Gayrimenkul sahiplerinin "kira gelir, emlak, değer artış kazancı, çevre temizlik vergisi" ödemesi gerekiyor. Beyanname için 31 Mart son gün olarak belirlenirken, bu tarihe kadar 2022 yılında elde edilen kira gelirleri için beyan verilecek. Geçen yıl elde edilen konut kira gelirlerinin 9 bin 500 lirası gelir vergisinden istisna tutulacak. Bu tutarı geçmeyen kira gelirlerinin beyanı gerekmiyor. İstisnayı aşan gelirini beyan etmeyen ya da eksik bildirenin bu hakkı ortadan kalkıyor.
Sabah’ın haberine göre, aile bireyleri her birinin sahip oldukları mal ve haklardan elde ettikleri kira gelirleri için kendi adlarına ayrı ayrı beyanname hazırlayacak. Beyannamede, gerçek gider yönteminin seçilmesi durumunda, birçok gider indirimde kullanılabilecek.
Örneğin bu yıl, evini 4 bin liraya kiraya verip 48 bin lira geliri elde edip, götürü gider yöntemini seçen ev sahibi istisna tutarı 9 bin 500 lirayı geçtiği için konut kira geliri beyan edilecek. Önce 9500 istisna sonra da 38 bin 500 liradan yüzde 15 götürü düşer (5775 lira) kalan 32 bin 725 lira üzerinden vergi hesaplanacak. Ev, işyeri sahibinin ödediği aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri kiraya verilen mala ilişkin sigorta giderleri indirim olarak kullanılabilir.
2023 yılı için geçerli olacak konut (mesken) istisna tutarı da 21 lira olacak. İşyeri kira geliri için de beyanname sınırı yine her yıl yeniden belirleniyor. İş yeri kira geliri elde edenler için beyan sınırı 70 bin lira. Ev sahipleri kiradan elde ettiği geliri önce beyan ediyor daha sonra da Mart ve Temmuz'da iki taksit halinde ödüyor. Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde bu konuttan elde edilen kira geliri için her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir.
Sahibi oldukları gayrimenkulleri konut olarak kiraya verenler, gerçek gider usulünü seçmeleri halinde, buradan elde ettikleri kira gelirinden, oturdukları konut için ödedikleri kira bedelini gider olarak indirebilirler.
Türkiye'de yerleşik olmayan kişilerin (çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla bir süredir yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları dâhil), yabancı ülkelerde ödedikleri kira bedelleri Türkiye'de elde ettikleri kira gelirinden gider olarak indirim konusu yapılamaz.
Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, "emsal kira bedeli" esas alınır. Buna göre; gayrimenkulün bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılması, kiraya verilen gayrimenkulün kira bedelinin emsal kira bedelinden düşük olması, hallerinde emsal kira bedeli esası uygulanır.
Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde; bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirmesinde her bir ortak istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir.
Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde ise istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanır.
Kira geliri elde edenler, gelir beyannamelerini, ikametgâhlarının bulunduğu bölgedeki vergi dairesine giderek verebilir ya da e-Devlet sistemi aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) internet sayfasından ‘Hazır Beyan Sistemi’ üzerinden beyannamelerini doldurarak gönderebilirler. Mükelleflerin, 1 Ocak – 31 Aralık dönemine ait beyana tabi gayrimenkul sermaye iradı gelirleri için 2023 Mart ayının 1'inci gününden 31 Mart son günü akşamına kadar beyannamelerini vermeleri gerekiyor. Ne kadar vergi ödeneceği hesaplanırken kira gelirinden istisna tutarı ve giderler düşülebiliyor.
Gelir vergisi beyannamelerini Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) elektronik uygulamalarından “Hazır Beyan Sistemi” üzerinden vergi dairesine gitmeden ödenebiliyor. Hazır Beyan Sistemi’ne 7 gün 24 saat ulaşılabiliyor. Kira vergisi de vergi dairesine gitmeden İnternet Vergi Dairesi’nden yapılabiliyor. Elde edilen gelir ise gelirin elde edildiği yılı takip eden yılın mart ayında beyan edilecek ve hesaplanan gelir vergisi ise mart ve temmuz ayında iki eşit taksitte ödenir.