Karadeniz Ekonomik İşbirliği Vergi Forumu

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Vergi Formu'nda konuşan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye’de popüler bir paket sigaranın fiyatının 4,5 dolar olduğuna değinerek,Türkiye’nin bu ürünlerden topladığı verginin 10 milyar doların üzerinde olduğunu bildirdi.

Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) bünyesinde ilk kez düzenlenen ‘KEİ Bölgesinde Uluslararası Vergi Uygulamaları’ konulu KEİ Vergi Forumu, 20-23 Kasım 2012 tarihleri arasında Antalya Belek’te Rixos Premium Oteli'nde başladı. Toplantıya Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Moldova Maliye Bakanı Vaeceslav Negruta, Tunus Maliye Bakanı Slim Besbes, Çek Cumhuriyeti, Gürcistan ve Romanya Maliye Bakan Yardımcıları katıldı.

Toplantıda bir konuşma yapan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bölgesel işbirliğinin önemine değinerek hem bölgede hem de küresel anlamda yapılacak işbirliklerinin zaruri olduğunu belirtti. Karadeniz Ekonomik İşbirliği örgütünün de bu amaçla kurulduğunu belirten Şimşek, şöyle konuştu: “Hakikaten biz bölgemizde istikrar refah istiyoruz. Demokratikleşmenin, refahın, istikrarın, el birliği içerisinde gittiği bir bölge çok önemli” Ülkelerarası tecrübelerin paylaşımının önemine değinen Bakan Şimşek, şunları söyledi: “Nerede bir başarı hikayesi varsa, nerede bir uygulama varsa bizim o uygulamalardan ilham almamız lazım.”

Son on yıldaki gelişmeleri değerlendiren Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bizim bölgeye olan ihracatımız bundan 10 yıl önce 3 buçuk milyar dolardı ve bölgeye toplam yaptığımız ihracatın yüzde 10’u civarında idi. 2012 yılında bu rakam 5 kat artarak 17.7 milyara çıktı. Bu da toplam ihracatın yüzde 13’ü”

23 üyesi olan Karadeniz Ekonomik İşbirliği teşkilatındaki ülkelerden 22’si ile karşılıklı yatırımların, ticareti teşvik edecek nitelikte, çifte vergileri engelleyici anlaşmalar olduğunu belirten Bakan Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hemen hemen bütün ülkelerin eğitime, altyapıya, sağlığa, sosyal yardımlar anlamında kaynaklara ihtiyacı var. En zengin ülkelerin dahi kaynak sorunu var. Kaynakları artırma imkanı aslında elimizde. İşbirliğini geliştirirsek kaynaklar artar"

Türkiye’deki sigara fiyatlarına değinen Şimşek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Türkiye’de popüler bir paket sigaranın fiyatı 4,5 dolar. Komşu ülkelere bakıyoruz, 1- 1,5 dolar arasında değişiyor. Artık bütün dünya tütün ülkelerinin zararlı olduğu konusunda hemfikir. Bunu aslında beraber işbirliği yaparak makul düzeyde vergilendirme yaparsak ülkelerimizin kalkınması için kaynak bulacağız. Bir yandan da beşeri sermayemizin sağlık yoluyla kalitesini, verimliliğini artırmış olacağız. Ukrayna 2007-2011 yılları arasında vergilendirmede yeni bir yaklaşım sergiledi. Tütün mamullerinde vergilendirmeden gelen geliri 320 milyon dolardan 1,9 milyar dolara çıkarmış. Türkiye’nin bu ürünlerden topladığı vergi 10 milyar doların üzerinde.”

Foruma katılan KEİ üyesi ülkelerin bakanlarına seslenen Bakan Şimşek, şunları söyledi: “Bu forum vesilesi ile bakan arkadaşlarıma buradan seslenmek istiyorum. Gelin işbirliği yapalım. Gelin bu alanda vergilendirme konusunda işbirliği yapalım. Bu kaçakçılığın da önüne geçecektir”

Küresel kriz sonrasında büyümenin zayıf, işsizliğin ise yüksek seyrettiğini belirten Bakan Şimşek, sözlerine şöyle devam etti: “Uluslararası çalışmalarda kamu borçları, şirket borçları, hane halkı borçları yüzde 85’leri aştığı zaman büyüme üzerinde maalesef olumsuz etkiye sahip. Küresel kriz hakikaten herkesi etkiledi. Bu küresel krizde ülkeler çok ciddi açık verdi. Kriz sonrasında bütçe açıklarını bu kadar azaltma çalışmasına rağmen hâla bütçe açıkları 3-6 puan kriz ötesi seviyelerin maalesef üzerindedir. Bu önümüzdeki 10 yılı tehdit eden bir unsur. O nedenle vergi konusunda işbirliği çok önemli”

Küresel kriz sonrasında işsizlik konusunda ciddi bir artım yaşandığını kaydeden Bakan Şimşek, şöyle konuştu: “Biz bir takım proaktif çabalarla aslında işsizliği çok hızlı bir şekilde son on yılın en az işsizlik seviyesine indirdik. Son 60 yılın en büyük küresel krizine rağmen Türkiye yüzde 5'in üzerinde bir büyümeye ulaşmıştır. Küresel krizden sonraki 2 yılda yüzde 8 büyüdü. Türkiye’de cari açık diye bir problem var. Enerji konusunu dışarıda tutarsanız 3,5 milyar dolarlık cari fazlası var. Ama maalesef enerjiyi dışarıda tutamıyoruz. Bizim enerji ithalat faturamız oldukça yüksek, 58.8 milyon dolar civarında.”

Eğitime ayrılan kaynağın son on yılda yüzde 17’ye çıkarıldığını ifade eden Bakan Şimşek, Türkiye’de 17 milyon civarında öğrenci olduğunu bildirdi. Avrupa Birliği'ndeki borç krizinden sonra Avrupa Birliği ülkelerine yapılan ihracatın ciddi seviyede azaldığını kaydeden Şimşek, şunları söyledi: “Kriz öncesinde Avrupa Birliği bizim ihracatın yüzde 57’sine denk geliyordu. Ekonominin zayıf olması nedeniyle şu an yüzde 37 seviyesine düştü. Bu yıl 2012’nin ilk dokuz ayında Afrika’ya ihracatımız yüzde 40 arttı. Orta Doğu'ya ihracatımız yüzde 26 civarında arttı.”

Bakan Şimşek, Türkiye'nin 2002 yılında çok büyük bir sıkıntıda olduğunu hatırlatarak şunları söyledi: uçurumun eşliğinde idi. Nerdeyse iflas noktasında idi. Topladığımız 100 liralık verginin 86 lirası faize gidiyordu. Borcumuz milli gelire oran olarak yüzde 70’lerin üzerindeydi. Bu yıl bütçe açığımız milli gelire oran olarak yüzde 1. 6, borcumuz ise yüzde 36.5. Bunlar büyük borç. Net borç yüzde 20 civarında. Türkiye bu konuda çok büyük mesafe kat etti. Geçen yıl Avrupa birliği tanımlı genel bütçe açığımız yüzde 0.4 civarında idi” dedi.

Bütün bu mali anlamdaki başarıları sağlarken kurumlar ve katma değer vergisininin düşürüldüğünü belirten Bakan Şimşek, sadece tüketim üzerinden dolaylı bazı vergilerin arttığına değinerek, “Gelir vergisi yüzde 49.5’du yüzde 35’e indirdi. Asgari ücret üzerinden de vergileri yüzde 0 a düşürdük. Sadece tütün ürünlerine, içki, otomobil ve akaryakıt ürünlerinde vergileri artırdık. Diğer bütün alanlarda nerdeyse indirdik. Şirketlerin rekabet gücünü artırmak istihdamı artırmak için istihdam üzerindeki vergi yükünü azaltmamız lazım. Bizim vergi politikalarımız esas itibari ile disiplinlidir” diye konuştu.

Türkiye’de bir önemli sorunun da kayıtdışılık olduğunu belirten Bakan Şimşek, "Türkiye son yıllarda kayıtdışılıkla mücadele de önemli bir başarı sağladı ama geldiğimiz noktadan memnun değiliz. Gideceğimiz çok mesafe var. Genel ekonomide kayıtdışılık yüzde 27 civarında, istihdam açısından baktığınızda yüzde 38’ler civarında”

Avrupa Birliği ile ilgili eleştirilere katılmadığını söyleyen Bakan Şimşek, sözlerini şöyle tamamladı: “Avrupa Birliği'nin bütün sıkıntılara rağmen büyük bir başarı hikayesi olduğu kanısındayım. Ben Avrupa Birliği hakkında eleştirilere katılmıyorum. Nobeli tam hakkıyla hakettiği kanısındayım. Hakikaten çok büyük bir bölgede özellikle Doğu ve Orta Avrupa’da ekonomik dönüşüme vesile oldu. Dönüşümün, transformasyonun motoru oldu. Türkiye’de de büyük bir etkisi olmuştur.”

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Formu 23 Kasım tarihine kadar devam edecek.