Fransız Devrimi’nin ilkelerine gönderme yapan konsey, tasarının ifade özgürlüğüne aykırı olduğunu vurguladı. “Hayal kırıklığı” yaşayan Sarkozy, yeni bir tasarı için kurmaylarına talimat verdi.
FRANSA’da 1915 Olayları’nı ‘soykırım’ olarak tanımayanları cezalandırmayı öngören yasa teklifi, Anayasa Konseyi duvarına çarptı. Hem iktidar hem de muhalefetin desteğiyle önce Ulusal Meclis’ten, ardından da Senato’dan geçen yasa tasarısı “ifade özgürlüğüne aykırı” bulundu. Konsey reddederse yeniden gündeme getireceğini açıklayan Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ise bu konuda hükümete yetki verdiğini ve yasayı yeniden gündeme getireceğini açıkladı.
Ulusal Meclis ve Senato’da, tasarıya karşı çıkan 65 milletvekili ve 77 senatör, aralarında imza toplayıp teklifi Anayasa Konseyi’ne taşımıştı. 11 üyeli konseyin 8 üyesi, Jean Louis Debre başkanlığında dün toplanarak başvuruyu ele aldı ve saatler süren görüşmelerin ardından, TSİ 18.00’de tasarının reddine karar verdi. Kararını 6 madde ile gerekçelendiren konsey, tasarıyı şu nedenlerle iptal etti:
Fransız Devrimi ilkelerine aykırı
- 1789 Fransız Devrimi’nde yayınlanan İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 11’inci maddesi. Fransa Anayasası’nın 34’üncü maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10’uncu maddesi ile garanti altına alınan ‘ifade özgürlüğüne’ aykırı.
- Sadece yasayla tanınan soykırımların cezalandırılması, eşitlik ilkesine aykırı.
- Parlamenterler tarihi gerçekler konusunda karar alamaz, bu, güçler ayrılığı ilkesini zedeler.
- Araştırma yapma özgürlüğünün de önünde engel oluşturur.
Fransa’da 2001 yılında 1915 olayları parlamento tarafından soykırım olarak kabul edilmişti. Ancak uluslararası ceza mahkemelerinde böyle bir karar olmadığından Anayasa Konseyi, yasayı hukuki açıdan sakıncalı buldu.
[**
**](https://www.mynet.com/iptal-sarkozyye-yetmedi-110100618102)
[**
**](https://www.mynet.com/akil-akilsizliga-ustun-geldi-110100618105)
[**
**](https://www.mynet.com/turkler-ve-ermeniler-icin-bir-firsat-110100618115)
Boyer ‘şokta’ imzacılar mutlu
Valerie Boyer (Tasarının sahibi vekil): “Şoktayım. Konsey, iki soykırıma farklı muamele edilmesini kabul ediyor. Yahudi soykırımı ile Ermeni soykırımını aynı kefeye koymuyor. Üzgün ama kararlıyım. Hükümet ile yeni tasarıyı konuşacağız.”
Jacques Mezard (İmzacı senatör): “Parlamento tarihimizde ilk kez iktidar ve muhalefet bir yasaya destek verdiği halde tüm gruplar ortak imza ile Anayasa Konseyi’ne gittik ve haklı çıktık. Bu girişim ne Ermenilere karşı, ne Türklere taraf bir girişimdir. Biz ilkeler için hareket edip, bu konunun parlamento yetkisi aşılarak ve anayasaya aykırı şekilde seçimler öncesi kullanılmasına karşı çıktık. Kimse geçmişi unutsun demiyoruz. Parlamento tarih yasaları yaparak, kanayan yaraları açarak zaman geçiremez.”
Natalie Goulet (İmzacı senatör): “Çok mutluyum. Türk ve Azeri dostlarımıza Fransız demokrasisine güvenmelerini söylemiştim. Bu, Sarkozy’nin yenilgisidir. Çünkü seçimler öncesi Ermeni oylarını kullanmaya kalktı. Japonlar bizden Hiroşima için de yasa yapmamızı istiyor. Bu parlamentonun işi değildir.”