Özellikle koltuk altı bölgesindeki terleme ise kötü bir koku ve görünüme neden olur.
Bu seviyedeki terleme normal olarak kabul edilir, sebep olduğu koku ise sosyal açıdan kişilere büyük sıkıntı verir. Kokuysa daha sıkıntı verici bir durumdur. Ter bezlerinin salgıladığı sıvılar genellikle kokusuz olmakla birlikte özellikle koltuk altı gibi cildin birbirine temas ettiği bölgelerde oluşan bakterilerle temas ettiğinde ya da kapalı kalan cilt bölgelerinde kötü bir kokuya yol açar.
Normal terlemelerin dışındaki hiperhidroz denilene aşırı terleme ve anhidroz denilen az ya da hiç terlememe gibi sorunlar daha ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Bunun dışındaki vücuttaki aşırı koku oluşumu da aynı şekilde başka bir sağlık probleminin habercisi olabilir.
NEDEN TERLERİZ?
Vücudumuzun ısı düzenleme sistemi ve ter bezleri terlemeyi sağlayarak ter kokusuna yol açar. Ter kişinin vücut sıcaklığını korumasını ve cildinizin nemlenmesini sağlar. Böylece vücut sıvılarını, kalsiyum ve sodyum gibi vücut kimyasallarından oluşan elektrolitlerin dengelenmesini de sağlar.
Cildimizdeki ekrin bezleri ve apokrin bezleri olmak üzere iki çeşittir. Ekrin bezlerinin sayısı vücutta daha fazla sayıdadır ve cildin üst yüzeyine daha yakındır. Apokrin bezleri ise saçlı kafa derisi, koltuk altları, kasık ve açık kıl köklerinin daha sık olduğu bölgelerde bulunur.
Vücut ısısı arttığında, otonom sinir sisteminin yönettiği ekrin ter bezlerini uyararak cildin üst yüzeyinde sıvı salgılanmasını harekete geçirir. Terleme denilen bu sıvı, su ve sodyum klorür yani tuzdan oluşur. Üre maddeleri ile beraber vücuttaki sıvıların dengelenmesini sağlayan elektrolit denilen yardımcı maddeleri de az miktarda içerir. Bunun dışında, apokrin ter bezleri direkt olarak daha yağlı bir ter salgılar. Bu yağlı ter oksijen ile temas ettiğinde ise kokuya yol açar.
NE ZAMAN DAHA FAZLA TERLERİZ?
Her sağlıklı insan terler. Peki, ama ne zaman, hangi durumlarda ve ne yoğunlukta terlenildiği kişiye göre değişiklik gösterir. Terlemeye yol açan durumları şu şekilde sıralayabiliriz. Özellikle ağır egzersiz yapıldığı durumlarda, sıcak ortamlarda, stres, sinir ve aşırı stresli olunan durumlarda daha fazla terlenir.
Duygusal tepkiler nedeniyle ortaya çıkan terleme genellikle yüz, koltuk altı, avuç içi ve ayaklarda daha fazla ortaya çıkar. Terin kokma nedenleri ise ruhsal durumumuzdan, beslenme şeklimizden, kullandığımız ilaçlardan, bazı hastalıklarımızdan ve hormonlarımızın durumundan bile kaynaklanabilir. Koku en fazla koltuk altından, ayakkabıları çıkardıktan sonra oksijenle temas eden ayaklardan gelebilir. Tüm bunlar normal terleme durumundan bahsedilebilir, eğer aşırı terleme durumunuz varsa başka hastalıkların belirtisi olabilir.
Aşırı terleme yani hipertiroidi’ye neden olan rahatsızlıklar arasında psikiyatrik hastalıklar, andropoz ya da menopoz, obezite, şeker hastalığı, böbreküstü bezi rahatsızlıkları ve çeşitli enfeksiyonlar sayılabilir.
NE ZAMAN DOKTORA GİTMELİYİZ?
Eğer terleme ile ilgili aşağıdaki sorunlardan herhangi birisini yaşıyorsanız hemen doktora başvurmalısınız. Ani bir şekilde aşırı terlemeye ya da neredeyse hiç terlememeye başlarsanız. Aşırı terleme normal hayatınızı devam ettirmeye engel oluyorsa. Durduk yere gece terlemeleriniz arttıysa. Vücut kokunuzda belirgin bir şekilde farklılık hissediyorsanız. Bu gibi durumlarda doktora giderek aşırı terlemenizin altında yatan tıbbı sebeplerin tespit edilmesini sağlamalısınız.
KOLTUK TERLEMEYLE İLGİLİ HASTALIKLAR NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Aşırı terlemenin kontrolünde muayene esnasında doktorunuz varsa tıbbı rahatsızlıklarınız hakkında bilgi alabilir, çeşitli testler yapılmasını isteyebilir. Bunlar arasında kan ve idrar testleri yer alabilir.
KOLTUK TERLEME NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Terleme tıbbi sağlık problemleri nedeniyle ortaya çıkıyorsa öncellikle terlemeye sebep olan sağlık problemlerinin tedavisi gerçekleştirilir. Aşırı terleme tedavisi ise çeşitli yöntemler ile tedavi edilebilir. Cerrahi tekniklerinin yanı sıra cerrahi olmayan teknikleri de günümüzde oldukça yaygındır.
KOLTUK ALTI TERLEMESİNDE BOTOKS ENJEKSİYONU TEDAVİSİ NASILDIR?
Cerrahi olmayan teknikler arasında botoks enjeksiyonu tedavisi de yaygın olarak kullanılmaktadır. Botoks enjeksiyonu ile botulinum toksini enjekte edilerek ter bezlerini çalışmasını sağlayan ter sinirlerin hareketi kısıtlanır. Özellikle koltuk altı terlemelerinde botoks enjeksiyonu ile ter bezlerinin faaliyetleri geçici olarak durması sağlanır.
TERLEMEDE BOTOKS ENJEKSİYONU BAŞKA HANGİ BÖLGELERE UYGULANABİLİR?
Botoks enjeksiyonu tedavisi koltuk altı terlemesinin dışında el ve ayaklara da uygulanabilmektedir. Botoks enjeksiyonu tedavisi terlemede geçici bir çözüm sağlamaktadır. Yan etkisi olmayan bir operasyondur. Botulinum toksininin etkisi ortalama 1 yıl devam eder. Kişiden kişiye değişiklik gösteren bu süre kişinin yeniden terlemeye başlaması ile tekrarlanması gerekmektedir.
KOLTUK ALTI TERLEMEDE BOTOKS ENJEKSİYONU TEDAVİSİNE NASIL HAZIRLANIR?
Eğer botoks enjeksiyonu ile terleme tedavisi yaptırmak istiyorsanız, operasyona şu şekilde hazırlanabilirsiniz. Koltuk altı temizliğinizi yapmanız gerekmektedir. Koltuk altı tüylerinizi temizlemeniz gerekir. Koltuk altınıza herhangi bir kimyasal malzeme kullanmamanız gerekir. Hatta en az 24 saat öncesinden deodorant gibi kimyasal malzemeleri kullanmak ciltte hassasiyete neden olabilir.
TER KOKUSU BAŞKA YÖNTEMLERLE ENGELLENEBİLİR Mİ?
Terleme reçetesiz bir anti perspirant, deodorant vs. kullanarak birkaç saatliğine önlenebilir, ancak gün boyu bir koruma sağlamaz. Özellikle terleme durdurulamadığı için koltuk altında kötü bir görünüme yol açan ıslak görüntü ortadan kaldırılamaz.
Anti perspirant gibi ter bezlerini bloke eden bileşikler kullanarak terleme azaltılabilir, ancak yine tamamen önlenemez.
Deodorant kullanabilirsiniz, ancak bunlar da terlemeyi engellemez, sadece ter kokusunun bastırılmasına yardımcı olur.
TERLEMEYİ VE TER KOKUSUNU AZALTMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ?
Terleme ve ter kokusunu azaltmak için kendi kendimize de birtakım önlemler alabiliriz. Bunların başında her gün duş almak geliyor. Düzenli duş almak, anti bakteriyel temizlik malzemeleri kullanmak terin kokmasına yol açan bakterilerin azalmasını sağlar.
Terlemeye neden olmayan özel kumaşlardan üretilmiş kıyafetleri giymeyi tercih etmelisiniz. Cildinizin nefes almasına yardımcı olacak pamuklu, yünlü ya da ipek gibi doğal kumaşlardan yapılmış kıyafetler daha az terlemeyi sağlar. Egzersiz ve spor yaparken bu aktiviteler için üretilmiş kıyafetleri seçmeye özen göstermelisiniz.
Stres ve endişeyi yenmek için rahatlama egzersizlerinden faydalanabilirsiniz. Stresi yenmenize yardımcı olacak sevdiğiniz aktivitelere daha fazla zaman ayırabilirsiniz.
Beslenme şeklinizi terleme ve kokuya neden olmayacak şekilde yeniden düzenleyebilirsiniz. Soğan, sarımsak gibi doğal aromalı bitkilerden, baharatlı yiyecekler tüketmekten uzak durabilirsiniz. Sağlıklı beslenme hem aşırı terlemenizi hem de terinizin kokmasını engellemeye yardımcı olur.
Son olarak terlemeye karşı uzun süreli ve ameliyatsız bir çözüm arıyorsanız, bunların arasında en etkili tedavi yöntemi botoks enjeksiyonu tedavisidir. Eğer terleme şikayetiniz varsa siz de estetik cerrah ya da uzman dermatologlardan destek alabilirsiniz.
Op. Dr. Güncel Öztürk
Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı