Vücuttaki tüyler, inanılmaz bir şey. Vücudumuzun neredeyse her tarafından çıkıyor—sadece avuç içi, ayak tabanı ve dudaklar için resmen tüysüz diyebiliriz. Görünüşe göre, ortalama bir insanın vücudunda hayatı boyunca 1000 km’ye yakın uzunluğunda kıl üretiliyor. Fakat kaş ve kirpiklerin neden saçlar kadar uzamadığını hiç merak ettiniz mi?
Çoğumuz paramızı düzenli olarak saçlarımız için harcıyoruz, neyse ki kaş ve kirpiklerimiz o kadar bakıma ihtiyaç duymuyor. Sadece belirli bir uzunluğa kadar uzarlar ve orada kalırlar. Tabii ki istisnaları da var. Kaşlarını İdo Tatlıses'in kaşlarına benzettiğiniz en az bir kişiyi muhakkak tanımışsınızdır. Fakat çoğumuzun kaşları asla berbere gitmenize neden olacak kadar uzamaz.
Bir kıl folikülünün büyüme döngüsünün üç fazı bulunuyor: Anajen (büyüme) fazı, katajen (geçiş) fazı ve telojen (dinlenme) fazı. Herhangi bir zamanda, kafanızdaki kılların %85’i anajen fazdadır. Bu sürede folikül yeni hücreler üretir ve saç telleri yıllık 15 santimetre civarında bir büyüme gösterir.
Katajen fazdayken, kıl folikülü asıl uzunluğunun altıda birine küçülür ve bu saç telinin kan kaynağından ayrılmasını ve cildin yüzeyine doğru ilerlemesine sebep olur. Yaklaşık iki hafta sonra telojen faza geçilir ve yeni döngü oluşmadan önce kıl olduğu yerde birkaç ay kalır. Bu aşamada saç teli kolaylıkla koparılabilir. Kafadaki kılların yaklaşık %10-15’i herhangi bir zamanda telojen fazdadır, yani saçlarınızı tararken veya yıkarken saçlarınızın elinize geldiğini görüyorsanız panik yapmaya gerek yoktur (elbette bir avuç saç geliyorsa doktora gitmek gerekebilir).
Kılın vücudun neresinde olduğuna bağlı olarak anajen fazın uzunluğu büyük değişiklik gösterebilir; kirpik için 30 günden saç için altı yıla kadar. Bir kıl anajen fazda ne kadar uzun süre kalırsa o kadar çok uzayabilir. Kirpik ve kaşların anajen fazı saçlardan çok daha kısa sürdüğü için dökülmeden önce o kadar uzama şansları olmaz. Saç folikülleri vücudun diğer yerlerinden farklı olarak geri dönüştürülen veya fazla proteinleri kılın uzaması için kullanır.
Her fazın tam uzunluğu kişiden kişiye değişmekle beraber genetiğe göre değişiklik gösterir. Bazı fazla kıllı kişilerin folikülleri normalden uzun bir anajen fazına sahiptir, böylece vücutlarının bazı kısımlarında normalden uzun kıllar üretilir.
En uzun kaş kılı için Guinness dünya rekoru Sumito Matsumura isimli bir Japon’a ait ve 18,1 santimetre uzunluğunda. En uzun kirpik kılı için rekor ise Florida’lı Stuart Muller’a ait. Sol üst gözkapağından çıkan kaş 6,99 santimetre gibi etkileyici bir uzunlukta.
Fakat bu iki rekor dünyanın en uzun saçına göre biraz sönük kalıyor. Guinness’e göre, Xie Qiuping isimli Çinli bir kadın saçını 1973’te kestirmeyi bırakmış ve 2004’te ölçtüğünde saçı tamı tamına 5 bin 627 metre çıkmış. Yani ikinci kattaki bir pencereden saçını dışarı bıraksa Rapunzel masalındaki gibi saçları yere değiyor. Rekorda saçını bu kadar uzatmasının sebebi belirtilmiyor, fakat umarız bu 31 yıl boyunca yakışıklı prensini beklemiyordur.