Koronavirüs salgınından sonra verilen kısa çalışma ödeneği ile ilgili vatandaşlardan bazı şikayetler gelmeye başladı. Geçtiğimiz günlerde Habertürk'te yer alan habere göre, kısa çalışma ödeneği aldığı dönemde aynı zamanda da tam zamanlı çalışan vatandaşlar bu durumu şikayet etti. Kısa çalışma ödeneği alan kişiler tam zamanlı çalışabilir mi, çalışırsa ne olur?
Kısa çalışma ödeneği verilmeye başlandıktan sonra iş yerlerinin denetlenmesi sonraya bırakıldı. Kısa çalışma ödeneği alan iş yerlerinin, fiilen çalışıp çalışmadığı maalesef denetlenemiyor. Fiilen tam zamanlı çalışan vatandaşlar, kısa çalışma ödeneği aldıklarına dair şikayet etmeye başladı. Kısa çalışma ödeneği alıp tam zamanlı çalışan işçiler, hem sigorta primlerini eksik alacaklar hem de emeklilik süresi uzayacak. Geçtiğimiz günlerde Habertürk’te yer alan habere göre bir kişi, kısa çalışma ödeneği aldığı halde tam zamanlı çalışan eşinin durumunun ne olacağını, ususüzlüğü nasıl şikayet edebileceğini araştırdığını belirtti.
Vatandaşlar kısa çalışma ödeneği aldığı halde tam zamanlı çalıştıran işverenlerin denetimlerinin yapılmamasından şikayetçi. Bu şekilde usulsüzlük yapan iş yerlerinde çalışanlar, kıdem tazminatı ve işsizlik maaşı kaybetmeden nasıl işten ayrılması gerektiğini araştırıyor. Bir dönem kısa çalışma ödeneği alıp, ardından tam zamanlı çalışmaya devam eden iş yerleri kısmı süreli kısa çalışma yapmış oluyor. Bu durumda kişiye, kısa çalışmadaki süreye karşılık işsizlik sigortası fonundan ödeme yapılır. İşveren de fiilen çalışılan sürenin ücretini öder. Fiilen çalışılan süreye karşılık da işverence net ücretin 3’te 2’lik kısmı ödenir. Bu durumda işverenin çalışan kişinin çalıştığı günlerinin sigorta pirimini de yatırması zorunludur. Çalışanlar SGK kayıtlarını e-Devlet üzerinden ulaşarak inceleyebilir. Eğer çalışanın çalışma saatleri 3’te 1 oranında düştü ise ayda 20 günden fazla sigorta priminin yatırılması gerekir.
Yukarıda sayılan durumda, tam zamanlı çalıştırılarak kısa çalışma ödeneği alan ve sigorta primi 20 günden fazla yatmayan kişiler bu durumda haklı fesih yaparak işten ayrılabilir. Çalışan kişi fiilen çalıştığı fazla süreleri SGK'ya kanıtlamak zorundadır. Bu durum evden çalışan kişiler için de dahildir. SGK Primi tam yatmayan kişi haklı fesh yaptığında kıdem tazminatı alabilir mi?İş akdinin haklı fesih gerekçesi ile iptali yapılınca kıdem tazminatını alırken işsizlik ödeneğini de almaya devam eder. Ancak bu durumda işveren çalışanından şikayetçi olabilir. İşçinin mahkemede haklı olması halinde ise işsiz kalınan süre ve toplam ödenek süresiyle sınırlı olmak üzere geriye dönük işsizlik ödeneği alınır.
SGK primi hak edildiği gibi yatırılmayan kişi, Çalışma ve İŞKUR İl Müdürlüklerine giderek usulsüzlüğü şikayet edebilir. Eğer açılan davadan sonra çalışan kişi haklı olursa ve o saatlerde çalıştığı ispatlanırsa, işveren sadece o kişiye değil tüm çalışanlara kısa çalışma ödeneklerini faiziyle iade etmek zorundadır. İşçilerine sigorta yapmayan işverenler bir yıl boyunca prim teşviklerinden faydalanamaz. Fiilen çalışan işçi kısa çalışma kapsamında gösterildiğinde primi ödenmemiş olacağından işveren bir yıl boyunca teşvikten mahrum kalabilir.