Karaciğer kanda pıhtılaşmaya yardımcı olan proteinin üretimini sağlar. Çok fazla işlevi olan karaciğere yanlış beslenme gibi durumlar büyük oranda zarar verebilir. İlerleyen zamanlarda karaciğer yağlanması olarak kendini gösterebilir.
Karaciğer, insan vücudunun en büyük ve en karışık yapıda olan bir organıdır. İnsan vücudu için gerekli olan karbonhidrat, yağ, protein, vitamin gibi besin maddelerinin vücutta işlem görmesine yardımcı olur. Bazı zamanlarda kullanılması gereken ilaçların zararlı maddelerinin vücuttan atılmasını sağlar. Vücut için büyük önem taşıyan enzimlerin üretilmesine ve üretilen enzimlerin vücutta eşit şekilde dağılmasına yardımcı olur. Karaciğerin yapısında yer alan hücrelerde çok fazla yağ birikmesi birçok sağlık sorununa neden olabilir. Ülkemizde çoğu insanda bu rahatsızlığa rastlanır. Aynı zamanda her geçen gün hastalığın oranında ciddi bir artış görülür. Obezite ya da tip 2 diyabet hastalığına sahip olan kişilerde bu sorunun görülme oranı oldukça yüksektir.
Önemli organlardan biridir ve işlevi çok fazladır. Bu nedenle birçok sağlık sorunu daha çok karaciğerde görülebilir. Özellikle yağlanma günümüzde en sık görülen sağlık sorunlarından biridir. Bu sağlık sorunu gündemde olduğu için karaciğer yağlanması neden olur konusunda herkesin daha çok bilgi sahibi olması gerekir. Genel olarak şeker içeriği yüksek olan besinlerin çok fazla tüketilmesi, obezite, hızlı bir şekilde kilo vermek, yüksek kolesterol, çok fazla alkol ve sigara kullanılması gibi sebepler hastalığın oluşumuna yol açabilir. Normal kiloya sahip ve sağlıklı olan bir yetişkinin, karaciğerinde az oranda yağ bulunması gerekir. Ancak burada yağlanma çok fazla olursa karaciğerin yapısında yer alan hücreleri olumsuz bir şekilde etkileyebilir. Özellikle bu bölgede iltihaplanma, kanser ya da siroz gibi önemli sorunlara neden olur. Birçok yapısal ya da çevresel faktöre bağlı olarak karaciğerde bazı sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
Birçok insan özel günlerde ya da mutsuz olduğu anlarda daha çok alkol içer. Ancak alkolün sadece özel günlerle sınırlandırılmaması, her gün çok fazla içilmesi sonucunda karaciğer başta olmak üzere birçok organa ciddi anlamda zarar verir. Alkolün vücuda girmesi daha önceden birikmiş olan toksinlerin vücuttan atılmasına engel olabilir. Bu durum da yapısında yer alan hücrelerin büyük oranda yok olmasına neden olabilir.
Birçok hastalığın oluşum nedeni olan sigara, aynı şekilde karaciğere de büyük oranda zarar verir. Sigaranın içeriğinde yer alan zehirli maddeler vücudun her organında ve her dokusunda ciddi sağlık sorunlarının oluşumuna neden olabilir. Uzun süre sigara içilmesi sonucunda organlar kendi işlevini yapamaz hale gelir. Aynı durum karaciğer için de geçerli olur. İlerleyen zamanlarda karaciğerin yapısında belirli bir oranda yağlanma ortaya çıkabilir.
Günümüzde çoğu hastalıkların başlangıç noktası fazla kiloya sahip olmaktır. Fazla kilo hem estetik hem de organların yapısı açısından büyük sorun oluşturabilir. Özellikle karaciğer sorunlarına zemin hazırlayabilir.
Çoğu insan uzun, stresli bir çalışma hayatında olduğu için düzenli şekilde yemek yiyemez. Sağlıklı yemekleri dışarıdan çok fazla bulamadığınız zaman da tüketemeyebilirsiniz. Bu da düzensiz ve sağlıksız bir beslenme şekline sahip olunmasına neden olur. Sağlıksız besinler tüketmek başta obezite olmak üzere birçok sağlık sorununun oluşumuna yol açabilir. İlerleyen zamanlarda ise karaciğer olumsuz bir şekilde etkilenir.
Özellikle kadınlar kendini kötü hissettiği anda, rahatlamak için çok fazla çikolata ya da şeker tüketebilir. Çocuklar da şeker ve şeker içeriğine sahip olan tüm besinleri çok sever. Çocuk yaşta fazla şeker tüketmek ilerleyen zamanlarda karaciğerde sağlık sorunlarının oluşmasına neden olabilir. Özellikle kurabiye, kek, börek, pasta, ekmek, makarna, pasta gibi işlenmiş karbonhidratların çok fazla yenilmesi bu soruna yol açmada etkili bir rol oynar.
Karaciğer yağlanması gibi önemli bir sağlık sorunu hangi aşamada olunduğuna göre farklı belirtiler gösterebilir..
En önemli sebeplerinden biri obezitedir. Karında fazla yağ oluşumu, karaciğer yağlanmasının belirtileri arasında yer alır.
İnsan vücudunda insülin direncinin belirli bir seviyede olması gerekir. Ancak bu seviye yükselir ya da azalırsa vücutta bazı sağlık sorunlarının oluşabilir. Aynı zamanda tip 2 diyabeti gibi bir hastalığı karaciğerin yağ oranında artışın yaşanmasına yol açabilir.
Karında şişlik ve ağrı ortaya çıkabilir. Bu durum birçok hastalığın belirtisi olarak görülebilir. Fakat karaciğerle ilgili sorunlarda daha çok meydana gelen bir belirtidir.
İnsanlar genel olarak mutsuz ya da stresli olduğu zamanlarda çok yemeyi tercih etmezler. Olumsuz herhangi bir durum direkt olarak mideyi kötü bir şekilde etkileyebilir. Buna bağlı olarak karaciğerde meydana gelen sağlık sorunları insanlarda daha çok iştahsızlığa neden olabilir. Çok sık görülen bir belirti olarak kendini gösterir. Geçici bir durum olabilir. İyileşme süreci içerisinde hastanın iştahı normale dönebilir.
Karaciğerde ortaya çıkan yağlanma ya da farklı sorunlar ilk olarak cilt yüzeyinde fark edilir. Ciltte ve gözlerde ortaya çıkan sarılık, görülen belirtiler arasında yer alır. Karaciğer bölgesinde yer alan hücrelerde inflamasyon sebebiyle meydana gelen hepatit, cilt ve gözün beyaz alanlarında belirgin bir şekilde sararmaya yol açabilir.
İnsanlarda herhangi bir sorun ortaya çıktığı zaman, kendisini hızlı bir şekilde kilo kaybederek gösterebilir. Buna bağlı olarak herhangi bir sağlık sorununda iştah azalır ve kilo kaybı gerçekleşir. Bu belirti aslında farklı diğer hastalıklarda da görüldüğü için karıştırılabilir. Özellikle karaciğerde meydana gelen yağlanma sonucunda ortaya çıkar.
Bazı insanlarda karaciğerde meydana gelen sorun, kendini direkt olarak cilt yüzeyinde kızarıklık, kaşıntı gibi belirtilerle gösterebilir. Bu sorun daha çok yeme alışkanlığıyla direkt olarak ilgilidir. Bu nedenle şeker ve doymamış yağ oranı yüksek yiyecekleri çok fazla tükettiğiniz zaman cilt yüzeyinde farklı oluşumlar meydana gelir. Özellikle sivilce bu sorunların başında gelir. Karaciğerde yağlanma oluşması aynı zamanda sivilce oluşumunu da tetikler.
Bu sağlık sorununda karın bölgesinde ağrı ya da şişlik gibi belirtiler görülebilir. Ancak bu ağrı çok şiddetli bir şekilde olmaz. Belirli aralıklarla kramp şeklinde ortaya çıkabilir.
Karaciğer yağlanmasında genel olarak erken teşhis büyük önem taşır. Çünkü hastalığı erken fark ettiğiniz zaman, önlem almak için daha çok zamanınız olabilir. Geç kalındığında bazı hataları düzeltmek çok mümkün olmayabilir.
Karaciğer yağlanmasının tedavi aşaması ve altında yatan sebebin tam olarak belirlenebilmesi için bazı testlerin yapılması gerekir. Bu testler ise,
Hastalığın hangi aşamada ve karaciğerin yapısında ne kadar yağın olduğunu tespit etmeye yardımcı olan bir testtir. Ultrason cihazı ile hastalığın kesin teşhisini belirleyen görüntülerdir. Genel olarak çoğu hastalıkta kesin veriler elde etmek için kullanılan bir yöntemdir. Hasta özel muayene odasında yatar pozisyonda incelenir. Karaciğerin üzerine bir jel sürülür ve cihaz o bölgede gezdirilir. Bir yandan da görüntü ekranında herhangi bir sorun ortaya çıkarsa veriyi hemen kaydeder. Karaciğerdeki sorun bu şekilde tespit edilir.
Hastaya yapılan bu testte ise hastalığın kesin teşhisi konur. Aynı zamanda hastalığın ilerleyen seviyelerde olup olmadığının kontrolünü sağlayan ve risk taşıyan hastalarda daha çok kullanılan bir tetkiktir. Karaciğerden incelenmesi için küçük bir parça alınır. Karaciğerin tam olarak hangi soruna sahip olduğu belirlenebilir. Karaciğer yağlanmasındaki sebepler ve hastalığın hangi evrede olduğunu kolayca saptanabilir.
Hastalara uygulanan bir diğer yöntem laboratuvar testleridir. Genel olarak karaciğerde yağlanmaya sahip olan hastalarda ortaya çıkan değerler, normal insanlara göre daha yüksek çıkabilir. Aynı zamanda hastaların kolesterol ve glukoz değerlerinde de artış görülür.
Meydana gelen yağlanmanın ilk olarak altında yatan sebebin tespit edilmesi gerekir. Tedavi için yapılan çalışmalar sonucunda yağlanmayı yok eden herhangi bir ilaç ya da yöntem henüz bulunamadı. Bu sorunun önüne geçmek ve daha çok ilerlemesini önlemek için bazı önlemler alabilirsiniz.
Karaciğer yağlanmasında doktorunuzun tavsiye ettiği ve düzenli olarak kullanmanız gereken ilaçlar olabilir. Ancak ilaç kesin olarak hastalığı durdurmaz. Bunun yanında hayatınızdaki kötü alışkanlıklara son vermeniz gerekir. İlaçları düzenli bir şekilde kullandığınız zaman hastalığın gerilediği kanıtlanmıştır. Karaciğerdeki yağlanmayı belirli bir oranda azaltan gemfibrozis, clofibratdan, ursodeoksikolik asit, metformin ve thiazolidinedine gibi ilaçlar kullanılır. Aynı zamanda antioksidan, E vitamini, nacetyl cystein ve betaine gibi takviyeler de hastalığın gerilemesinde etkili olabilir.
Hastalık süreci içerisinde tedaviye yardımcı olmak için yaşam şeklini değiştirebilirsiniz. Bu süreç içerisinde yapmanız gereken iki yöntem diyet ve spordur. Hedeflenen asıl amaç, fazla kiloya sahip olan kişilerin normal değerlere düşmesi ve bu kiloyu korumasıdır. İdeal kiloya ulaştığınız zaman insülin direnci de düzenlenir. Ayda en fazla 3 kilo vermeniz gerekir. Çünkü aniden çok fazla kilo verdiğiniz zaman, bu durum vücudunuzu olumsuz bir şekilde etkileyerek karaciğere zarar verebilir. Mevcut olan kilonun %5'inin azalması durumunda bu sorun yavaş yavaş gerilemeye başlar. Bu nedenle kilonun normal değerlerde olması çok önemlidir. Özellikle vücutta şok etkisi oluşturacak diyetlerden kaçının.
Uygulayacağınız bazı yöntemlerle hastalığı kontrol altına alabilir ve tekrar oluşumunu engelleyebilirsiniz. Bunun için karaciğerin işlevini hafifletebilirsiniz. Mesela fazla kilolarınızdan kurtularak, kilonuzu normal değerler arasında tutabilirsiniz. Alkol ve sigara tüketimine sınırlama getirerek hayatınızdan tamamen çıkarın. Daha çok protein, mineral ve vitamin ağırlıklı beslenme hastalığın tedavisine büyük katkı sağlar. Lif oranı yüksek olan besinleri daha çok tüketmeye özen gösterebilirsiniz. Gün içerisinde herhangi bir hareket, egzersiz yapılmaması ve hareketsiz bir hayata sahip olunması genel olarak vücut sağlığını olumsuz bir şekilde etkiler. Aynı zamanda karaciğerde meydana gelen yağlanmayı önlemede yardımcı olabilir. Özellikle çok fazla işlem görmüş, paketlenmiş ürünlerden uzak durun. Karaciğeri besleme ve koruma özelliğine sahip olduğu için enginar tüketimine ağırlık verin. Vücuttan toksit maddelerin atılmasına yardımcı olur.
Karaciğer yağlanması için herhangi bir ilaç tavsiye edilmez. Daha çok hastanın hayatında kötü alışkanlıkları varsa, onu bırakması beklenir. Zararlı alışkanlıkların yerine, hayatınıza sağlıklı alışkanlıklar ilave edebilirsiniz. Aynı zamanda sağlığı destekleyici bazı bitkileri düzenli bir şekilde tüketerek hem karaciğere hem de vücudunuza büyük oranda yarar sağlayabilirsiniz.
Deve dikeni: İnsan vücudunun en önemli organlarından biri olan karaciğeri besler, yapısında bulunan yağlanmanın azalmasına yardımcı olur. Biriken yağların parçalanmasını sağlar. Fonksiyonlarının iyileşmesini sağlayarak, yenilenmesine katkıda bulunur. Sağlık ürünlerinin bulunduğu aktarlardan deve dikeni bitkisini alarak çay formunda her gün içebilirsiniz. Aynı zamanda ek takviye olarak kullanabilir ve fayda elde edebilirsiniz. Deve dikeni çayı çok acı gelirse, doğal tatlandırıcı olan balı ilave edebilirsiniz.
Zencefil: İçerisinde yer alan antioksidan sayesinde, trigliserit değerlerinin düşmesini sağlar. Taze ya da toz şeklinde bitki çaylarının içerisine, salataya ya da çorbaya koyabilirsiniz. Aynı zamanda çay formunda da düzenli bir şekilde her gün içebilirsiniz. Zencefili hayatınıza dahil ettiğiniz zaman hem genel vücut sağlığını sağlayabilir hem de karaciğerinizi büyük oranda koruyabilirsiniz.
Greyfurt: Kış aylarında havanın soğumasıyla birlikte C vitamini yüksek olan meyvelere ihtiyaç daha çok artar. Bu nedenle hem bağışıklık sistemini güçlendirmek hem de karaciğeri korumak için greyfurt tüketebilirsiniz. Greyfurtu düzenli olarak her gün aç karnına tükettiğiniz zaman sağlıklı bir vücuda kavuşabilirsiniz. Aynı zamanda prediyabete de büyük oranda fayda sağlayabilir. Greyfurt içerisinde yer alan önemli maddeler sayesinde karaciğerdeki yağlanmayı yok edebilirsiniz.
Enginar: Karaciğer denilince ilk akla gelen besinlerden biri enginardır. Farklı bir tadı olduğu için çoğu insan tarafından çok tercih edilen bir besin değildir. Ancak vücutta gösterdiği etkileri çok fazladır. Kısa süre içerisinde karaciğere büyük oranda fayda sağlar. Kalori oranı çok düşüktür. Aynı zamanda diüretiktir. İnsan vücudunda belirli bir seviyede olması gereken kan şekeri ve kolesterol seviyesini düzenleyebilir. Enginarı daha çok sos, yemek, salata ya da çorba şeklinde düzenli bir şekilde tüketebilirsiniz. Ancak enginarı pişmemiş bir şekilde yediğiniz zaman faydası daha çok olur.