Sahip olduğu eşsiz doğal, kültürel ve tarihi değerleri nedeniyle farklı mevzuatlardan gelen birçok koruma statüsüyle geçmişten bugüne korunan alanlardan olan Kapadokya'da, yaklaşık 7 bin 600 hektar alan arkeolojik sit, 620 hektar alan kentsel sit, 9 bin 600 hektar dünya miras alanı, 48 bin hektar alan kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgesi, 30 bin hektar alan doğal sit ve 9 bin 600 hektar alan ise milli park statüsünde.
Bu nedenle Kapadokya'da, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, valilik ve belediyelerin yetkisi bulunuyor.
Söz konusu kurumların yetkili olduğu bu alanda herhangi bir yapı veya yatırım yapılabilmesi için en iyi senaryoda yani alanın yaklaşık yüzde 30'luk kısmında iki kurumdan görüş alınması, olağan bir senaryoda ise yani alanın yaklaşık yüzde 70'inde 4 veya 5 kurumun izninin alınması ve süreçlerinin takip edilmesi gerekiyor.
Bu durum ise alanda kaçak yapılaşmalar gibi aykırı uygulamaların oluşmasına, alanın doğal ve kültürel dokusunun tahrip edilmesine, bölgedeki turizm potansiyelinin etkin olarak kullanılamamasına ve sonuç olarak alanının korunamamasına yol açıyor.
Bu nedenle Kapadokya'nın korunması ve sorunlarının çözülmesi amacıyla ilk olarak 1988'de olmak üzere 1992 ve 2014'te ilgili tüm kurum ve kuruluşların katıldığı toplantılar düzenlendi. Toplantılarda, Kapadokya'nın sahip olduğu doğal, kültürel ve tarihi değerlerin önemi ve bu değerlerin alandaki yetki karmaşası nedeniyle etkin ve verimli olarak korunmadığı konusu tartışıldı.
BÖLGEYE ÖZEL YÖNETİM MODELİ
Bölgenin korunması için ayrı ve özellikli bir yönetim modeli oluşturulması ihtiyacı fark edildi ancak çalışmalar tamamlanamadı.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile Kapadokya'daki yetki karmaşasının engellenerek hizmetin etkin ve verimli olarak sunulması için bürokrasinin azaltılması amacıyla Kapadokya'da alan başkanlığı modelinin gerekli olduğu değerlendirildi ve konuya yönelik çalışmalar, geçmişte yapılan çalışmalar da dikkate alınarak, 2018'de yeniden başlatıldı.
Yaklaşık 3 aylık bir süreçte yerinde incelemeler yapılarak mevcut durum ortaya kondu ve Kapadokya için olası alan başkanlığı, görev ve sorumluluk alanı sınırları belirlendi.
Konuya ilişkin 2-4 Kasım 2018'de Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un katılımıyla bölgede yerinde inceleme çalışması yapıldı ve yerel idarecilerin de yer aldığı değerlendirme toplantısı yapılarak çalışmalar tamamlandı.
TURİZM POTANSİYELİ ARTIRILACAK
AK Parti, Kapadokya Alan Başkanlığı kurulmasıyla ilgili kanun teklifini Meclis sundu.
Alan başkanlığının kurulmasıyla bürokrasi azaltılacak, iş gücü ve zaman kaybı önlenecek, bütüncül planlama yapılacak, turizm potansiyeli artırılacak, kamu hizmetinin etkin ve verimli sunulması sağlanacak.
Başkanlığın görevleri; üst ölçek planlama, uygulama planları onama, alan koruma, bakım, ören yeri girişleri, ziyaretçi yönetimi, alanın tanıtımı, korumaya ilişkin proje ve uygulamaları yapma ve denetleme olarak belirlendi.
Alan başkanlığı teşkilatlanmasında, alan başkanına yardımcı olmak üzere teknik ve idari başkan yardımcıları yer alacak.
Bölgede yapılacak uygulamalarda karar merci olarak konusunda uzman meslek mensupları ve ilgili kurum temsilcilerinden oluşan alan komisyonu tanımlandı. Bu komisyonda, alanda yetkileri devralınan kurumların temsilcileri de bulunacak.
Kapadokya Alan Başkanlığının kurulmasıyla talep sahibi doğrudan alan başkanlığına başvurarak uygulamasını yapabilecek.
Kaynak: AA