviloğlu
Genel Cerrahi Profesörü
Kalın bağırsak kanserinin belirtileri nelerdir?
• Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, bir haftadan uzun süren kabızlık, ishal yada dışkı çapının incelmesi gibi
• Bağırsağın tam olarak boşalamama hissi
• Sıklıkla kramp tarzında karın ağrıları
• Dışkıda kan görülmesi, dışkının parlak kırmızı veya koyu siyah olması
• Nedeni açıklanamayan demir eksikliğine bağlı kansızlık ve yorgunluk hissi
• Nedeni açıklanamayan kilo kaybı
Dışkıda değişiklik nasıl anlaşılır?
Olağan dışkıya göre çapın incelmesi, şeklinde ve sıklığında değişiklik, dışkıda kan olunca dikkate alınmalıdır.
İdeal olarak kişinin günün aynı zaman diliminde dışkılaması beklenir, ancak kabızlık, ishal, seyahat, hastalıklar ve bazı ilaçların kullanımı ile bu ritmde değişiklikler olabildiği bilinmektedir.
Liften zengin beslenen, günde 2 Lt civarında su içen ve düzenli spor yapan kişilerde dışkılama eylemi daha kolaylıkla gerçekleşir.
Hareketsizlik, yaşlanma, bazı ilaçlar, hipotiroidi vb. hastalıklar kabızlığa eğilim yaratmaktadır.
Dışkılamanın değerlendirmesinde en sık olarak Bristol sınıflaması kullanılır ve tip 2-3 sağlıklı dışkı olarak kabul edilmektedir.
Bristol dışkı şekli sınıflaması
Tip 1: katı ve ayrık fındık gibi yuvarlaklar
Tip 2: sosis şeklinde ve hacimli dışkı
Tip 3: sosis gibi ancak üzerinde çatlaklar olan dışkı
Tip 4: sosis veya yılan gibi, düz ve yumuşak dışkı
Tip 5: birbirinden ayrık düzgün kenarlı ve yumuşak küçük toplar
Tip 6: kabarık ve düzensiz kenarlı dışkı
Tip 7: katı bölüm içermeyen su gibi dışkı
Kalın bağırsak kanseri nasıl teşhis edilir?
• Parmakla makattan muayene (rektal tuşe)
• Dışkıda gizli kan testi
• Anoskopi: sadece makat kanalının ışıklı bir aletle incelenmesi
• Rektoskopi: kalın bağırsağın rektum adı verilen son kısmının endoskop adı verilen ışıklı (metal veya yumuşak yada fleksibıl) bir aletle incelenmesi
• Sigmoidoskopi: Kalın bağırsağın sadece makata yakın olan sol yarısının endoskop adı verilen yumuşak yada fleksibıl ışıklı bir aletle incelenmesi
• Kolonoskopi: Kalın bağırsağın tamamının endoskop adı verilen yumuşak yada fleksibıl ışıklı bir aletle incelenmesi
• İlaçlı kalın bağırsak filmi: bağırsak grafisi, bağırsak röntgeni, kolon grafisi, lavman opaklı kolon grafisi
• Sanal kolonoskopi: bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme ile araştırma
• Bilgisayarlı tomografi: bağırsak (kolon) kanseri ve rektum kanseri evrelendirilmesinde yaygın olarak kullanılır.
• Kan testleri: tümör marker ile araştırma (CEA, Ca 19-9)
• PET/CT: diğer organlara yayılımı araştırmak için