Kalp hastalıklarının giderek yayıldığı şu dönemde kalp krizi riski önceden yapılacak testlerle azaltılabiliyor. Kalbin içinde kan olmasına rağmen kasların beslenmesi için damarlara ihtiyacı olduğu bilgisini veren Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Kardiyoloji-Kalp Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Değertekin, kalbi besleyen ana üç tane damar bulunduğunu ve bu üç damardan herhangi birisinin tıkanması kalp krizine sebep olduğunu belirtiyor.
Kalp krizinin tıkanan damarın beslediği kalp kasının bundan hasar görmesi ve bu hasar sonucunda yeterli verimlilikte çalışamaması anlamına geldiğini belirten Prof. Dr. Muzaffer Değertekin, bunun kalbin genel performansında azalma oluşmasına ve uzun vadede kişinin hayatını tehdit ettiğine vurgu yapıyor.
Kalp krizi geçiren hastaların yüzde 20-30’unu o esnada hayatını kaybediyor. Ancak kişi hastaneye erken ulaşabilirse, hasar almadan kişinin kalbini korunabiliyor.
KADINLARDA KALP KRİZİ NASIL OLUR? KALP KRİZİ BULGULARI CİNSİYETE GÖRE DEĞİŞİYOR
Kadınlar ve erkeklerde kalp krizi bulgularında bazı farklılıklar bulunuyor. Genellikle ilk bulgu göğüs ağrısı olarak ortaya çıkıyor. Ancak özellikle ileri yaşlardaki kadınlarda kalp krizi, göğüs ağrısı yerine daha çok nefes darlığı şeklinde olabiliyor. Bu da kadınlarda kalp krizinin geç fark edilmesi ve geç teşhis edilmesi gibi riskleri beraberinde getiriyor. Bazı hastalarda göğüs ağrısı yerine sol kol ağrısı ve çene ağrısı şeklinde de olabiliyor. Kadınlar, erkeklere göre birçok konuda farklılık gösteriyor. Özellikle menopozdan sonra kadınlarda kalp krizi riski daha çok artıyor.
KALP KRİZİ RİSKİ BU FAKTÖRLERLE TETİKLENİYOR
Kalp hastalığı tanısı konurken birçok faktör dikkate alınıyor. Özellikle kişinin kalp hastalığı riski taşıyıp taşımadığına bakılıyor.
Risk faktörleri şöyle sıralanıyor:
Kişinin sigara içmesi
Yüksek tansiyon
Kolesterol
Diyabet
Obezite
Ailede erken yaşta kalp krizi geçiren kişilerin bulunması
Sayılan risk faktörleri arasından sigara başta olmak üzere üçünü ya da dördünü bir arada bulunduran kişilerde kalp hastalığı olma riski artıyor. Bu riskli kişilere tanı açısından öncelik vermek gerekiyor. Erkek ve kadın arasında tanı açısından bir fark bulunmuyor.
KALP KRİZİNDE TANI NASIL KONULUYOR?
Kalp krizinde tanı testleri; ilk olarak bir elektro çekildikten sonra kalp ultrasonu alınıyor. Ardından bir efor testi yaptırarak duruma bakılıyor. Bunların bir üst aşaması gerektiği zaman miyokardial perfüzyon sintigrafisi çekilmesi istenebiliyor. Buradan alınan sonuçlar da şüpheliyse, son olarak koroner anjiyografinin sonunda kalp hastalığı tanısını konuluyor.
KALP HASTALARI BESLENMELERİNE ÖZEN GÖSTERMELİ
Kalp hastalarının öncelikle yeterli miktarda sıvı almaları gerekiyor. Yeşil sebze tüketimine dikkat etmeleri, kırmızı et tüketirken bunu belli oranlarda yapmaları, doymuş yağlardan mutlaka kaçınmaları da diğer dikkat edilmesi gereken noktalar olarak sıralanıyor. Bunların yanı sıra hastanın diyabeti varsa kan şekerini yükseltecek, glisemik endeksi yüksek yiyeceklerden uzak durmaları da öneriliyor.
Onun dışında kalp hastalarının ara öğünlerle günlük beslenmelerini desteklemelerinde fayda bulunuyor. Bu da oluşacak insülin direncini kontrol etmemizi sağlıyor. Bu gibi şeylere dikkat ederek ideal kiloları da korunmuş oluyor.
KALP HASTALIĞINI ÖNCEDEN FARK ETMEK MÜMKÜN!
Kalp hastalığı yapılacak testlerle önceden fark edilebiliyor. Risk faktörlerine göre hastalar kategorize ediliyor. Prof. Dr. Muzaffer Değertekin, yüksek risk grubundaki kişilere testlerin önceden yaptırılıp durum fark edilmesi halinde, hastayı kalp krizinden koruyabileceklerini belirtiyor.
KALP KRİZİNDE GENETİK FAKTÖR ÖNEMLİ!
Kalp hastalığı ciddi bir genetik geçiş gösteriyor. Ancak bunun için net belirlenmiş yüzdeler bulunmuyor. Ailesinde erken yaşta kalp krizi geçiren kişilerle benzer kolesterol, şeker hastalığı veya sigara içme öyküsü varsa, bu kişilerde genetik faktörler öne çıkıyor. Özellikle 50’li yaşlarda annesi ya da babası kalp krizi geçirmiş kişilerin dikkatli olması gerekiyor. Bu kişilerin sigara içmemesi, kolesterolle ilgili önemli önlemler alması, şeker ve yüksek tansiyonunu kontrol etmesi gerekiyor.
KALP KRİZİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ SON YILLARDA ÇOK GELİŞTİ
Son dönemde teknolojiyle birlikte kalp hastalığının tedavi yöntemlerinin de oldukça ilerleme kaydettiğini söyleyen Prof. Dr. Muzaffer Değertekin, günümüzde kalp krizine erken şekilde müdahale edebildiklerini, kalp damarlarını açabildiklerini ve kalp krizi esnasında ilk iki saatte damarları stent’le yani balonla açtıklarında kişinin hayatını önemli ölçüde kurtardıklarını ifade ediyor.
Günümüzde kalp kapakları ameliyatsız tedavi edilerek hastaları iyileştirebiliyor. Son 10 yılda bypass ameliyatı yapılan hasta sayısında yüzde 50 azalma olduğu da görülüyor.