Kış aylarının beyaz örtüsü kar çocuk ya da yetişkin demeden herkesin yüzünü güldürüp mutlu ediyor. Hele bir de tatille birleşince...Sömestr tatilini de çocukları vesile eden yetişkinler için de kar tatili için güzel bir fırsat yaratıyor. Ancak bu kısa dönemde tatilde eğlence amaçla kayak yapmak isteyenlerin olası spor yaralanmalarına karşı tedbirli olmaları gerekiyor. Profesyonel sporculardan farklı olarak amatör sporcuların genellikle piste hazırlıksız çıktıklarını belirten Acıbadem Ankara Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Kadir Yavaşoğlu, bu nedenle yaralanmalarla daha fazla karşılaştıklarını anlatıyor. Bu nedenle her sporda olduğu gibi kayak sporunda da yaralanmaları engellemek için bazı konulara dikkat etmek gerektiğini söylüyor.
KİŞİSEL VE ÇEVRESEL FAKTÖRLERE DİKKAT
Spor yaralanmalarında hem kişisel ve hem de çevresel faktörler etkili olabiliyor. Fiziksel eksiklikler, yorgunluk, aşırı yüklenme, anatomik sorunlar, psikolojik faktörler (riski kabullenme, aşırı istek), tam tedavi edilmemiş yaralanmalar, yaş, cinsiyet kişisel faktörler arasında yer alıyor. Bununla birlikte kötü ve yetersiz spor tekniği, yetersiz ve kötü antrenman, kötü malzeme kullanımı, çevre, zemin, kurallara uymamaksa kazalarda etkili olabilecek çevresel faktörler arasında gösteriliyor. Kazalarda bu faktörler bazen tek başına, bazen de bir arada bulunuyor. Dolayısıyla önlem alırken de bunlara dikkat etmek gerekiyor.
ISINMADAN KAYAK YAPMAYIN!
Ülkemizde, eğlence amaçlı yapılan sporlarda en büyük hatanın, hiçbir ön hazırlık yapılmaması ve gerekli tedbirlerin alınmaması olduğuna işaret eden Dr. Kadir Yavaşoğlu, “Bu nedenle yaralanmalar daha fazla oluyor ve ilk yardım ile sonraki tedavilerinde sorunlar yaşanabiliyor” diyor. Ağır veya alışılmadık düzeyde aktivitelerden sonra saatler hatta gün boyu devam eden kas ağrılarıyla karşılaşılabiliyor. Bu durum herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden geçiyor. Ancak birdenbire yaşanabilecek kas yırtılmalarında, kas bütünlüğü bozuluyor ve ileri derecede kanama, hematom, ağrı, kuvvet ve hareket kaybı ortaya çıkıyor. “
Kaza sırasında aksi ispat edilene kadar hastada omurga kırığı ve buna benzer yaralanmaların olduğunun düşünülmesi ve profesyonel ekip gelene kadar da hastanın yerinden kıpırdatılmaması son derece önem taşıyor. Dr. Kadir Yavaşoğlu, “Kayağın eğlence olduğu kadar ciddi bir spor olduğu bilinciyle ısınma hareketleri yapılmalıdır. İlk defa deneyeceklerle çocukların ise mümkünse profesyonel bir eğitmenden ders alarak başlamaları yarar sağlayacaktır” diyor.
PROFESYONEL YARDIM GELENE KADAR BEKLEYİN
Düşme, çarpma gibi herhangi bir yaralanma durumunda profesyonel yardım gelene kadar yaralıya bilinçsiz müdahaleden kaçınılması gerektiğinin altını çizen Dr. Kadir Yavaşoğlu, en önemli kuralın sakatlanan bölgenin sabitlenmesi olduğunu anlatıyor. Bunun dışında sakatlığın durumuna göre yapılabilecekleri şu şekilde sıralıyor: Ana tedavilerden birini oluşturan soğuk tedavisinde amaç kanamayı ve enflamasyonu kontrol altında tutabilmek oluyor. Soğuk tedavisinde yaralanmayı takiben başlanıp, sonraki ilk 48-72 saat içerisinde devam edilmesi gerekiyor. Kas yırtığında ise, ilgili dokuyu zorlayıcı masaj ve sıcak benzeri uygulamalardan kaçınmak önem taşıyor. En yakın sağlık kuruluşu veya doktora başvurana kadar, soğuk uygulama gerekiyor.
YARALANMALARI ÖNLEMEK İÇİN BUNLARA DİKKAT!
-Mümkün oluğunca kendi ekipmanlarınızı kullanın. Eğer kiralayacaksınız da mümkün olduğunca aynı ekipmanların kiralamaya dikkat edin.
-Kayak ekipmanlarınızı vücut ağırlığı ve tecrübe durumunuza göre seçmeye çalışın.
-Soğuktan korurken hareketinize engel olmayacak kıyafetler seçin.
-Alkol aldıktan sonra kayağa çıkmayın.
-Dizlerinizi bükük pozisyonda tutmaya çalışın.
-Birisini geçerken, tahmin edilmeyen hareketlere karşı, yeterli mesafe bırakın.
-Her türlü uyarı levhasını mutlaka dikkate alın.
-Düştükten sonra, kurtulmak için çaba göstermeyin.