Karaciğer, vücudun en büyük ikinci organıdır. Tüketilen tüm besinler karaciğerin kontrolünden geçer. Gıdaların içerisinde yer alan zararlı maddeleri ayırıp vücuttan uzaklaştıran karaciğer, bu maddelerin kana karışmasını önler. Bu sayede vücudun genel sağlık durumunun korunmasına yardımcı olur. Bu açıdan bakıldığında karaciğerin sağlıklı olması, insan hayatı için kritik düzeyde önem taşır. Karaciğer sağlığının risk altında olduğunu gösteren rahatsızlıkların başında ise karaciğer yağlanması geliyor. Karaciğer yağlanması belirtileri iyi bir şekilde bilinirse ve vücut bilinçli bir şekilde takip edilirse tedavi için adım atılmasını hızlanabilir.
Karaciğer yağlanmasına işaret edebilecek farklı belirtiler mevcuttur. Bu belirtilere şahit olmaya, bu semptomları deneyimlemeye başlarsanız mutlaka bir doktora kontrol olmanız da fayda vardır.
1. Yorgunluk ve halsizlik
Sürekli halsizlik ve yorgunluk, karaciğer yağlanmasının önemli belirtileri arasında yer alır. Yağ ile dolan hücreler, karaciğerin fonksiyonlarını tam olarak yerine getirmesini önler. Bu durum halsizlik ve yorgunluğa yol açar.
2. Mide bulantısı
Sindirim sisteminin herhangi bir alanında meydana gelen işlev sorunu, mide bulantısına neden olabilir. Karaciğerin kandaki zararlı maddeleri gerektiği gibi temizleyememesi, karaciğer yağlanmasına bağlı olarak gelişen mide bulantısını ortaya çıkarabilir. Kanın içerisindeki toksik maddelerin artışı bulantıya neden olabilir.
3. İştah sorunu ve kilo kaybı
Sindirim sisteminin önemli üyelerinden biri olan karaciğer, safra salgısı ile yağ moleküllerini parçalara ayırır. Karaciğerde meydana gelen yağlanma, karaciğerin sindirim faaliyetlerine gerektiği gibi katılmasını önler. Mideyi de olumsuz etkileyen karaciğerin yetersiz işlev sergilemesi, iştahsızlığa ve nihayetinde kilo kaybına yol açar.
4. Karın ağrısı
Karaciğerinde yağlanma riski bulunan kişiler tarafından hekimlere yöneltilen sorulardan biri de karaciğer yağlanması ağrı yapar mı sorusudur. Karın boşluğu sağ üst kısmında ortaya çıkan ağrılar, karaciğer yağlanmasını işaret edebilir. Ağrılar şiddetli ise, karaciğerde yağlanma dışında başka sorunların varlığı da söz konusu olabilir. Bu belirtiyi de diğer belirtiler gibi ciddiye alarak hekime başvurmakta fayda var.
5. Zihin karışıklığı ve dalgınlık
Karaciğer sorunları, beyni etkileyen sonuçlar ortaya koyabilir. Karaciğer yağlanması ileri seviyelere ulaşmış ise karaciğer enfeksiyon ve siroz bakımından risk altında demektir. Bu durum beyni olumsuz etkileyerek dalgınlığa ve zihin karışıklığına yol açabilir. Ciddiyetle yaklaşılması gereken bu durum, mutlaka uzman bir hekime başvurmayı gerektirir.
Ağız ve beden kokusu, şişkinlik, hemoroid, vücut ısısında artış, göz kızarıklığı, ciltte kızarıklık ve kaşıntı gibi belirtiler de karaciğer yağlanmasına bağlı olarak ortaya çıkan rahatsızlıklar arasında yer alır. Vücudun bu şekilde belirtiler vermesi bir sorunun varlığına işaret eder. Öte yandan karaciğer yağlanması sivilce yapar mı sorusunun net bir şekilde cevaplanması pek mümkün değildir. Cilt yapısının kişiden kişiye değişkenlik göstermesi sebebiyle kimilerinde yağlanma problemine sivilce oluşumlarına yol açarken kimilerinde böyle bir etki gözlenmez.
Karaciğer yağlanmasına ne iyi gelir sorusu ancak doktorun muayene sonrası elde ettiği bulgulara göre cevap bulur. Doktorun gerekli muayeneyi ve tetkikleri yapmasıyla birlikte tedavi süreci başlar. Tedavi sürecinde öncelik yağlanmaya sebep olan faktörün saptanması ve ortaya çıkan bulguların değerlendirilmesiyle birlikte tedavi sürecinin planlanmasıdır. Hastalara tedavi sürecinde özellikle sağlıklı beslenmeleri konusunda bazı önerilerde bulunulur. Karaciğerde yağlanmaya sebep olabilecek yiyecek ve içeceklerin tüketilmemesinin öneminden bahsedilir. Bu konuda hastalar karaciğer yağlanması diyetine yönlendirilebilirler. Karaciğer yağlanması nasıl geçer noktasında sorunun kaynağına göre planlanan aşağıdaki tedavi süreçleri kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir.
Genel olarak, hücre hasarı ile savaşan, vücudunuzun insülin kullanımını kolaylaştıran veya iltihaplanmayı azaltan gıdalar durumu tersine çevirebilir.
Her insan farklı olduğu için, sizin için doğru olan bir yemek planı bulmak için doktorunuzla birlikte çalışmalısınız. Akdeniz diyetini deneyin. Bu şekilde beslenmek karaciğerinizdeki yağın azaltılmasına yardımcı olan yiyecekleri birleştirir. Balık ve deniz ürünleri, meyve, kepekli tahıllar, fındık, zeytin yağı
sebzeler, avokado ve bakliyat yönünden zengin beslenmek karaciğer yağlanmasına karşı iyi gelebilir.
Karaciğer, kanda bulunan zararlı maddeleri ayrıştırma ve tüketilen besinleri enerjiye dönüştürme gibi önemli işlevlere sahiptir. Karaciğer düşük miktarda yağ saptanması normal karşılanır. Ancak karaciğer ağırlığının %5'ini aşan yağ seviyesi, yağlanma probleminin ciddi boyutlara ulaşma ihtimalinin habercisi olarak değerlendirilir.
Karaciğer yağlanması, ciddiyetle kontrole tabi tutulması gereken bir sağlık sorunudur, tam olarak iyileşme kaydedilene kadar hastalığının takibinin yapılması önem taşır. Zira yağlanma probleminin ilerlemesi halinde siroz gibi istenmeyen sonuçlarla karşılaşılabilir.
1. Alkol tüketimi
Aşırı miktarda alkol tüketimi, karaciğer yağlanmasının yaygın nedenleri arasında yer alır. Alkol, karaciğerdeki yağ metabolizmasının işlevlerine zarar veren etkiler ortaya koyar. Karaciğer hücrelerinde yağ birikmesine neden olur. Alkolden kaynaklanan yağlanma sorunu, zamanla alkolik hepatite yol açabilir.
2. İnsülin direnci
Sağlıksız beslenme ya da genetik nedenler, zamanla insülin direncinin oluşmasına neden olabilir. Hücrelerin insülin hormonuna direnç göstermeye başlamasıyla birlikte, pankreas fazla insülin salgılar. Bu durum kanda ve karaciğerde yağ asidi artışına neden olur. Karaciğer yağlanması da insülin direncine bağlı olarak ortaya çıkan rahatsızlıklar arasında yer alır.
3. Obezite
Vakaların yaklaşık %70'inde karaciğerde meydana gelen yağlanmaların kaynağının fazla kilolar olduğu saptanmıştır. Kilo artışı, hücreleri yağı depolayamayacak hale getirir. Vücuttaki fazla yağlar, hücrelerde depolanmak yerine kana karışır ya da karaciğer ve diğer organlarda depolanamaz hale gelir. Bu durum da doğal bir netice olarak, karaciğer yağlanması sorununu ortaya çıkarır.
4. Diğer nedenler
Karaciğer yağlanması, çok sayıda nedene bağlı olarak ortaya çıkar. Sağlıksız beslenme, kandaki trigliserid seviyesinin yükselmesi, hızlı kilo kaybetme, aç kalma, yüksek kolesterol, damardan beslenme, gebelik, wilson hastalığı, tip 2 diyabet, bazı ilaçlar, bakteriler ve virüsler gibi çok sayıda faktör karaciğerde yağlanmaya neden olur.
Yağlı karaciğer hastalığı, yağın karaciğer hücrelerinde biriktiği potansiyel olarak geri dönüşümlü bir hastalıktır. Karaciğerin artık düzgün çalışamamasına neden olabilir; buna son dönem karaciğer hastalığı denir. Bitkisel tedavi yolu şunları deneyebilirsiniz: Elma sirkesi; içeriğinin asitik olmasından dolayı yağlanmayı büyük ölçüde azaltmaktadır. Kilo vermenize de yardımcı olarak, karaciğerinizin sağlıklı çalışmasını sağlamaktadır. Ilık bir bardak suyun içerisine bir yemek kaşığı elma sirkesi koyarak, yemeklerden önce günde iki kere içebilirsiniz. Limon; içerisinde bolca C vitamini olmasından dolayı karaciğerde bulunan enzimlerin üretimine katkı sağlamaktadır. Aynı zaman büyük bir antioksidan görevi görmektedir. Bir bardak suyun içerisine, bir tane limon sıkarak; günde 3 öğün şeklinde içebilirsiniz. Papatya; tohumları ve meyvesi karaciğer yağlanmasına iyi geldiği tespit edilen bu bitkiyi, günde 2 defa, 1 ay boyunca içmeniz size büyük fayda sağlayacaktır.
Çoğu durumda, yağlı karaciğer belirgin bir semptom göstermez. Ancak burun kanaması, kaşınan cilt, cildinizin altında kümelenmiş kan damarları, sarı cilt ve gözler belirtileri arasında sayılabilir.
Sağlıksız beslenme, yeterli düzeyde hareket etmeme gibi faktörler vücuttaki yağ oranını artırır. Vücut, ihtiyaç fazlası olan yağları depolayamaz hale gelince yağlar, karaciğer hücrelerinde depolanmaya başlar. Bu durum karaciğerde depolanan yağ miktarının anormal seviyelerine ulaşmasına neden olur. Biriken bu yağlar tıp literatüründe "hepatosteatoz" olarak adlandırılan karaciğer yağlanması sorununa yol açar.