Karbonhidrat, dengeli diyet ve sağlıklı bir vücut için vazgeçilmezdir. Merkezi sinir sistemi ve böbrekler gibi pek çoğu organ için tek enerji kaynağını oluşturur. Karbonhidratlar sindirim sistemimizde glikoza parçalanır ve pankreastan salgılanan insülin hormonu sayesinde enerji olarak kullanılmak için kandan hücrelere geçer. Karbonhidrat, kilo konusunda akıllara ilk gelen ve korkulan bir besin grubudur.
KİLO VERMEK İÇİN KULLANILAN EN POPÜLER YÖNTEM
Kilo vermek için kullanılan en popüler diyetlerden biri çok düşük karbonhidratlı diyetlerdir. Bu diyetleri uygulamanın en temel nedeni karbonhidratların kilo aldırdığı inanışıdır. En yaygın kullanılan karbonhidratlar ekmek, pirinç ve makarnadır. Karbonhidratı kısıtlayan diyetler genelde bunların miktarını sınırlandırır.
Aslında bu doğru gibi gözükse de bütünüyle bakıldığında yanlış bir yönlendirmedir. Çünkü kilo almanın nedeni, tüketilen tek bir besin kaynağından değil, günlük totalde alınan kalori yani enerjiden ileri gelir. Yani kilo artışına çok düşük karbonhidratlı yüksek yağlı veya yüksek proteinli diyetler de kilo alımına neden olabilmektedir. Asıl anahtar nokta, karbonhidratın tamamen kesilmesi değil, kaliteli karbonhidrat tüketimidir!
TAM TAHILLA GELEN SAĞLIK
Yayınlanan pek çok beslenme rehberinde günde 3 ila 5 porsiyon tam tahıl tüketmenin kilo alma riskini azalttığı görülmüştür. Ayrıca tahılın bağırsak kanserini önleyici olduğunu gösteren yüzlerce çalışma mevcuttur. Çünkü düşük karbonhidrat, posa açısından da yetersizdir.
Sağlıklı kiloda kalmanın yolu; sınırlı meyve, daha çok sebze, tercihen tam tahıllılar, aşırı yağlı olmayan et grupları, muhakkak baklagiller ve tam yağlı süt ürünlerinden oluşan dengeli diyetin kombinasyonu ve buna ek olarak yapılan günlük egzersizlerdir.
ÇOK DÜŞÜK KARBONHİDRATLI DİYETLER SAĞLIKLI BESİN TERCİHLERİNİ KISITLAR
Çok düşük karbonhidratlı diyetlerle, günlük alınması gereken besin ögeleri tamamlanamaz. Bu diyetler genellikle enerjinin sadece 100 gr ve altı kadarının karbonhidrattan gelmesini, kalan kısmın ise yağ ve proteinlerle tamamlanması gerektiğini savunur. Çoğu sağlık profesyoneli, yüksek yağ (özellikle doymuş yağ) içerebileceğinden dolayı bu diyetleri desteklemez.
Sağlıklı olmak için beslenme düzeni önerileri;
Yetişkinler için ortalama 3-4 porsiyon tahıl önerilmektedir. Bir porsiyon tahıl = 1 dilim ekmek, yarım kupa kadar pişmiş yulaf ezmesi, bulgur veya kinoaya denktir.
Günde 2 porsiyon meyve ile sınırlandırılmalıdır. 1 elma, portakal veya muz olabilir. Kuru meyvelerden de 4 adet 1 porsiyona denktir. Akşamları tabak tabak meyve yiyip, kilo vermeyi beklememelisiniz.
Muhakkak günde en az 1 öğün, 1 porsiyon sebze tüketimi (salata- ızgara sebzeler-haşlanmış sebzeler) önerilmektedir.
Çoğu yetişkinin günde 2 bardak kadar süt ve süt ürünü tüketmesi gerekmektedir. Sütü günlük, yoğurdu ise ev yoğurdu olarak tüketmenizde fayda var. Kefir mayası ile kendi kefirinizi evinizde de yapabilirsiniz.
100-150 gram arası günlük et grubu tüketimini et, organik tavuk, balık, hindi ve yumurtadan karşılayabilirsiniz. Ancak kırmızı et tüketimini hafta 2-3 öğünle sınırlandırmanızda fayda var. Özellikle hindi etini ister organik ister marketten alın, yapısı gereği hormon tutmadığı için güvenle tercih edebilirsiniz.