Ancak bazı işçilerin ihbar tazminatını alabildiği belirtiliyor. Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranıştan dolayı iş akdi Kod-29’dan feshedilen işçilerin, bu durumun aksini iddia ediyorsa, bunu kanıtlamakla mükelleftir. Kanıtlayan işçiler, mahkeme yoluyla kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve İŞKUR’dan işsizlik maaşı alabiliyor.
Kod-29, ''Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış sebebiyle iş akdinin feshi'' anlamına geliyor. Bu kodun içeriğinde genel ahlaka aykırı davranışlar, hırsızlık, cinsel saldırı ve taciz gibi detaylar bulunuyor.
'Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış sebebiyle iş akdinin feshi' anlamına gelen 29 kodu ile işten çıkan çalışanlar, tazminat alamıyor. Ancak ihbar tazminatını bazı durumlarda alabiliyorken, kimi işçiler de ihbar tazminatını alamadığını söylüyor. Kod-29 ile işten çıkarılanlar İŞKUR’dan işsizlik maaşı da alamıyor.
İşverenin işçisini Kod-29 ile çıkarabilmesi için işçinin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/II bendi kapsamında paylaşılan fiillerden birini işlemesi gerekmektedir.
İşyerlerinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) döneminde bu kodla işten çıkarma tehdidi çokça artarken, bu şekilde işten çıkarılan işçiler de gerçeğe aykırı bu bildirim sebebiyle yeni iş arama süreçlerinde karşılarına çıkan Kod-29 sebebiyle de ciddi sorunlarla karşılaşmaktadır.
KOD 29’A KARŞI YAPILACAKLAR
Ağır çalışma şartlarının meşru kabul ettirilmeye çalışılmasının ardından, kabul etmemenin “meşru” bir işten çıkarma gerekçesi sayıldığını gösteren Kod-29 ile işten çıkarmalara karşılık, işçi gösterilen gerekçenin geçerli olmadığı kanaatinde ise fesih bildiriminin yazılı tebliği tarihi itibarıyla bir ay içinde işverene karşı iş mahkemesinde işe iade davası açabilmektedir.
İşçinin talebini içeren bir dava da feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükü işverene aittir. Fakat, işçi, feshin başka bir nedene dayandığını ileri sürdüğü zaman bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşe iade davası, iş sözleşmesinin feshinin geçerli olması veya feshin geçersiz sayılması ile sonuçlanır. Bu davada işçi tarafından yapılan hukuki işlemin geçersiz olduğu iş sözleşmesinin sürdüğünün tespiti talep olunmaktadır. Feshin geçerli sayılması durumunda işçinin işe iadesi söz konusu olamayacaksa; işçinin hak kazanmış olması, koşulların oluşması durumlarda kıdem ve ihbar tazminatı isteme hakkı söz konusudur.
İşe iade istemeyen işçi de haksız iş akdinin feshi sebebiyle işe iade talep etmeden işçilik alacaklarını da isteyebilir.
2020’DE 177 BİN İŞÇİ KOD-29 İLE İŞTEN ÇIKARILDI
DİSK-AR tarafından iletilen soruya SGK tarafından verilen cevaba göre, 2020’de 177 bin işçi, "Kod-29" ile işten atıldı. Bu işçiler tazminat da alamadı, İşsizlik Fonu ödemelerinden de faydalanamadı.
DİSK-AR, salgından dolayı işten çıkarmanın yasak olduğu bu dönemde 2020’de tam 176 bin 662 işçinin Kod-29 sebebiyle işten çıkarıldığını duyurdu.