Kentsel Dönüşümde Gettolaşma Tehlikesi

TMMOB Şehir Plancılar Odası Adana Şube Başkanı Ulaş Çetinkaya, kentsel dönüşüm olgusunun yanlış tabir edildiğini projenin aslında 'Kentsel yenileme ve fonksiyon değişikliği olduğunu' söyledi. Kentsel yenilemenin gerekliliğine inandıklarını ve desteklediklerini belirten Çetinkaya, ancak yıkılan bölgelerin yerine her katta 6 daire olan daha yoğunluklu binalar dikmenin yeni gettolaşma riski taşıdığına dikkat çekti.

Kentsel değişimle, kentsel yenilemenin karıştırıldığını belirten Çetinkaya, “Kentsel dönüşüm yanlış olarak tabir ediliyor. Teknik olarak kentsel yenileme ve fonksiyon değişikliği var. Fakat yasası o şekilde çıktığı için kentin bütün sorunlarına bu sihirli cümle, bu kentsel dönüşüm ilaç olacakmış gibi yansıtılıyor. Bu doğru değil bilimsel olarak bir kentsel yenileme var bir de kentsel değişim var. Kentsel değişim Adana’da bir yerde düşünülüyor o da Hilton’un karşısında Cumhuriyet Sanayi çarşısı olarak geçen bölgedir. Burayı kaldırıp yerine ticaret alanı gibi bir yaklaşım var. Bu kentsel değişimdir ve doğrudur. O bölgede yapılması gerekendir” dedi.

Kentsel yenilemenin teknik olarak yıpranmış kent dokusunu tümden yıkıp yeniden gerekli standartlara göre yeşil alanlar okul alanları gibi yeni donatı alanlarının yapılması olduğunu açıklayan Çetinkaya, “Bu kentsel yenilemenin tümden değiştirilmesidir. Kentsel sağlıklaştırma dediğimiz unsur var, örneğin belli konutlar var ve bu konutların da çoğunun depreme dayanıklı olduğunu düşünelim yani konut açısından bir sıkıntı yok. Fakat konutlarda yaşayanların donatı alanlarına ihtiyaçları vardır. Nedir bu işte eğitim alanına uzaktır, yeşil alan yoktur, sağlık ocağı yoktur. Bu tür donatıları getirirseniz bu alanlara kentsel sağlıklaştırma yapmış olursunuz. Ancak Adana’da yapılanlar kentsel dönüşüm değil. Çünkü boş bir alanda veya tamamı dolu olmayan bir alanlara devasa blokları diktiniz. Bu kentsel dönüşüm değildir. Bu kentsel yenilemenin bir parçasıdır” şeklinde konuştu.

Ulaş Çetinkaya, şehir plancıları olarak kentsel yenilemeyi savunduklarını ancak uygulama şekillerini doğru bulmadıklarının altını çizdi. Çetinkaya, bunun sebebini de şu şekilde açıkladı:

“Kenti yıkıp yerine daha yoğunluklu bir alan yapıp orada ki insanlara, yaşam biçimlerine ve sosyal yapılarına çok dikkat etmeden sadece blokları dikip içerisinde yaşa diyorsunuz. Örneğin bu yeni yapılan binalarda her katta 6 daire oluyor. Her katta 6 daire tek cepheli yerler oluyor. Adana gibi bir yerde bu çok büyük sıkıntı olur. Madem yeni bir şeyler yapıyorsunuz daha iyisini yapın. Mevcut binalardan farklı olarak sadece şekli değişmiş olacak. Diğerlerinde insanlar en azından mutluydu evlerini sahiplemişlerdi. Ama buraları sahiplenmeyecekler. Yurtdışında örneklerini gördüğümüz gibi buraları getto dediğimiz çöküntü bölgeleri olmaya ve binalara zarar veren güvenlik problemi olma potansiyeline doğru gidiyor.”