Hazine ve Maliye Bakanlığı kayıt dışılık ile mücadele için her alanda çalışmalarını sürdürüyor. Kontrat dahi yapılmadan kiranın elden verildiği ise bilinen bir durum. Ekonomi yöneticileri ise ev sahibi ile kiracı arasında bir düzen getirmek için çalışmalarına devam ediyor.
Bankalar ve PTT aracılığı ile ödemesinin yapmayan vatandaşlara ceza kesileceği ekonomi yöneticileri tarafından bildirilmişti. 2025 yılı itibarıyla kontratların e-Devlet üzerinden yapılacağı duyurulmuştu.
Türkiye'nin haberine göre, konutta kayıt altına alınması için her türlü çalışmanın yapılması ev sahiplerini memnun etmemeye başladı. Kiracıların ve ev sahiplerinin karşı karşıya geldiği bu durumda kirayı elden veren kiracılara da ceza kesilecek olması kiracılarda kontrat yapma gerekliliği oluşturdu.
Türkiye genelinde 750 bin İstanbul'da ise 1.5 milyondan daha fazla boş konut görülmesinin sebebi kontrat yapılmadan evlerin kiralanması.
Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan Avukat Ercan Aslan, kiracıların ev sahiplerine dava açmaya başladıklarını söyledi. Aslan, "Çünkü kontratsız ve elden ödeme şeklinde gelir sağlayan ev sahibi sayısı oldukça fazla. Eğer ev sahibi kira kontratı yapmayı reddediyor ve kirayı elden almak istiyorsa, bu durumu vergi dairesine bildirebilirsiniz. Kiracılar mutlaka yasal haklarını kullanarak kira kontratı talep etmeli, ödemelerini banka üzerinden yapmalı. Böyle bir durumda kontrat talebinizi resmî bir şekilde (mesela noter aracılığıyla) iletmeniz haklarınızı koruyacaktır. Uzun vadede, haklarınızı güvence altına almak için kontratsız bir kiralama sürecine kesinlikle girilmemelidir” dedi.
Ev sahiplerinin kiranın yarısını bankaya yatırmasını teklif ettiğini de dile getiren emlakçı Murat Gözüpek, “Kira fiyatları son iki yılda yüzde 200’ün üzerinde arttı. Ev sahipleri açısından bu yüksek vergi anlamına geliyor. Kira geliri arttıkça vergi dilimi de yükseliyor. Genelleme yapmak doğru olmaz ancak bir kesim var ki kirasını parça parça alıyor. Bir kısmını bankaya bir kısmını nakit tahsil ediyor. Kontrat da bankadan tahsil ettiği kısım üzerinden yapılıyor. Kiracı bunu kabul ediyor çünkü başka şansı yok. Özellikle eski kiracı ise, yeni bir eve çıkmak çok maliyetli. Burada da bir vergi kaçakçılığı var” diye konuştu.
Ödemelerin ise banka ve PTT aracılığı ile yapılması ile zorunlu. Buna uymayanlara ise yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesileceği, kesilecek cezanın mükellefiyet durumuna göre; 20 bin, 10 bin ve 5 bin TL’den az olamayacağı, bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezası toplamının en çok 20 milyon TL’yi bulacağı düzenlemesi üzerinde çalışılıyor. Uygulamanın 2025 yılının başında devreye girmesi planlanıyor.