Sedef Kınacıoğlu
Türkiye'deki yakınlarımla son konuştuğumda, "kıyamet kopmadan bir balık yiyelim" diye restorana gidiyorlardı.
Maya takvimine göre kıyamete az kaldı. Mayaların kehaneti tutarsa, 21 Aralık'ta dünya başımıza yıkılacak.
Hal böyle olunca, "kıyamet kopmadan yapacaklarımızı yapalım" diye bir koşuşturma başladı.
Kıyametten korunmak için Türkiye'de Şirince, Fransa'da ise Bugarach köyünün pozitif enerjisine inananlar buralara akın etmeye hazırlanıyor.
Hemen herşeyi paraya çevirmeye endeksli ve de bol ekonomik krizli bir ortamda kopan kıyamet fırtınası kurnaz girişimcilerin gözünden kaçmadı.
Dünyanın her yerinde, "bakın, bir daha fırsat bulamazsınız, kıyamet kopmadan şu malımızı da satın alın, bu hizmetimizden de yararlanın" türü reklamlardan geçilmez oldu.
Kıyamet piyangosu
"Kıyametten önce" diye bilet satışına giren konserler, indirimli satılan otomobiller, piyango çekilişleri de cabası.
Başka bir şey olmazsa, en azından "tarihin en promosyonlu kıyametine tanık olduk" demek mümkün.
Peki ama, bütün bu fırtınayı koparan Maya takvimi nasıl işliyor? Zamanında Maya hiyerogliflerini okumaya uğraşmış, Maya yazıtlarının çoğu takvimi anlatan işaretlerle dolu olduğundan mecburen takvimi de çalışmış biri olarak, işte size mütevazı bir açıklama.
Maya takvimi, son derece karmaşık bir sistem. Farklı ölçütlere göre ilerleyen iki takvimin birleştirilip, üzerine gezegen hareketlerinin ve bunlara göre belirlenen dönemlerin eklendiği bir sistem diye tarif edilebilir.
En uzun dönem, 144 bin gün süren baktun. Ardından katun, tun, winal ve kin diye anılan dönemler geliyor, sonra da ay ve gün adları. Örneğin, 144 bini 12 ile çarpınca, 12. baktuna giren tarihler oratan çıkabiliyor, ama iş bununla bitmiyor, diğer bütün dönemleri de günü gününe hesap edip eklemek gerekiyor. Bunun üzerine o günde gezegenler hangi konumdaysa, onlar da teker teker ekleniyor.
Tipik bir Maya yazıtının yüzde 90'ı tarihten oluşuyor. Sadece son cümlede o gün ne olduğu yazıyor. Yani o gün bir zafer kazanıldıysa, bu bilgi en son cümlede yer alıyor.
Maya takvimi, astronomi açısından hesapladığı devrelerle tarihin en gelişmiş takvim sistemlerinden biri.
Ancak Maya takviminde öngörülen kıyamet tahmini, yani 13. baktunun sonu olan tarihin bugünkü sisteme çevrilmesi için yapılan hesaplar pek de sağlıklı görülmüyor.
Kıyametin, 21. yüzyılın Aralık ayında, Aralık'ın 21. gününde olacağı söyleniyor ama, şu anda İbrani takvimine göre 57., İslami takvime göre 15. yüzyılda olduğumuz dikkate alınırsa, bunca zamandır kopmayan kıyametin şimdi de kopmayacağını söylemek pek de yanıltıcı olmaz.