Ronald Aslop
BBC Capital
Araştırmalar, özellikle kilolu kadınların daha zor iş bulduğunu ve daha az kazandığını gösteriyor.
Kablolu televizyon şirketi Comcast'tanişten çıkarıldıktan sonra Shavonne Patrice Owens Alabama'da bir çocuk bakımevinde iş başvurusu yapmış ve işe alınacağını sanmıştı.
Mülakattan sonra birçok kez telefon etmiş, ama kimse geri aramamıştı. Daha önce de benzer bir yerde çalışmış olduğu için aslında uygun bir adaydı, ama çok şişman olduğu için onu işe almayacaklarını söylemişler arkadaşına. 182 cm boyundaki Owens o sıralar 227 kg geliyormuş.
Kendilerinden beklenen işi hakkıyla yapabilecek olsalar bile obezler işyerlerinde ayrımcılığa maruz kalıyor. Ulusal, dinsel, cinsiyetçi ayrımcılık birçok ülkede suç sayılırken, birçok işveren obez kişileri işe almamakta herhangi bir sorun görmüyor.
Genel olarak vücut kitle endeksi (ağırlık (kg)/boy(m)2) 30'dan fazla olan kişiler obez olarak tanımlanıyor. Bu rakam 40'ı aştığında hastalık düzeyinde obezite söz konusudur. Vücut kitle endeksi 18,5 ila 24,9 arasında olanlar normal görülür.
İşverenler obezlerin zor işleri yapamayacağı ve kolay yorulacağı gibi bir önyargıyla hareket eder. Oysa bazıları maratonda bile koşar ve oldukça dayanıklıdır.
DERGİ - Bedene dair beş yanlış algıDERGİ - Kirli hava neden kilo yapar?DERGİ - 55 milyon dolarlık çıplak şişman kadın resmiAlabamalı Shavonne Patrice Owens kilosu yüzünden iş bulmakta zorluk çekmişti.
Kuzey Carolina Üniversitesi'nden psikolog Enrica Ruggs'ın yaptığı araştırmalarda, mağaza sahiplerinin iş başvurusunda ve müşteri olarak obez kişilere normal insanlardan farklı davrandığı, onlarla daha az göz temasında bulunduğu, daha az gülümsediği ve konuşmayı daha kısa sürede bitirmeye çalıştığı görüldü.
Kadınlara daha fazla ayrımcılıkAraştırmalar obez kadınların erkeklerden daha fazla ayrımcılığa maruz kaldığını gösteriyor. Exeter Üniversitesi'nde yapılan araştırmalar, kilolu kadınların yaşam boyunca daha az olanakla karşılaştığını, daha düşük gelir elde ettiğini gösterdi.
Genetik profesörü Tim Frayling "Genetik nedenlerden dolayı biraz kilolu olan kadınlar daha yoksul oluyor" diyor.
Başka bir araştırmaya göre ise obez kadınlar yüksek mevkilerde çalışmak yerine hastabakıcılık, çocuk bakıcılığı veya gıda sektörü gibi fiziksel işlerde daha çok çalışıyor. Gelir azlığının nedeni bu tür işlere daha az ücret ödenmesinden kaynaklı da olabiliyor.
Uzmanlar toplumda kadınların görünüşüne erkeklerden daha fazla önem verildiğini, bu nedenle bazı işverenlerin kilolu kadınları müşterileriyle yüz yüze getirmekten kaçındığını belirtiyor.
Birçok obez insan kilosuna rağmen aktif olabilir, maraton bile koşabilir.
Değişim talepleri
Florida'nın Tampa kentinde obezite ile ilgili çalışmalarıyla bilinen Obesity Action Coalition adlı kuruluş işyerlerinde obezlere karşı ayrımcılıkla mücadele etmek amacıyla kilolu kişilere karşı pozitif ayrımcılık yapılmasını, insan kaynakları müdürlerinin bu konuda hassasiyet göstermesi için eğitime tabi tutulmasını, kilolu kişilere karşı kötü muameleyi önleyecek tedbirlerin alınması için çağrı yapıyor.
ABD'de yalnızca Michigan eyaletinde kilo ile ilgili ayrımcılığa karşı yasal koruma söz konusu. Bazı eyaletlerde ise ancak obezitenin engellilik durumu oluşturması halinde yasal koruma geçerli. Birçok mahkeme ise obezitenin engellilik teşkil ettiği argümanını reddediyor.
Bu durumda obezitenin kaynağını psikolojik bozukluklara bağlayarak yüksek mahkeme başvuruları yapılıyor. 2012'de ABD'de bir federal mahkeme, psikolojik bozukluk kaynaklı olup olmamasından bağımsız olarak aşırı obezitenin bir engellilik hali oluşturabileceğine hükmetti.
Avrupa Adalet Divanı obez işçilerin ancak kiloları nedeniyle engellilik hallerinin oluşması durumunda yasal koruma altında olduğuna hükmediyor.
1990'larda işe aldığı kadın hosteslerde belli kiloda olma kıstası arayan bazı Amerikan havayolu şirketlerine ayrımcılıktan dolayı dava açıldı.
Bazıları işyerinde obezite nedenli ayrımcılığa ve şakalara karşı çeşitli savunma mekanizmaları oluşturuyor. Valinda Royal adlı kadın çalışan kilosundan dolayı bir diş kliniğinden kovulunca şikayette bulunup tazminat almıştı.
Royal, "Birçok kez kilom nedeniyle zeki olmadığımı düşünen insanlar benimle dalga geçti. Ama bana kilom yüzünden hakaret edilmesine karşı çıktım. İnsanların bu konuda kendinizi kötü hissettirmesine izin vermeyin" diyor.
Ailesinden aldığı destekle özsaygısını zamanla geliştiren Royal "İnsanların size nasıl davranması, istediğiniz saygıyı göstermesi gerektiğini onlara öğretebilirsiniz" diyor.
Bu makalenin İngilizce aslını BBC Capital sayfasında okuyabilirsiniz.Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.