Kalp boşluklarının iç kısmını çevreleyen endokard tabakasının enfeksiyon kapmasından genellikle kalp kapakları da etkilenmektedir. Kalp kapağının enfeksiyon kapması beraberinde ciddi bir hayati tehlikeyi getirir. Bu enfeksiyonlar genel olarak bakterilerden kaynaklanmaktadır ancak bazı nadir durumlarda çeşitli mantar enfeksiyonlarına bağlı olarak da gelişebilmektedir. Herhangi bir nedenle kana karışan bakteri ya da mantar kalpte ciddi rahatsızlıklara neden olabilmektedir. Bu enfeksiyon zaman içerisinde kalp kapağının verimli bir şekilde çalışamamasına neden olabilir ve kalıcı bir hasar meydana getirebilir. Enfeksiyon, yorgunluk, halsizlik, yüksek ateş hali, eklem ağrısı, kas ağrısı ve kilo kaybı gibi belirtilere neden olmaktadır. Kalp kapağı enfeksiyonu teşhisi çeşitli görüntüleme tekniklerinin uygulanması ve seri olarak alınan kan kültürleri ile koyulabilmektedir.
CERRAHİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Kapak enfeksiyonlarında tedavi yöntemleri çeşitlilik göstermektedir. Ancak sınıflama bakımından değiştirme ve yenileme olmak üzere iki seçenek bulunmaktadır. Değiştirme operasyonlarda enfeksiyon kapmış olan kapak tamamen sökülerek yerine mekanik ya da biyolojik kapak yerleştirilir. Biyolojik protez kapaklar genel olarak domuz, dana ya da at gibi hayvanların kalp zarlarından yapılmaktadır. Biyolojik kapaklar zaman içerisinde yıpranmaktadır ve yaklaşık olarak 10 ile 20 yıl arasında dayanıklılık göstermektedirler. Mekanik kapaklar ise karbondan üretilir ve yüzeyleri nanometrik seviyede kayganlaştırılır. Bu şekilde kan mekanik kapakta birikerek herhangi bir şekilde pıhtılaşmaz. Bununla birlikte mekanik kapak takılan hastaların kan sulandırıcı bir ilacı hayatları boyunca kullanmaları gerekmektedir. Ancak mekanik kapakların kullanım ömrü biyolojik kapaklara göre çok daha fazla olmaktadır.
KAPAĞIN YENİLENMESİ
Bazı durumlarda mevcut kapağın sadece antibiyotik ile tedavisi ve tamiri tam iyileşme için yeterli olmaktadır. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için kapağın normal yapısının çok bozulmamış olması ve herhangi bir kireçlenme emaresinin bulunmuyor olması gerekmektedir. Ayrıca kalbin büyümesinden dolayı yaşanan kaçaklarda da kalp kapağının değişmesi yerine yenilenmesi tercih edilmektedir. Tedavi edilmiş kalp kapaklarında tekrar bir enfeksiyon görülme riski de mevcuttur. Bu nedenle ameliyat zamanlaması oldukça önemlidir. Enfeksiyon aktif iken yapılan ameliyat yeni kapağında enfekte olmasına neden olacaktır. Hastaların kapağı tamir edilmiş ise, ameliyat sonrasında herhangi bir şekilde kan sulandırıcı kullanılmasına gerek kalmamaktadır. Kapağın tamir edilmesi, değiştirilmesine göre daha avantajlı olduğu için hastanın durumuna göre, uygun hastalarda bu yol tercih edilmektedir. Ancak tamirin mümkün olmadığı durumlarda kapak değişimi kaçınılmaz olmaktadır.
Prof. Dr. Ali Civelek
Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı
www.alicivelek.com