Annelerin yarım gün çalışıp tam maaş almaları sayesinde devlet katkısı 823 lira olacak. Anne ve babadan isterse birisi çocuk okula gidene kadar yarım gün çalışabilecek.
Doğum yapan kadını ve hatta babayı kapsayan 'part-time' çalışma düzenlemesi yakında yasalaşacak. Bu kapsamda doğum yapan asgari ücretli kadının çalıştığı süreyi (yarım gün) işveren ödeyecek, maaşın kalanını ise İŞKUR tamamlayacak. Sadece yarım günün ücretlendirildiği '5.5 yıl part-time' ise babayı da kapsayacak.
Özellikle çalışan kadınların çocuk sahibi olmasının önündeki engellerin azaltılması hedeflenerek doğum sonrası part-time çalışma hakkı düzenlemesi hayata geçirildi. Bugünlerde yasalaşması beklenen yönetmelikle bu konunun detayları netleşecek. Peki, kimler ve nasıl bu haktan yararlanabilecek? Doğum yapan kadın çalışanların doğum öncesi 8 hafta, doğum sonrası 8 hafta analık izni hakları bulunuyor. Bu sürelerde kadın çalışanlar analık izni kullanıyorlar ve çalışmadıkları sürenin ücretini SGK’dan alıyorlar. Analık izni bitiminden sonra kadın çalışanın önünde iki seçenek bulunuyor. İlk seçenek 6 ay ücretsiz izin kullanmak. Bu durumda kadın sigortalı 6 ay boyunca ücret almadan ve işe gitmeden çocuğuyla birlikte vakit geçirebiliyor. Ancak bu sürelerde kadın çalışan adına prim ödenmediği için ücretsiz izin süresi emeklilikte dikkate alınmıyor.
ÜCRETİN YARISI İŞKUR'DAN
İkinci seçenek ise ilk doğumda 60, ikinci doğumda 120, üçüncü doğumda 180 gün part-time çalışma hakkının kullanılması. İşverenin doğum sonrası part-time çalışma hakkını kullanacak çalışana 'hayır' deme şansı yok. Part-time çalışma hakkının kullanan kadın çalışan bu süre içerisinde haftalık çalışma süresinin yarısı kadar çalışacak ve ücretinin yarısını işverenden alacak. Ücretinin diğer yarısı için ise İŞKUR’a başvuru yaparak yarım çalışma ödeneği talep edecek. Bu sürede İŞKUR yarım çalışma ödeneği alan kişi için çalışmadığı günlere ait sigorta primi de yatıracağı için emeklilik açısından da bir kayıp olmayacak.
HANGİ ŞARTLAR ARANIYOR?
Yarım çalışma ödeneğinden yararlanmak isteyen kadın çalışanın adına son 3 yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi yatırılmış olması gerekmektedir. Prim ödeme koşulunu yerine getiren kadın çalışana günlük asgari ücretin brüt tutarı kadar ödeme yapılacak. Dolayısıyla 60 gün part-time çalışacak işçiye 30 günlük ücreti işveren tarafından, diğer 30 gün için ise günlük 54,9 TL olmak üzere toplam 1.647 TL İŞKUR tarafından ödenecek.
'5.5 yıl hakkı'nda sadece çalıştığı sürenin ücreti var ,
Doğum sonrası kadın çalışanlara tanınan 60, 120, 180 günlük part-time çalışma hakkının yanında bir de çocuk ilköğretim çağına gelinceye kadar, yani 5.5 yıl part-time çalışma hakkı var. Bu haktan yalnızca kadın çalışanlar değil, erkek çalışanlar da yararlanabiliyor. Ancak bu hakkın kullanılabilmesi için çiftlerin her ikisinin de çalışıyor olması gerekiyor. Diğer yandan 5.5 yıl part-time çalışma hakkının kullanıldığı dönemde İŞKUR’dan yarım çalışma ödeneği alınması söz konusu değil. Yani çocuğuyla okul çağına gelinceye kadar birlikte vakit geçirmek isteyen anne-babalar bu hakkı kullandıkları süre içerisinde yalnızca çalıştıkları sürenin ücretini işverenlerinden alabilecekler.
FESİH NEDENİ OLAMAZ
İşverenlerin kadın çalışanların 5.5 yıl part-time çalışma hakkını kullanmasını engellememeleri için iş güvencesini sağlayacak bir hüküm getirilmiş. Buna göre doğum sonrası 5.5 yıl part-time çalışma hakkını kullanan anne veya babanın iş sözleşmesinin bu nedenle feshedilmesi mümkün değil. Bu nedenle gerçekleştirilen feshin geçerli nedenle fesih sayılmayacağı açıkça ifade ediliyor. Dolayısıyla bu hakkı kullanması nedeniyle işten çıkartılan bir kadın çalışan dava açarsa işverenden kıdem ve ihbar tazminatını alacağı gibi, işine geri dönebilecektir.
İşverene de 'geçici işçi' hakkı
Kadın veya erkek çalışan doğum sonrası 5,5 yıl part-time çalışma hakkını kullanırlarsa işveren bu kişinin yerine özel istihdam bürolarından bir kişiyi işe alabilecek. Eğer part-time çalışan işçi bu hakkını kullandıktan sonra işine geri dönmezse bu durumda geçici iş ilişkisi ile çalışan işçi kadroya geçirilmek durumunda.
Gelir kaybı yaşamayacak
Kadın çalışan hiçbir ücret kaybı yaşamaksızın 2 ay part-time çalışarak hem çocuğuyla vakit geçirebilecek, hem de gelirinde bir azalma yaşamayacak. Asgari ücretin üzerinde ücret alan kadın çalışanlar için ise bu süre içerisinde bir miktar ücret kaybı söz konusu olacak. Kadın çalışanların İŞKUR’dan yarım çalışma ödeneği alabilmeleri için analık izninin bitiminden itibaren 30 gün içerisinde başvurulması gerekmektedir.