Kefir içeriğindeki probiyotikler, vitaminler, mineraller ve amino asitler gibi birçok besin ögesi sayesinde birçok sağlık faydası sunar. Kefirin düzenli tüketimi sindirim sistemi sağlığını korumaya yardımcı olabilir, bağışıklık sistemini güçlendirebilir, kilo kontrolüne yardımcı olabilir ve hatta depresyon gibi zihinsel sağlık sorunlarına bile iyi gelmesiyle bilinir. Ayrıca laktoz intoleransı olan kişiler için de ideal bir alternatif olabilir. Tüm bu faydaları göz önüne alındığında, kefirin sağlıklı beslenme programlarının vazgeçilmez bir parçası olması şaşırtıcı değildir.
Kefir inek, keçi veya koyun sütü gibi hayvansal sütlerin mayalandırılmasıyla elde edilen fermente bir süt ürünüdür. İçeriğinde yüzlerce farklı türde yararlı bakteri ve maya bulunur. Bu bakteri ve mayalar, sütün şekeri olan laktozu laktik aside dönüştürerek ürünün ekşimsi bir tada sahip olmasını sağlarlar. Kefir, yoğurt ve ayran gibi diğer fermente süt ürünlerinden farklı olarak daha yoğun bir kıvama sahiptir ve daha zengin bir besin profilidir.
Kefir Orta Asya'da binlerce yıldır tüketilmekte olan bir içecektir. Orta Asya'daki göçebe topluluklar, sütlerini taşıdıkları torbaların içine kefir kültürü ekleyerek fermente ederlerdi. Kefirin sağlık faydaları, Orta Asya'da kefir tüketiminin yaygın olması sayesinde keşfedilmiştir. Günümüzde kefir, dünya genelinde popüler bir içecek hâline gelmiş ve birçok farklı ülkede üretilmektedir.
Kefir, sindirim sistemi sağlığından bağışıklık sistemine, kolesterol seviyesinin düzenlenmesine kadar birçok farklı sağlık yararı sağlayan besleyici bir gıdadır. İçerdiği probiyotikler sindirim sistemi sağlığını destekleyerek gaz, şişkinlik ve kabızlık gibi sindirim problemlerinin önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca bağırsak florasının dengelenmesine ve faydalı bakterilerin çoğalmasına yardımcı olarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
Kefirin anti-inflamatuar özellikleri vardır ve vücuttaki inflamasyonu azaltmaya yardımcı olur. Kefirin içerdiği kalsiyum, fosfor ve vitamin D gibi mineraller, kemik sağlığı için önemlidir. LDL kolesterol seviyelerini düşürerek kalp sağlığına katkı sağlar. Ayrıca kilo verme çabalarını destekleyen düşük kalorili bir gıdadır.
Kefir probiyotik bakterilerin ve mayaların yüksek oranda bulunduğu bir gıdadır. Bu probiyotikler, sindirim sistemi sağlığı için önemli olan faydalı bakterilerin çoğalmasına yardımcı olur. Bağışıklık sistemini güçlendiren vitaminler, mineraller ve amino asitler açısından zengin bir kaynaktır. Ayrıca kefirin içinde bulunan probiyotikler, bağışıklık sistemi üzerinde olumlu bir etki bırakır. Kefirin içinde bulunan probiyotikler, sindirim sistemi sağlığını korur ve sindirim problemlerinin önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca kefirin içinde bulunan laktik asit, sindirim sistemi üzerinde olumlu etki yapar. Kefir sağlık açısından birçok faydası olan fermente bir süt ürünüdür. Kefirin faydalarından bazıları şu şekildedir:
Kefir LDL kolesterol seviyelerini düşürerek kalp sağlığını korumaya yardımcı olabilir. İçinde bulunan probiyotikler ve antioksidanlar sayesinde vücuttaki inflamasyonu azaltabilir. Bunun yanı sıra kefirin içinde bulunan probiyotikler ve antioksidanlar sayesinde kanser riskini azaltabilir.düşük kalorili bir gıda olmasına rağmen tok tutucu özelliği sayesinde kilo vermede yardımcı olabilir.
Kefir düşük kalorili bir süt ürünüdür. Bir bardak (240 ml) kefir kalorisi yaklaşık olarak 100-150 kalori arasındadır. Ancak kefir kalorisi marka ve yapım yöntemine göre değişiklik gösterebilir. Bazı kefir markaları sütün yanı sıra şeker, meyve veya tatlandırıcılar ekleyerek daha yüksek kalorili bir içecek hâline getirebilirler.
Kefirin düşük kalorili olmasının yanı sıra tok tutucu özelliği de vardır. İçeriğindeki protein ve probiyotikler sayesinde kefir tokluk hissi sağlayarak fazla yemek yeme isteğini azaltabilir. Ayrıca kefirin düşük glisemik indeksi de vardır. Bu da kan şekerinin yavaş yavaş yükselmesine ve düşmesine yardımcı olur, açlık hissini azaltır ve enerjinin daha uzun süre korunmasına yardımcı olur. Ancak kilo vermek isteyenlerin kefir tüketirken dikkatli olmaları gereklidir. Bazı kefir markaları şeker veya tatlandırıcılar ekleyerek kalori ve şeker içeriğini artırabilirler. Bu nedenle doğal ve düşük kalorili kefir seçenekleri tercih edilerek sağlıklı bir diyet planı oluşturulmalıdır.
Kefir yapımı oldukça basit ve evde yapmak mümkündür. Evde kefir yapımı için öncelikle kefir kültürü olarak adlandırılan kefir mayası içeren bir starter kültürü edinmek gerekmektedir. Bu starter kültürü, internetten veya sağlıklı gıda mağazalarından temin edilebilir. Starter kültürü süt ile karıştırılır ve karanlık bir yerde 24-48 saat boyunca bekletilir. Bu süre içerisinde mayalar, sütün laktozunu laktik aside dönüştürür ve kefirin karakteristik ekşimsi tadı oluşur.
Kefir yaparken kullanılan süt için pastörize edilmemiş tam yağlı süt tercih edilir. Ancak pastörize edilmiş süt de kullanılabilir. Kefirin kıvamı, sütün yağ içeriği ve mayalama süresine bağlı olarak değişebilir. Kefirin yapımı sırasında sıcaklık ve sterilizasyon gibi konulara dikkat edilmesi gerekmektedir. Evde kefir yapımı sırasında temizliğe dikkat edilerek ve uygun şartlarda saklanarak sağlıklı bir kefir üretilmesi mümkündür.
Kefirin mayalanması özel bir mikroorganizma kültürü olan kefir taneleri sayesinde gerçekleşir. Kefir taneleri sütün içine atıldığında içerdikleri yüzlerce farklı türde probiyotik bakteri ve maya, sütün laktozunu laktik aside dönüştürmeye başlarlar. Bu dönüşüm sonucunda sütteki laktoz azalırken laktik asit miktarı artar ve kefirin karakteristik ekşimsi tadı oluşur.
Kefir taneleri küçük beyaz ya da sarımsı renklidir ve taneli bir yapıya sahiptir. Kefir yapımı sırasında kefir taneleri sütün içine atılarak karıştırılır ve 24-48 saat boyunca oda sıcaklığında bekletilir. Kefir taneleri sütün içinde hareket ederek sütün tamamını mayalamaya yardımcı olurlar. Mayalama işlemi sonrasında kefir taneleri süzülerek tekrar kullanılabilir veya saklanabilirler. Kefir taneleri birkaç hafta boyunca süt içinde beslenerek çoğalabilirler. Bu çoğalma sonucunda kefir taneleri bölünerek yeni taneler oluştururlar. Bu yeni taneler kefirin sürekli olarak üretilmesine olanak sağlar. Kefir taneleri doğal bir probiyotik kaynağı olduğu için sağlıklı bir bağırsak florası oluşumuna yardımcı olurlar.