Hayatımıza 104 yıl önce giren klimalar, evlerde, iş yerlerinde, arabalarda yaz aylarının vazgeçemediğimiz serinleticileri oldu. Öyle alıştık ki bu aletlere, klimasız yaşayamaz olduk adeta.
Herkes sıcaktan bunalırken, terlerken, oflayıp puflarken… serin bir ortamda çalışmak, yaşamak elbette çok iyi de, klimaların bazı rahatsızlıkları da beraberinde getirebileceklerini biliyor musunuz?
**KLİMA ATEŞİ
**
Klimaların ve diğer merkezi havalandırma sistemlerinin neden olduğu önemli rahatsızlıklardan biri tıp dilinde humidifier fever ismiyle bilinen hastalıktır. Bu hastalık dilimizde klima veya nemlendirici ateşi olarak tanınmaktadır.
Klima ateşine, klima ve air-condition sistemlerinden başka, evlerde kullanılan ve halkımızın ‘soğuk buhar makinası’ diye bildikleri nem yapıcı aletler de neden olabilirler.
Hastalık, bu tür aletlerin su haznelerinde üreyen çeşitli bakteri ve mantarların veya bunlara ait çeşitli toksinlerin, özellikle de endotoksinlerin solunum havasına karışması sonucu ortaya çıkmaktadır.
Klima ateşi, gerçek bir infeksiyon hastalığı olmayıp vücudumuzun çeşitli bakterilere karşı gösterdiği bir tür aşırı duyarlılıktan kaynaklanan bir tablodur.
Hastalık, mikroplarla kirlenmiş air-condition veya nemlendirme sistemlerine maruz kalındıktan birkaç saat sonra ateşli bir hastalık gibi başlar. Belirtilerin ortaya çıkması nadiren 12 saati de bulabilir.
Şikayetler genellikle hafta başında veya tatil veya dönüş günlerinde görülür. Uzun bir süre kullanılmayan klimaların ilk çalıştığı günlerde de belirtiler daha fazladır.
GRİP GİBİ BAŞLIYOR
Hastalarda ateş, titreme, kas ve eklem ağrıları, yorgunluk, hâlsizlik, bitkinlik… gibi daha çok gribi hatırlatan şikâyetler vardır. İş yerine geldikten birkaç saat sonra başlayan belirtiler akşama doğru şiddetlenir ve gece eve döndükten sonra da devam ederse de, hastaların çoğu 24-48 saat içinde tamamen düzelirler.
Bazı hastalarda nadiren şiddeti çok fazla olmayan öksürük, nefes darlığı ve çarpıntı gibi yakınmalar da olabilir.
Klima ateşi, bu belirtileri ile soğuk algınlığı, grip, bronşit ve zatürree gibi solunum yolları enfeksiyonları ile karıştırılabilir. Zatürree ile aralarındaki en önemli fark, klima ateşi olan hastaların akciğer röntgenlerinin normal olmasıdır.
Klima ateşi, hastanın klima bulunan ortamdan uzaklaştırılması ile düzelir. Antibiyotik veya başka bir ilaç tedavisi gerekli değildir. Zatürree sanılması birçok gereksiz incelemenin yapılmasına yol açar.
ÖNLEMEK MÜMKÜN
Klima ateşinin önlenmesi, bu tür nemlendiricilerin su haznelerinin doğru bakımı ile mümkündür.
-Klima ve nemlendiricilerin bakımlarına özen gösterilmeli ve talimatlara uygun kullanılmalıdır.
-Bu aletlerde musluk suyu yerine distile veya demineralize su kullanılmalıdır.
-Nemlendiriciler çamaşır suyu gibi dezenfektanlarla zaman zaman temizlenmelidir.
Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi