Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanmak üzere yapılan okul, sağlık tesisi öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, ibadethaneler, gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kampı inşası dolayısıyla bağışta bulunacaklara yapılan teslim ve hizmetlerden vergi alınmayacak.
Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM Başkanlığına sunuldu.
Tasarıyla, arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi tarafından müteahhide yapılan teslimin, arsanın tamamı yerine, müteahhide kalacak konut veya iş yerlerine isabet eden arsa payı itibarıyla gerçekleştiğini, müteahhit tarafından yapılan işlemin de arsa payına karşılık, konut veya iş yeri teslimi olduğunu öngören yeni bir uygulamaya geçilecek.
Müzayede suretiyle yapılan satışlarda, müzayedeyi düzenleyenlerin icra daireleri, mahkeme satış memurlukları ve benzeri gibi mükellef olduğu kanunda yer alacak.
Fazla veya yersiz hesaplanan ve Hazineye ödenen vergi, Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre işlemi yapan mükellefe iade edilecek.
İdare tarafından yapılacak iade fazla veya yersiz hesaplanan verginin ilgili tahsil dairesine ödenen kısmı ile sınırlı olacak. İadenin yapılabilmesi için işlemle ilgili beyanların düzeltilmesi ve fazla veya yersiz hesaplanan verginin satıcı tarafından alıcıya geri verilmesi şartı aranacak.
Genel ve özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetleri Katma Değer Vergisi'ne tabi olacak.
İlgili mevzuat, vakıf senedi veya dernek tüzüğünde yer alan görev ve yetkileri kapsamında söz konusu kuruluşların yaptıkları ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikte olmayan işlemleri Katma Değer Vergisi'nin konusuna girmeyecek.
- Maliye Bakanlığına beyanların birleştirilmesi yetkisi
Maliye Bakanlığına, katma değer vergisi beyanlarının birleştirilmesine ilişkin olarak, en az yüzde 50 oranında ortağı olunan diğer kurumlar vergisi mükellefleri ile birlikte grup Katma Değer Vergisi mükellefiyeti tesis ettirme, kapsama dahil olacak mükellefleri sektörler, işletme büyüklükleri, iş hacimleri, doğrudan veya dolaylı ortaklık durumu ve diğer vergilerden dolayı mükellef olup olmadıklarına göre belirleme, uygulamaya ilişkin usul ve esaslarla ilgili düzenleme yapma yetkisi verilecek.
Tasarıyla, gümrüksüz satış mağazalarına veya bunların depolarına yapılan teslimlerin ihracat teslimi sayılmasıyla KDV iadesi açısından yerli işletmeler aleyhine oluşan rekabet eşitsizliğinin giderilmesi amaçlanıyor.
Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda, ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri vergiden müstesna olacak.
- Ar-Ge çalışmasında vergi muafiyeti
Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanmak üzere yapılan okul, sağlık tesisi ve 100 yatak kapasitesinden az olmamak üzere (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi, mülki idare amirlerinin izin ve denetimine tabi ibadethaneler, Diyanet İşleri Başkanlığı denetimine tabi yaygın din eğitimi veren tesisler, Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kampı inşası dolayısıyla bağışta bulunacaklara yapılan teslim ve hizmetlerden vergi alınmayacak.
Sağlık Bakanlığınca izin verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından Türkiye'de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilere, sağlık kuruluşlarında verilen koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri vergiden muaf olacak.
Teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri de vergiden müstesna olacak. Söz konusu makina ve teçhizatın teslim tarihinden itibaren üç yıl içinde elden çıkarılması halinde vergisi, gecikme cezasıyla birlikte alınacak.
Tasarıyla adi ortaklıkların sermaye şirketine dönüşmesi işlemleri KDV istisnası kapsamına alınacak.
Konfeksiyon sektöründe ortaya çıkan, aynen veya onarılmak suretiyle kullanılması mümkün olmayan kırpıntıların teslimi de KDV'den istisna tutulacak.
Gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda ithalat ve ihracat işlemlerine konu mallar ile transit rejim kapsamında işlem gören mallar için verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri, tam istisna kapsamına alındığından, kısmi istisna kapsamından çıkarılacak.
İkinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, mükellef olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında alınanlar dahil) alınarak vasfında esaslı değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların tesliminde özel matrah uygulanması sağlanacak. Bu işlemlerde matrah, ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmazların alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olacak.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde, teslime konu olan arsa payı ile konut veya işyerlerinin bedelinin tespitinde, müteahhit tarafından arsa sahibine bırakılan konut veya işyerlerinin Vergi Usul Kanunu'ndaki maliyet bedeli esasına göre belirlenen tutarının esas alınacağına yönelik düzenleme yapılacak. Böylece, arsa sahibine kalacak konut veya iş yerlerine ilişkin arsa payının müteahhide devri söz konusu olmadığından, arsa sahibine bırakılacak konut veya iş yerlerinin maliyet bedelinin tespitinde arsa payı dikkate alınmayacak.
Mükelleflerin bir vergilendirme döneminde indirilecek Katma Değer Vergisi toplamının hesaplanan Katma Değer Vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki farkın iade edilmeyeceği kuralı kaldırılacak. Her bir vergilendirme dönemine ilişkin oniki ay süreyle indirim yoluyla giderilemeyen KDV'si, izleyen altı ay içinde mükellef tarafından talep edilmesi şartıyla iade edilebilecek.
- Vergi indirimiyle ilgili düzenlemeler
Tasarıyla Katma Değer Vergisi Kanunu'nun vergi indirimiyle ilgili maddesinde düzenlemeler yapılacak.
Bakanlar Kuruluna, vergi indirimiyle ilgili oniki aylık süreyi sektörlere, işletme büyüklüklerine ve indirim yoluyla giderilemeyen Katma Değer Vergisi'nin kaynağına göre yirmi dört aya kadar uzatabilme, tekrar kanuni seviyesine indirebilme yetkisi verilecek.
Maliye Bakanlığı ise belirlenen sürede mükelleflerce indirim yoluyla giderilemeyen Katma Değer Vergisi'nin iadesini, vergi incelemesiyle veya sektörlere, işletme büyüklüklerine ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV'nin kaynağına göre vergi incelemesi dışında belirlenecek diğer yöntemlerle yapma hususlarında yetkilendirilecek.
Bakanlık, indirim yoluyla giderilemeyen Katma Değer Vergisi'nin iadesi için belirlenen süreyi, sektörler, işletme büyüklükleri ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV'nin kaynağına göre üç aya kadar indirebilecek.
Katma Değer Vergisi Kanunu'nun vergi indirimiyle ilgili maddesindeki bir diğer düzenleme ile indirimli orana tabi teslim ve hizmetler nedeniyle teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra ortaya çıkan giderler veya yapılan iskontolar dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV'nin iade hesabına dahil edilmesine imkan sağlanacak.
İndirim hakkı, vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilecek.
Vergi Usul Kanununca değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen Katma Değer Vergisi, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabilecek.
- Eğitim kurumlarına ilişkin düzenleme
Özel okulların, üniversite ve yüksekokulların verdiği bedelsiz eğitim öğretim hizmetleri, özel öğrenci yurtları tarafından verilen bedelsiz yurt hizmetleri, kanunların zorunlu kıldığı bedelsiz mal teslimleri ve hizmet ifaları, kamu kurumlarına yapılan bedelsiz mal teslimleri ve hizmet ifaları, gıda bankalarına yapılan bedelsiz çeşitli malzeme teslimleri, kanunda sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına yapacakları bedelsiz teslimlere ilişkin, diplomatik temsilciliklerle yabancı hayır kurumlarına yapılan teslim ve hizmetleri nedeniyle yüklenilen KDV, gider yazılmak yerine indirim ve iadeye konu edilebilecek.
Serbest bölgelere verilen hizmetler nedeniyle yüklenilen vergilerin indirimine imkan sağlanacak. Ayrıca restorasyon işleri kapsamındaki mimarlık hizmetleri nedeniyle yüklenilen vergilerin indirimine de imkan verilecek.
İade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen Katma Değer Vergisi'nin iadesinin talep edilebileceği süre düzenleme ile belirlenecek. Ayrıca, imal ettikleri malları bizzat ihraç eden imalatçılara, yüklenilen katma değer vergisi yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırabilme hususunda Maliye Bakanlığına yetki verilecek.
Süresi içinde iadesi talep edilmeyen Katma Değer Vergisi'ni gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak yazdırma ve iade hakkı doğuran işlemlerle ilgili iade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirleme hususlarında Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
(Sürecek)