Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, Kamu Denetçiliği Kurumuna (KDK) geçen yıl 17 bin 585 başvuru yapıldığını belirterek, "Bize başvurular çok kolay. Mektup yazabiliyorsunuz, elektronik ortamda başvurabiliyorsunuz. Başvuruların yüzde 80'den fazlası elektronik ortamda geliyor. Başvuru ücretsiz." dedi.
Malkoç, Adana'da bir otelde "İnsan Haklarının Korunması ve Tanıtımında Kamu Denetçiliği Kurumunun Rolünün Güçlendirilmesi İçin Teknik Destek Projesi" kapsamında bir araya geldiği basın mensuplarına, KDK'nin kuruluş amacı ve yaptığı çalışmalarla ilgili bilgi verdi.
Kurumlarının ana görevinin idarenin hizmet kalitesinin artırılmasına çalışmak, Türkiye'de hak arama kültürünü yaygınlaştırmak, hukukun üstünlüğünü tesis etmek, idarenin eylem, işlem, tutum ve davranışlarında hakkaniyeti, adaleti gözetmek olduğunu dile getiren Malkoç, denetlenebilir, şeffaf ve insan odaklı idare oluşturmak için çalıştıklarını söyledi.
Dünyanın birçok ülkesinde ombudsmanlıkların bulunduğunu anlatan Malkoç, Türkiye'nin bu imkana biraz geç kavuştuğunu ancak aradaki zaman kaybını telafi etmek için hızlı çalışmaya gayret gösterdiklerini belirtti.
- "Kurumumuza geçen yıl 17 bin 585 başvuru yapıldı"
KDK'nin Türkiye'de kamu hayatına son yıllarda katılan bir hak arama kurumu olduğunu ifade eden Malkoç, "Görevimiz, halk ile devlet-idare arasındaki ilişkilerde halkın avukatlığını yapmaktır. Bunu yaparken de idarenin hasmı değiliz. Görüşlerimiz, tavsiye kararlarımız, önerilerimizle yol gösterip bir bakıma danışmanlık yapıyoruz. Devlet ve millet arasındaki kaynaşmayı temin etmeye çalışan önemli kurumlardan biriyiz." diye konuştu.
Kurumlarına geçen yıl 17 bin 585 başvuru yapıldığını bildiren Malkoç, şöyle devam etti:
"Bize başvurular çok kolay. Her türlü başvurabiliyorsunuz. Mektup yazabiliyorsunuz, elektronik ortamda başvurabiliyorsunuz. Başvuruların yüzde 80'den fazlası elektronik ortamda geliyor. Başvuru ücretsiz. Bize gelen konularda denetçi arkadaşlarımız ve uzmanlar, vatandaşın herhangi bir şikayetini, ilk etapta haklılığına inandığında, hemen ilgili kişiyi arayıp çözüyor. Bu şekilde çözdüğümüz olayları 'dostane çözüm kararı' şeklinde nitelendiriyoruz. Kolay çözülemeyecek bir sorunda da arkadaşlarımız ilgili idareyle temasa geçiyor, buralardan bilgi, belge talep ediyor. İhtiyaç duyarsa şahit dinliyor, dosyayı bilirkişiye gönderiyor. Kararlarımız, tavsiye kararlarıdır."
- "Kararlara uyma oranı yüzde 70'lere çıktı"
Malkoç, Avrupa ülkelerinde ombudsmanlık kararlarına uyma oranının yüzde 80 civarında olduğunu belirterek, "Bizde ilk kurulduğunda yüzde 20'lerden başladı, şu anda yüzde 70'lere çıktı. Ombudsmanlık bağlamında şu anda iyi bir noktadayız. Daha iyi noktalara gideceğimiz kanaatindeyiz. Bunun için de sürekli halkımızla temas halindeyiz. Türkiye'yi insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü anlamında dünyanın en iyilerinden yapma gayretinde olacağız. KDK olarak biz üzerimize düşen vazifeyi yapmaya çalışıyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'de insanların genellikle hak arama konusunda çekingen davrandığına dikkati çeken Malkoç, vatandaşları hak arama kültürüne teşvik ettiklerini, bazen de tahrik ederek bu çekingenliği ortadan kaldırmaya çalıştıklarını söyledi.
Hak arama konusunu bazen istismar edenlerin de olduğuna değinen Malkoç, şunları kaydetti:
"Bazen oturuyor sabahtan akşama kadar ilgili kurumlara dilekçe yazıyor. Mesela bize bir yılda 250 başvuru yapan bir vatandaş oldu. Bu 250'sini de incelemek zorundayız. Baktık ki yazdığı dilekçeler çok makul değil, ne yapalım, dilekçe hakkını engelleyemezsin, anayasal, demokratik bir hak. Bunun üzerine çözüm olarak mahkemeye başvurarak eşini vasi tayin ettirdik ki dilekçe gelecekse eşi aracılığıyla gelsin. Bunun ortalamasını Türkiye'de yakalarsak çok daha iyi noktaya gelmiş olacağız."
Malkoç, 2017'de yüzde 26 ile en çok eğitim konusunda başvuru aldıklarını, bu alandaki müracaat sayısının geçen yıl yüzde 16'ya düştüğünü bildirdi.
Toplantıya, kamu denetçileri Sadettin Kalkan, Arif Dülger, Yahya Akman ve Hüseyin Yürük de katıldı.