Ülkemiz pek çok üretimiyle Dünya gastronomi alanında göz önüne çıkmaktadır. Bunlardan biri olan kantaron balı, günümüzde çok fazla popülerleşmiş bal türleri arasında yer alıyor. Bilinen bal çeşitlerinden daha farklı bir lezzet ve tadı olan bu bal, koyu rengi ve tadının acı olmasıyla beraber diğerlerinden ayrılıyor. Kantaron balı her yıl az miktarda çıkması ve diğer bal çeşitlerine göre daha zor ve farklı üretimiyle birlikte Dünyanın en değerli balları arasında yer alıyor. Guinnes Rekorlar Kitabı’nda lezzetiyle ve faydalarıyla ünlenmiş Türk balı olarak geçiyor. Guinness Dünya Rekorları web sitesinde yazılan bilgilere göre Centauri olarak da bilinen bal, 16 Mart’ta rekorlar kitabına girdi. Rekoru resmi şekilde onaylayan hakemlerle yapılan online görüşmede, bu balın bilinen en kıymetli bal olduğu belirtildi.
Kantaron balı, ülkemizde yetiştirilen kıymetli bal çeşitlerinden biridir. Kalitesiyle ünlü olan bu bal, özel olarak 2500 metre yükseklikteki bir mağaradan alınıyor. Kantaron balının senede bir defa üretildiği biliniyor. Hem az miktarda üretilen bir besin olması hem de tescil edilen kalitesi sayesinde fiyatı da oldukça pahalı bir bal türüdür. Türkiye Bilim Kurulu tarafından incelenen kantaron balının kalite standartlarını koruyabilmesi, toplanan balın en iyi kısımlarının piyasaya sürülmesinden kaynaklanıyor.
Kantaron balının rengiyle, dokusuyla ve acı tadıyla birçok bala göre daha farklı olduğu bilinen gerçekler arasındadır. Bununla beraber balın içerisinde magnezyum, potasyum, fenol, flavanoid ve antioksidanlar bulunması tıbben de yüksek kalitede yer almasını sağlıyor. Balın üretiminde arıların özel bakımı ve bilinen bal yetiştiriciliği yöntemlerinden farklı noktalar bulunması, üretiminin daha da zor olmasına neden oluyor. Kantaron balının kilosu 10 bin Euro (201 bin TL) olduğu biliniyor.
Kantaron balı üretimini özel kılan şeyler biri deniz seviyesinden oldukça yüksek bir noktada yetiştirilmesidir. Balın üretildiği bu nokta arı kolonilerinden de uzakta, 2500 metre yükseklikteki mağaralardadır. Bu yüzden diğer bal çeşitlerine göre üretim yöntemi oldukça zordur. Ticari olarak bal işi yapan kişiler, normal bal türlerinde yıl içerisinde iki ya da üç defa sağım işlemi gerçekleştirebiliyor. Ancak, kantaron balı yılda sadece bir defa üretiliyor. Bu durum balın maaliyetine yansıyarak, değerli ballar sınıfında yer almasını sağlıyor.
Kantaron balı zorlu üretim süreçlerinin yanında içeriğinde birçok faydalı bileşenin bulunmasıyla da değerli ballar sınıfında yer alıyor. Balın bağışıklık sistemi ve sindirim sistemi için birçok faydasının olduğu biliniyor. Bununla birlikte bilinen bar türlerine göre içeriğinde bulunan ekstra mineraller kantaron balını en faydalı besinler arasında tutuyor. Yüksek besin oranlarıyla öne çıkan Kantaron balının içeriğinde potasyum, magnezyum, fenol, antioksidanlar, flavanoid gibi mineraller oldukça fazla miktarda yer alıyor.
İçeriğinde çeşitli bileşenler bulunan bu tarz besinleri tüketmeden önce bunlardan herhangi birine karşı alerjik bir durumun olmadığından emin olmak gerekiyor. Alerjik bir reaksiyonun yer almadığı durumlarda sabah saatlerinde aç karnına 1 tatlı kaşığı kadar tüketilebilir. Balın diğer türlere göre daha acı bir lezzette olması tüketimini zorlaştırabilir. Bu yüzden klasik kahvaltı sofralarında ekmeğe sürülerek tüketilmesi pek mümkün değildir. Ancak, her gün abartıya kaçılmadan yenilmesinde bir sorun yoktur. Bununla birlikte bu tarz özel balların herhangi bir şekilde ısıtılmaması veya sıcak bir ürünle yan yana tüketilmemesi gerekir.