Kar Yağdı, Fındık Fiyatları Arttı

MELTEM YILMAZ - Serbest piyasa koşullarında oluşan fındık fiyatlarının, mart ayının son günlerinde etkili olan soğuk ve yağışlı havanın etkisiyle 5,50 liradan 7 liraya kadar yükseldiği, artışın sürmesinin beklendiği bildirildi. Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, fındık fiyatlarındaki artışın temel nedeninin 29-30 Mart tarihleri arasında yağan kar ve yüksek kesimlerde meydana gelen don olayına bağlı olduğunu söyledi. Zararın boyutlarının yeni görülmeye başlandığını belirten Arslantürk, "Samsun'dan Artvin'e kadar olan Orta ve Doğu Karadeniz'de özellikle Ordu ve Giresun'da ciddi hasar söz konusudur. Batı Karadeniz'de 300 rakımın üzerinde bir hasar var ama bu hasar hafif sayılır. Genele bakıldığı zaman şu an ki görüntülere göre 2014 mahsulünün yaklaşık yüzde 40'ının zarar gördüğünü söyleyebiliriz" dedi. Arslantürk, çiçek sayımı dikkate alınarak yapılan tahminlerine göre rekoltenin maksimum 500 bin ton civarında olabileceğini ifade ederek, "Dünyada yaklaşık 800 ile 850 bin tonluk fındık tüketimi söz konusu. Bu durumda arz talebi dengeleyemeyecek piyasalar oluşmaya başladı. Doğal olarak bu durum da mevcut 2013 mahsulü ve piyasadaki fındığın fiyatlarına yansıdı" diye konuştu. Bazı piyasa koşullarının arz talebi göre çalıştığını da anlatan Arslantürk, sözlerini şöyle sürdürdü: "Daha önce 2004 yılında afet dur söz konusu olmuştu. Ordu ve Giresun'da da olan bu durumda da afet durumu söz konusudur diyebiliriz. Tarımsal ürünlerin sigortası kanunu çıktıktan sonra devletin bunu afet kapsamına alma ihtimalini çok fazla görmüyoruz ama mutlaka yeniden bir değerlendirme yapılması gerekiyor. Her ne kadar tarımsal sigorta olsa bile Türkiye'deki fındık bahçelerinin yüzde 10'u bile sigorta yaptırılmamış durumda. Bölge ciddi bir kayıpla karşı karşıyadır." Arslantürk, fındık fiyatlarındaki artışın devam ettiğine dikkati çekerek, "Mart ayında kar yağmadan önce 5,50-5,60 lira seviyesinde olan fındık fiyatları şu anda 7 lira seviyesine kadar çıktı. Fındık fiyatlarında yaklaşık 3 ile 4 gün içerisinde yüzde 27 oranında bir artış söz konusu ve bu artış devam edecek. Şu anda sadece don olayını yaşamış durumdayız. Bundan sonra gelecek aşırı sıcaklar ve rüzgar da fındığı olumsuz etkileyecek olabilir. Mevcut durumu değerlendirme şansımız olduğu için şu anda onları göz ardı tutuyoruz" diye konuştu. Arslantürk, son yıllarda iklimsel değişikliklerin de çok önemli etkisi olduğunu anımsatarak, şunları kaydetti: "Geçmiş yıllara baktığımız zaman bu sene fındık, gelişim açısından neredeyse bir ay önde gidiyordu. Kar yağışının bu kadar etkili olmasının bir nedeni de ürünün erken açmasıdır. Fındıkta çiçek sayımına göre 750 ile 800 bin ton arasında 2014 mahsulü beklentisi vardı ve don olayından sonra artık maksimum 500 bin tonluk beklenti var. " Üreticilerin bilinçli davranması gerektiğini de belirten Arslantürk, sözlerin şöyle tamamladı: "Don olayı 5 ile 10 yılda bir yaşanıyor fakat bıraktığı hasar çok büyük olduğundan kısa vadeli düşünülmemesi gerekiyor. Üreticilerimiz 100 ya da 200 lira heba etmeyelim derken çok büyük kayıplarla karşı karşıya kalabiliyor. Üreticiyi bir kez daha tarımsal ürün sigortası konusunda uyarıyoruz. Tarımsal ürün sigortasının yüzde 50'sini devlet karşılıyor. Üreticimize sigortalarını zamanında ve eksiksiz yaptırmalarını tavsiye ediyoruz. "