Ocak ayıyla birlikte soğukların etkisini en yoğun şekilde hissettirdiği döneme girdik. Bu dönemde vücudun karbonhidrat ihtiyacında önemli bir artış yaşanıyor. Gelişigüzel tüketilen yüksek kalorili gıdalar da kanda yağlanmaya sebep olabiliyor. Bu nedenle kış aylarında kolesterol rahatsızlığı olan kişilerin daha dikkatli beslenmeleri gerekiyor. Central Hospital’dan İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Salim Bereket, kış aylarında artış gösteren kolesterol hakkında uyarılarda bulundu.
KIŞ AYLARINDA YAĞLI VE KARBONHİDRATLI GIDALARDAN KAÇININ
Yaz aylarının yoğun sıcaklarında iştah kaybı yaşanırken, genellikle hafif yiyecekler tercih edilir. Kış aylarında bu durum tam tersi yönde değişirken, kişiler de daha kalorili özellik taşıyan karbonhidratlı besinlerin tüketimine ağırlık gösterir. Bu durum da kanda bulunan yağlanmanın artışına sebep olabilir. Peki, kolesterolün yükselmesine sebep olan faktörler nelerdir?
KOLESTEROLÜN EKSİKLİĞİ DE FAZLASI DA ZARAR
Kolesterol, vücudun tüm hücrelerinde yer alan bir kan yağıdır. Hayati fonksiyonları yerine getirmekle görevli olan bu yağın eksikliği çocuklarda gelişim bozukluğuna yol açabildiği gibi artışı da kalp ve beyin damarlarının tahribatına zemin hazırlayabilir. Bu nedenle sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için kolesterol seviyesinin uygun sınırda tutulması gerekir.
Halk arasında kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolün üst sınırı 190 (ilaç başlama sınırı) olarak kabul edilir. Yani diyabet, kalp ya da damar gibi herhangi bir hastalığı bulunmayan sağlıklı sayılan kişilerde 190’a kadar kolesterol normaldir. Bu hastalıklardan herhangi birine sahip kişiler için ise gerekli kolesterol seviyesi 70’tir.
DOYMUŞ YAĞLARDAN ZENGİN GIDALAR KOLESTEROLÜ TETİKLİYOR
LDL kolesterolün ortaya çıkmasının altında iki temel neden yatar. En önemli neden kişinin genetik altyapısıdır. Kişinin beslenme tarzı ve karaciğerin ürettiği kolesterol da diğer önemli sebeplerdir. Ağırlıklı olarak et ve süt ürünleri gibi hayvansal besinlerin yanı sıra margarin, tereyağı ve krema gibi doymuş yağlardan zengin gıdalarla beslenmek, kötü kolesterolü tetikler. Ayrıca aşırı kilo, yüksek kolesterolün diğer sebepleri arasındadır. Kolesterol düzeyi ise yaşla birlikte ilerleme gösterir. Bu nedenle kış aylarında yaşanan yağlı ve karbonhidratlı beslenme şekline azami dikkat edilmelidir.
KADINLAR RİSK ALTINDA
LDL kolesterol, kadınları erkeklere oranla daha fazla hedef alıyor. Çünkü kadınların yanlış beslenme alışkanlıklarına ve tatlıya düşkünlüğü erkek bireylere göre daha fazladır. Bu nedenle bilhassa kadınlar, koruyucu ve yapay karbonhidratlar içeren ambalajlı ürünlerin tüketiminden kaçınmalıdır. Çünkü bu tür gıdalar, metabolizmayı ve hormonal dengeyi bozduğu gibi aynı zamanda aşırı insülin üretimine yol açar. Bu gibi sorunlardan korunabilmek için cips, bisküvi ve kraker gibi raf ömrünü uzatabilmek için katkı maddeleriyle üretilen ürünler yerine, yararlı kuruyemişler gibi sağlıklı atıştırmalıklar tercih edilmelidir.
SPORU AKSATMAYIN
Sağlıklı bir yaşam için sporun gerekliliğini artık bilmeyen yoktur. Kış aylarında da yazın olduğu gibi spor egzersizlerini ihmal etmemek gerekiyor. Üstelik her yaşa ve her bünyeye uygun spor egzersizleri bulunuyor. Spor yasağı olan bireylerin imdadına ise tempolu yürüyüşler koşuyor. Kan akışını bozan yüksek kolesterol, vücutta halsizlik ve yorgunluk hissi yaratsa da sağlıklı yaşam için spor aksatılmamalıdır.