Kıl dönmesi, genellikle erkeklerde görülür fakat bu kadınlarda görülmediği anlamına gelmez. Çoğunlukla 15 - 35 yaş aralığında bulunan erkek bireylerde meydana gelen kıl dönmesi rahatsızlığı çok merak edilen bir konudur. Sizler için kıl dönmesi sebepleri, görülen belirtiler ve tedavi seçeneklerini araştırdık.
Kıl dönmesi yani pilonidal sinüs çoğunlukla saç ve derideki döküntülerin cilt altında oluşturmuş olduğu normal olmayan bir ceptir. Ense ve sırttan dökülen kıllar kuyruk sokumu bölgesinde toplanarak kılın yapısal formundan dolayı cilt altına girebilir. Vücudumuzdaki kıllar düz bir boru şeklinde değildir. Üzerlerinde başaklarda bulunan dikenlere benzer tek yöne doğru çıkıntılar mevcuttur. Tirbüşon gibi derinin altına ilerleyen kıllar orada yuvarlanarak bir cilt rahatsızlığı oluşturur. Kılın cilt içinde yuva yapması ile kendini gösteren kronik enfeksiyon kıl dönmesi olarak isim alır.
Kıl dönmesi genellikle kıl batması ile karıştırılmaktadır. Kıl batması, genelde kadınlarda ve kol altı ve bacakta görülür. Köklerinden koparılan kıllar çıkacak yol bulamayınca deri altında gelişir. Ağda ile kıllar kökünden alındığı için batık sorunu daha fazla ağda yapılan bölgelerde görülür. Kıl dönmesinin ise ağda ile bir ilgisi yoktur.
Kıl dönmesi belirtileri gözlenebilmesi için enfeksiyon oluşması gerekmektedir. Enfeksiyon oluştuktan sonra görülen kıl dönmesi belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Kıl dönmesi erkeklerde daha sık görülmekle birlikte kadınlar da bu sıkıntıyı yaşamaktadırlar. Bayanlarda kıl dönmesi belirtileri de yukarıda belirttiğimiz gibidir.
Kuyruk sokumu alanında birikmiş olan döküntüler deri içine daha kolay girerek yuva yapabilir. Bu nedenle kıl dönmesi en sık kuyruk sokumu bölgesinde meydana gelir. Ancak sadece bu bölgede görüldüğü söylenemez. Kuyruk sokumu bölgesinde meydana gelen kıl dönmesini ilerleyen zamanlarda göbek deliği civarındaki kıl dönmeleri takip eder. Görülebilen diğer bölgeler; berber ve kuaförlerin parmak araları ya da koltuk altıdır.
Kıl dönmesi erkeklerde kadınlara oranla 3 - 4 kat daha fazla görülür. 15 - 35 yaş arası en sık etkilenen gruptur. 45 yaşın üzerinde olan bireylerde nadiren de olsa bazı meslek gruplarında görülür:
Kıl dönmesi neden olur sorusunun net bir cevabı yoktur. Bununla beraber yapılan çalışmalarda pek çok pilonidal kistin, deriye nüfuz eden gevşek kıllardan kaynaklandığı bulunmuştur. Başınç, dar ve sıkı kıyafetler, sürtünme, bisiklete binme, uzun süre oturma ve benzeri aktiviteler sonucunda kıllar deri içine doğru bastırılmış olur. Bu basılan kılları vücut, yabancı bir madde gibi algılar ve kist oluşturarak yanıt verir. Bazı bebekler, kalça kırışıklığının hemen üzerinde sakral gamze adı verilen bir girinti ile doğar. Bu sakral gamze enfekte olduğu zaman kıl dönmesi sorunu meydana gelebilir.
Kıl dönmesi tedavisinde amaçlar şu şekilde sıralanabilir:
Cerrahi tedavi, kıl dönmesinin tedavisi için altın standarttır. Bunun dışındaki yöntemler cerrahiye alternatif olsa da tekrarlama oranları oldukça yüksektir. Cerrahi tedavide temel olarak; kıl dönmesi yuvası tamamı ile çıkarılır. Kesi yeri mümkün olduğu müddetçe kalça oluğu ortasına gelmemesi sağlanır. Ameliyattan önce enfeksiyon mutlaka antibiyotik ile giderilir. Hasta ameliyatta yüzüstü yatar pozisyondadır. Lokal anestezi ile yapılabilir. Bazı durumlarda belden uyuşturma (spinal anestezi) ya da genel anestezi ile de yapılabilir.
-Kıl dönmesi bazı durumlarda tekrarlayabilir. Bunun için hastaların dikkat etmesi gereken bazı durumlar şu şekildedir:
-Yara bölgesinin ve genel olarak kişisel vücut hijyenine çok dikkat edilmelidir.
-Her gün duş alınmalıdır. Duş esnasında kalça kısmındaki tekstil ipliği ve kıl artıkları özenle temizlenmelidir.
İç çamaşırları günlük olarak temizlenmelidir.
-İmkan varsa ameliyat sonrasında enseden itibaren sırt ve kalça kısmına lazer epilasyon uygulanarak kıl ve tüylerden arınması sağlanmalıdır.
-Kıl dönmesinin oluştuğu bölgeye baskı uygulayacak aktivitelerden ve uzun süre oturmaktan kaçınılmalıdır.
-Kıl dönmesi ameliyatı sonrasında hasta kendini iyi hissetse bile düzenli aralıklarla genel cerrahi doktoruna görünerek ameliyat alanının kontrol edilmesini sağlamalıdır.
-Kıl dönmesinin tedavisinin cerrahi olduğunu belirtmiştik. Ancak evde uygulanacak bazı yöntemler şişlik ve ağrının giderilmesine yardımcı olabilir:
Otururken yastık kullanmak.