Kentte kaz üreticiliği ile geçimini sağlayanlar için önemli bir gelir kapısı olan ve damızlık kazlardan elde edilen yavru kazlar, nisan ayında yumurtadan çıktıktan sonra kasım ayına kadar titizlikle besleniyor. İyi beslenmeleri amacıyla yaz boyunca meralarda beslenen ve sonbaharla meradaki son zamanlarını yaşayan kazlar, kesilip sofralara getirilecekleri kış öncesi besiye alınıyor.
Çobanları nezaretinde kışa hazırlanmaları için soğuk suda yüzdürülen kazlar, kesim hazırlıkları kapsamında suni göllere veya sulak alanlara götürülüyor.
Özellikle kesim işleminin yapılacağı kış öncesi kapalı alanlarda besiye alınan kazların, hem yağlanmaları hem de kışa hazırlanmaları için açık havada suyla buluşması ilginç görüntüler oluşturuyor.
Kaz eti, kışın hem yöre sakinlerince tüketiliyor hem de yöreye gelenlere özel yemek olarak servis ediliyor. Yöredeki besiciler için önemli bir gelir kapısı olan ve kesime hazırlık için son hazırlıkları yapılan kazların eti, tuzlanıp kurutularak diğer kentlere de satılıyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi ve Doğu Anadolu Bölge Sorumlusu Adem Ertaş yaptığı açıklamada, Kars'ta yaklaşık 210 bin 308 damızlık dişi kaz bulunduğunu belirterek, "Kars'ta anaç kazlardan yılda yaklaşık olarak 1 milyon 51 bin 540 kaz üretimi gerçekleştirilmektedir. İlimiz kaz üretimi bakımından ülkemiz genelinde birinci sırada yer almaktadır. Kazlar ilimizde büyük oranda aile işletmelerinde üretilmekte olup, profesyonel kaz çiftliği, yok denecek kadar azdır." diye konuştu.
Ertaş, "Kazlar yaz aylarında merada otlatılarak beslenmekte, sonbahar aylarında kar yağdıktan sonra kesilerek kış aylarında tüketimi yapılmaktadır. Kaz yemeği Kars halkı için bir gelenek haline gelmiştir. Evlerine gelen kıymet verdikleri misafirlerini kaz yemeği ile ağırlarlar. Kesilen kazlar son yıllarda ilde turizmin de canlanması nedeniyle yoğun olarak lokantalarda da tüketilmeye başlanmıştır." ifadelerini kullandı.
Besici Taner Oğul da kaz varlığı bakımından Türkiye'de ilk sırada yer alan Kars'ta yetişen kazların etinin, diğer illere göre daha lezzetli olduğunu söyledi.
Kars ve çevre illerde kaz besiciliğinin giderek arttığını anlatan Oğul, "Bölgemizde kaz eti çok seviliyor ve tüketiliyor, kuluçka makinelerinde yumurtaları alıp daha sonra yavrularını kendi doğal ortamlarında yetiştiriyoruz. Merada, sulak alanlarda büyütüp piyasaya sürüyoruz." dedi.
Oğul, yaklaşık 2 bin kaz beslediğini ve hayvanları veterinerler kontrolünden geçirdiklerini ifade ederek, "Kazlarımız doğal ortamda büyüyor, eti lezzetli olduğu için ilgi oldukça fazla. Kazları sabah arpa ile besleyip daha sonra çobanlar eşliğinde meraya bırakıyoruz. Çobanlarımız kazları otlatıyor. Kazlar merada güzelce doyduktan sonra soğuk suda yüzdürüyor. Akşam da çiftliğe getirilerek dinlenmeye alınıyor." diye konuştu.
Kazların, kar yedikten sonra kesileceğini anlatan Oğul, sözlerini şöyle tamamladı:
"Kazlarımız her ay bakımları yapılarak veteriner kontrolünden geçiyor, çok şükür sağlıklılar. Allah'ın izniyle 1 ay sonra kar yağmasıyla kesime gönderilecekler. Kazlarımız etinin lezzetli olması için kar yemeden kesilmiyor, o nedenle kar yağışını bekliyoruz. Kazlar kesildikten sonra tuzlanıp güneşte askıya alınarak kurutuluyor. Kaz etini kışın, hazır olduktan sonra müşterilerimize ya da isteyen vatandaşlara gönderiyoruz. Kazın tanesinin fiyatı 150-250 lira arasında değişiyor. Kaz eti Türkiye'nin tüm illerine gönderiliyor, her yerden talep geliyor."