Karlıova'da Defineciler Tarihi Ermeni Kilisesini Tahrip Etti

Serkan BİNGÖL/ KARLIOVA Karlıova İlçesi'ne 3 kilometre mesafede bulunan 270 haneli, bin 440 nüfuslu Toklular Köyü'ndeki tarihi Ermeni Kilisesi, define avcıları tarafından tahrip edildi.
Tarihte Ermeni yerleşkesi olduğunu, eski isminin de Togulkıran olduğunu belirten Toklular Köyü Muhtarı Fesih Kışlakçı, "Köyümüzde birçok tarihi kalıntıya rastlamak mümkün. Bulunan tüm eserler bilinçsizce zarar veriliyor malesef. Köyümüz her dönemde defineciler tarafından defalarca tahrip edildi. Köyümüzü ziyaret eden Ermeni gruplar, bu kilisenin adının Agos Kilisesi olduğunu söylediler" dedi.
Köylülerden Abdurrahman Yılmaz da, kilise bölgesinde yapılan evlerin temellerinde birçok tarihi kalıntıya rastlandığını hatırlatarak, "Özellikle bu kilise bölgesinde birçok heykel, üzerinde resim ve işaretlerin bulunduğu taşlar vardı. Köylülerimiz bunların ne anlama geldiğini bilmiyorlardı. Fakat sık sık buraya tanımadığımız insanlar geliyor ve gece olduktan sonra kilise bölgesinde kazı yaptıklarını, gün ağarınca görüyorduk. Kilise çocukların oyun alanı haline geldi. Bu kilise devlet tarafından koruma altına alınması lazım. Köyde bulunan yaşlılardan ve köyü ziyaret eden Ermeniler, kilisenin Ermeniler'den kaldığını ve bu kilisenin 800 yıllık bir geçmişi olduğunu öğrendik" diye konuştu.
Karlıova Toklular Köyü'nde dünyaya gelen tarih uzmanı araştırmacı ve yazar, Derin Tarih Dergisi Yayın Kurulu Üyesi Mamhmut Akyürekli de, Toklular Köyü'nün geçmişinin Romalılar dönemine kadar uzandığını belirterek, "Köyde bulunan kalıntılar, köyün tarihini Romalılar'a kadar götürüyor. Kilise kalıntısı ise bin yılık Ermeni yerleşiminin işareti, tabi kesin değerlendirme arkeolojik kazılar yapıldıktan sonra ortaya çıkacaktır. Köyün kuzeyindeki harman yerlerinde, Roma dönemine ait hamam kalıntıları var. Köydeki Ermeni kilisesi üstündeki künye taşının kaybolmasına rağmen, yapının mimari özeliği ve kullanılan inşaat harcından hareketle, 700 ile 1000 yıl arasında tarihlemek mümkündür" diye konuştu.