Kızılırmak Deltası’nda manda hazırlığı

Türkiye’nin en fazla manda popülasyonuna sahip Kızılırmak Deltası’nda, manda üreticileri deltaya manda salmaya hazırlanıyor.
Mandacılık faaliyetlerinin geliştirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması, deltada uygulanmakta olan koruma faaliyetleri ve denetimler ile mandacılık faaliyetlerinin uyumlu bir şekilde yürütülmesi, alınması gereken tedbirler, yürütülecek çalışmalar hakkında Kuş Cenneti konaklama merkezinde değerlendirme toplantısı yapıldı. Toplantıda, manda salınımının yapılacağı Nisan ayı öncesi manda üreticilerinin sorunları ve talepleri değerlendirilirken, deltada yürütülen çalışmalar hakkında bilgilendirme yapıldı.
"Mandacılık bölgemiz ve ülkemiz ekonomisi için çok önemli bir gelir kaynağı olmasının yanı sıra deltadaki doğal yaşamın devamlılığı açısından da çok önemli bir unsurdur" diyen Kızılırmak Deltası Sulak Alan ve Kuş Cenneti Alan Başkanı Doç. Dr. Mustafa Güler, “Bölgede yürütülen mandacılık faaliyetlerinin sürdürülebilir bir şekilde yönetimi önemlidir. Bölge halkımız bu noktada alışılagelmiş geleneksel uygulamalarına devam ederken Kızılırmak Deltası’nın korunmasına yönelik yürütülen çalışmalara da uyum sağlamaktadır. Bu husustaki farkındalık her geçen gün artarken bölge halkımızın deltanın korunmasına olan desteğinin arttığını görmekteyiz" ifadelerini kullandı.

"Trafik kazası ve hırsızlık ortadan kalktı"
Deltada uygulanmakta olan koruma ve denetim faaliyetlerinden bölge mandacılığına fayda sağladığını belirten Güler, “Alanın araç trafiğine kapatılması sonrasında geçmiş dönemlerde yaşanan trafik kazası ve hırsızlık gibi olumsuzlukların ortadan kalktığını, mandacılarımızın gönül rahatlığı ile mandalarını alana bırakmaya başladığını görüyoruz. Özellikle bölgede 24 saat nöbet tutan jandarma ekiplerimizin varlığı bölge halkımız açısından da bir güven kaynağı olmuştur. Bildiğiniz gibi 2017 yılında Mahalli Sulak Alan Komisyonu’nun almış olduğu karar sonrasında deltanın bir bölümüne araç girişleri yasaklanmıştır. Bu uygulamada manda üreticilerimizin mevcut durumu, yürütmüş oldukları faaliyetler dikkate alınarak bir istisna uygulanmaktadır. Zorunlu hallerde mandalarını kontrol etmek ve alandan almak üzere giriş yapması gereken mandacılarımıza kendi araçları ile giriş izni verilmektedir. Geçen sene başlayan bu uygulama bu sene de devam edecektir. Bu maksatla deltaya mandalarını bırakacak olan mandacıların listesini oluşturmak ve bu süreçteki kontrolleri sağlamak adına bir talep dilekçesi toplamaktayız. Bu talepler Tarım ve Orman İl Müdürlüğü kayıtları ile de karşılaştırılarak değerlendirilecek ve mandacılara ait bir liste hazırlanacaktır. Bu uygulamalar mandacılara zorluk çıkaran değil onların faydasına olan uygulamalardır. Bölgede mandacılık yapan ve deltaya bu yıl mandasını bırakacak olan tüm üreticilerimizden bu dilekçeleri doldurarak SAMKUŞ’a iletmelerini talep ediyoruz" dedi.

UNESCO adaylık süreci
UNESCO süreci hakkında da bilgilendirme yapan Güler, “UNESCO adaylık sürecindeki çalışmalar devam ediyor. Ülkemizin ilk ve tek UNESCO Dünya Doğal Mirası Alanı olmaya çok yakınız. Bu yıl süreç karara bağlanmış olacak. Bizim tüm çalışmalarımız yerel halkı da içerecek şekilde yürütülmektedir. Bölgedeki halkımızı dışarıda bırakan hiçbir uygulama yapılmamıştır. UNESCO da yerel halkın süreçte yer almasını istemektedir. Geçtiğimiz aylarda sahaya incelemeye gelen ve bölge muhtarları ve kooperatif başkanları ile de görüşen UNESCO uzmanı da bu husustaki duruşu açık ve net ortaya koymuştur. Biz tüm çalışmalarımızda ulusal ve uluslararası görüşmelerimizde ve müzakerelerimizde başta mandacılık olmak üzere balıkçılık faaliyetlerinin geleneksel faaliyetler olduğunu ve alanın doğal yapısına zarar vermediğini dile getirmekteyiz. Bu noktada da olumlu sonuçlar alıyoruz” diye konuştu.
SAMKUŞ Müdürü İsmail Mutlu ise, “SAMKUŞ Doğa Koruma ve Milli Parklar ile yapılan protokol kapsamında alanda faaliyetlerini yürütmektedir. SAMKUŞ olarak amacımız hem bölge halkını hem de doğal hayatı korumaktır. Özellikle mandacılık faaliyetlerinin alanda devamlılığı sağlamak adına çalışmalarımız devam etmektedir. Bölge halkımız gönül rahatlığı ile mandalarını istedikleri zaman deltaya bırakabilirler. Bu süreçlerde ihtiyaç duyulan tüm bilgiyi bizlerden alabilirsiniz” şeklinde konuştu.

Yılkı atları ve çakalların sayısında ciddi artış
Toplantıda söz alarak konuşan muhtarlar ve üreticiler ise ortak sorunlarını dile getirdiler. Özellikle bölgedeki yılkı atlarının ve çakalların sayısında ciddi artışlar olduğu, bunların hem deltadaki doğal yaşama hem de çevre köylerdeki vatandaşlara zarar verdiğini belirterek, sayılarının tespit edilerek kontrol altına alınması istendi. Toplantı talep dilekçe örneklerinin incelenerek dağıtılması ile sonlandı. Kızılırmak Deltası’ndaki mandaların deltaya salınacağı Nisan ayı öncesinde çevre köylerde hazırlıklar başladı.
Düzenlenen toplantıya çevre köy muhtarları ve manda üreticileri katıldı.