Kalp krizi sol göğüste ağrılar, aşırı terleme, sol kolda uyuşukluk gibi belirtiler ile kendini gösteriyor. Ancak sıcaklardan kaynaklandığını düşünen bir çok hasta, kalp krizi geçirdiğini anlamıyor ve yaşama veda ediyor.
Kalp krizinde ilk yardımda oldukça önemli. Bunun için kalp krizi geçiren birine nasıl yardım edilmesi gerektiğinin iyi bilinmesi lazım.
Kalp krizi anında hastaya nasıl yardım edilmeli?
- Öncelikle yalnız başınızaysanız kalp krizi anında, 5-10 saniye olan şuurunu kaybetme süresini, öksürükle uzatabilirsiniz.
- Kalp krizi geçiren bir hastayla karşılaştığınızda aşağıdaki basamakları izleyin:
- İlk yardımı yapacak kişi olarak öncelikle kendinizi sakinleştirin ve daha sonra serin kanlı bir tavırla yaklaşımda bulunarak hastayı sakinleştirin. Hastaya onu anladığınızı hissettirip, yanında olduğunuzu ve en kısa sürede hastaneye ulaştırılacağını açıklayın.
- Hastayı sakinleştirdikten sonra ?Neyin var? Ne oldu? Ne zaman başladı? ve Nasıl oldu? gibi kısa sorularla, hastalık bilgilerini almaya çalışın. Eğer hastadan bilgi almak imkansızsa, yakınlarından aynı bilgileri almaya çalışın.
- Kısa hastalık bilgilerini aldıktan sonra hızlıca bir durum değerlendirmesi yapın. Burada şunlara dikkat edin: Hasta, rahat olduğunu söylediği bir pozisyonda ise, hiç hareket ettirmeyin. Daha sonra hemen size yakın zamanda ulaşılabilecek 'Acil Yardım / Ambulans Servisi'ne haber vererek yardım isteyin. Hastanın pozisyonu rahat değilse, hastayı yormadan ve yürütmeden yarı oturur pozisyona getirin. Sıkı elbiseler giymişse, göğüs bölgesindeki düğmeleri açın. İdeal pozisyon için hastayı alacağınız oda mümkünse havadar (pencereleri kolay açılabilir) olmalı. Odanın pencerelerini açarak içeriye daha fazla oksijen girişini sağlayın. Unutmayın ki, kalp krizli hastaya efor sarfettirmek, kalbin oksijen tüketimini arttırarak etkilenen kalp sahasının genişliğini arttırdığı gibi yeni kriz oluşumuna da neden olabilir.
- Kalp krizi geçiren hastada şok belirtileri varsa, yaptıklarınıza ek olarak, hastanın ayaklarının altına 3-4 sert yastık yerleştirin. (bacaklarının vücuttan 30 cm yüksekte olmasını sağlayın)
- Hastanın yanında sizden başka birileri varsa, onları güzel bir şekilde yönlendirerek yardım isteyin. Hastalık bilgilerini alıp durum değerlendirmesi yaptıktan sonra Acil Yardım / Ambulans Servisine haber vermesi için birini görevlendirirken, diğerleriyle hastaya uygun pozisyon verme gibi girişimler yapabilirsiniz. Böylece hem zaman kazanırsınız, hem de hasta yakınlarını panik içinde olmaktan kurtarırsınız.
- Ambulans gelinceye kadarki dönemde hastanıza şu ilaçları verebilirsiniz. Elinizde 500 miligramlık tam aspirin tableti varsa yarısını hastaya çiğnetin. Bu miktarda aspirin çiğnetilmesi, kanın akışkanlığını artırarak, kalp damarlarında yeni bir pıhtı oluşmasını engelleyecektir. Eğer hasta zaten kalp hastalığı nedeniyle küçük doz aspirin kullanıyorsa, kullandığı tabletlerin enterik kaplı olup olmadığına dikkat edin. Çünkü enterik kaplı aspirinler, çiğnetilmekle ağızdan emilmezler. Ancak elinizde başka aspirin türü yoksa ve uzun süre bekleyeceksek bir bardak su ile enterik kaplı aspirin verebilirsiniz. Gögüs ağrısını geçirmek için hastaya 5 miligramlık isordil tabletten 1 tane dil altı verebilirsiniz. Ancak hastada şok bulguları varsa, isordil vermekten kaçının. Çünkü isordil tabletleri tansiyon bir miktar düşürdüğünü unutmayın. Doğru ilacı verme konusunda tereddütünüz varsa, hastanıza ilaç vermekten kaçının!
- Şunu unutmayın ki; kalp krizli hastalarda bizim karşılaştığımız yaklaşım hataları, hastalığı bilinen yaşlı hastalarda değil, ilk defa kalp krizi geçiren nispeten genç (40 yaş civarındaki) erkek hastalarda ve muhtemelen hastayı yeterince anlayamamaktan kaynaklanır.