ANKARA (ANKA) - Dünyada her yıl 14 milyon yeni kanser vakası tespit edilirken bu sayının gelecek 20 yıl içinde yüzde 70 artarak 22 milyona ulaşabileceği belirtiliyor. Uzmanlar, dünyada kanser hastalıkları nedeniyle 20 yıllık süre içinde her yıl 13 milyon kişinin hayatını kaybedebileceğini ifade ediyor.
Dünyada her yıl 14 milyon yeni kanser vakası tespit edilirken, bu sayının gelecek 20 yıl içinde yüzde 70 artarak 22 milyona ulaşabileceği tahmin ediliyor. Türkiye'de kanser sıklığı dünya ve dünyanın gelişmekte olan ülkeleriyle benzerlikler gösterirken Türkiye'de 2010 yılında kanser sıklığı erkeklerde yüz binde 261,4; kadınlarda ise yüz binde 168,7 olarak belirlendi. Kanser istatistikleri 2010 yılı verilerine göre Türkiye'de her yıl yaklaşık 97 bin erkek ve 62 bin kadın kansere yakalanıyor.
Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Görevlisi Dr. Meltem Şengelen'in 1-7 Nisan Kanser Haftası nedeniyle yaptığı açıklamaya göre, dünyada erkeklerde, 2012 yılında en sık görülen beş kanser; akciğer, prostat, kolorektal, mide, karaciğer kanseri.
Türkiye'de 2010 verilerine göre erkeklerde en sık görülen beş kanser ise akciğer, prostat,
mesane, kolorektal, mide kanseri. 2012 yılında dünyada kadınlarda en sık görülen 5 kanser meme, kolorektal, akciğer, serviks ve mide kanseri.
Türkiye'deki 2010 verilerine göre kadınlarda en sık görülen beş kanser ise meme, tiroid,
kolorektal, rahim, akciğer kanseri.
-"13 MİLYON ÖLÜM"-
Dr. Meltem Şengelen açıklamasında, kanserlerin 2012 yılında dünyada 8.2 milyon ölüme neden olduğunu ve 20 yıllık süre içinde her yıl 13 milyon ölüm olacağının tahmin edildiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Dünyada en fazla öldüren kanserler; Akciğer kanseri (1,59 milyon ölüm), karaciğer kanseri (745 bin ölüm) mide kanseri (723 bin ölüm), kolorektal kanser (694 bin ölüm), meme kanseri (521 bin ölüm), yemek borusu kanseridir (400 bin ölüm)
Türkiye'de 2014 yılında ölümlerin yüzde 40,4'ünü dolaşım sistemi hastalıkları oluştururken, ikinci sırada yüzde 20,7 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler yer almıştır.
Yaşlanma kanser gelişimi için temel faktördür. Kanserler için belirli risk faktörlerinin birikmesi ve hücresel tamir mekanizmalarının kişi büyüdükçe daha az etkili olması nedeniyle kanser sıklığı yaşla birlikte artar.
Kanser ölümlerinin yüzde 30'undan fazlası risk faktörlerinden kaçınarak veya değiştirerek önlenebilir. Bu risk faktörleri; tütün kullanımı, fazla kilolu veya obez olma, düşük meyve ve sebze alımı, sağlıksız beslenme, fiziksel aktivite eksikliği, alkol kullanımı, cinsel yolla bulaşan insan papilloma virüsü (HPV) enfeksiyonu, hepatit B (HBV) enfeksiyonu, iyonize ve iyonize olmayan radyasyon, kentsel hava kirliliği, katı yakıtların ev kullanımıyla oluşan kapalı alan dumanı."
-KANSERİ ÖNLEME STRATEJİLERİ-
Tütün kullanımının kanser için en önemli risk faktörü olduğunun altını çizen Şengelen, dünyadaki kanser ölümlerinin yaklaşık yüzde 20'sine ve akciğer kanseri ölümlerinin yaklaşık yüzde 70'ine tütün kullanımının neden olduğunu vurguladı. Şengelen, Türkiye'deki tüm ölümlerin yüzde 23'ünün tütüne bağlı hastalıklar sebebiyle olduğunu belirtirken, kanseri önleme stratejilerine ilişkin ise şu bilgileri verdi:
"Risk faktörlerinden kaçınma, insan papilloma virüsüne (HPV) ve hepatit B virüsüne (HBV) karşı aşılanma, mesleki tehlikeleri kontrol etme, güneş ışığı ile non-iyonize radyasyona (UV) maruz kalmayı azaltma, radyasyona (mesleki veya tıbbi teşhis görüntüleme) maruz kalmayı azaltma.
Erken tanı ve tedavi ile kanserden ölümler azaltılabilir. Kanserden korunma, erken tanı ve hastaların tedavi edilmesi stratejilerinin uygulanması ile kanser kontrolü sağlanabilir. Çoğu kanser türünde erken teşhis ve uygun tedavi ile kür elde edilmektedir. Sağlıklı yaşam davranışları ile kanserden korunmak mümkündür. Erken tanı hayat kurtarır."