Herhangi bir duruma yönelik finansman ihtiyacı oluşan bireyler bankalara başvurabilirken bu kurumlar tarafından sunulan hizmetler arasında mortgage öne çıkar. Yaygın olarak ev/konut kredisi adıyla bilinen bankacılık hizmetinden değişken faiz oranlarına göre yararlanılabilir. Belirli bir miktarda peşinat ödemesi hazırlandıktan sonra taşınmazın satın alınması için bankalardan konut kredisi çekilmesi uygundur. Konut kredisi başvurusu yapacak olan bireyler ise temel koşullar, hazırlanması gereken evraklar, işlem kanalları ve faiz oranları hakkında bilgi edinmelidir.
Bankalar tarafından müşterilere sunulan hizmetler arasında yer alan kredilerin pek çok türü mevcuttur. Bunlardan biri olan konut kredisi, diğer adıyla mortgage olarak bilinen bankacılık hizmetlerindendir. Konut kredisi gerçek kişilere sunulan bankacılık ürünleri arasındayken kullanılmış veya yeni konut alımlarının gerçekleştirilmesi için finansman sağlar. İkinci el veya sıfır konut kredisi gibi türleri bulunan mortgage hizmetinden nasıl yararlanıldığı merak konusudur.
Günümüzde bankacılık ürünlerine başvurulması için birden fazla kanalın kullanılabildiği bilinir. Bu sayede konut kredisi başvuru adımlarını şubelere gitmeden tamamlamak da mümkündür. Bir banka müşterisinin mortgage başvurusunu yapmadan önce satın alınacak olan taşınmazda karar kılması, ihtiyaç duyulan kredi tutarını saptaması ve faiz oranlarını öğrenmesi önerilir.
Konut kredisinin detaylarını içeren açıklamalar şu şekilde belirtilmelidir:
Aşağıda sıralanan kanallar üzerinden konut kredisi başvurusu tamamlanabilir:
Bir banka müşterisinin konut kredisinden yararlanabilmesi için belirli koşulları karşılaması gerekir. Diğer bankacılık ürünlerinde de olduğu gibi kredi notu, ödeme alışkanlıkları, sahip olunan mevduat hesapları gibi hususlar mortgage başvurularında dikkate alınan göstergelerdendir.
Buna ek olarak güncel düzenlemelere göre bir bankadan konutun toplam ederi kadar kredi çekilmesinin mümkün olmadığı bilinir. Dolayısıyla konut kredisi şartları arasında satın alınacak olan taşınmazın toplam ederinin en fazla %90’ı kadar kredi talep edilmesi yer alır. Yani konut kredisi çekecek olan bireyler taşınmazın toplam ederinin minimum %10’u kadar peşinat hazırlamalıdır. Bununla birlikte ekspertiz raporunun çıkarılması ve taşınmaza ait kat mülkiyeti ya da kat irtifaki tapusunun bulunması da konut kredisi başvuru şartları arasında sıralanan hususlardandır.
Bankaların konut kredisi fırsatlarından yararlanmak isteyen kişiler başvuru sürecinde belli başlı evrakları hazırlamalıdır. Böylelikle konut kredisi işlemleri eksiksiz bir şekilde tamamlanabilir. Çeşitli başvuru kanalları üzerinden mortgage talep edilirken hazırlanmış olması beklenen belgeler aşağıdaki gibidir:
Farklı bankalar tarafından sunulan konut kredisi seçeneklerinin içerdiği faiz oranları değişkenlik gösterebilir. Bu faiz oranlarının piyasa şartlarına ve müşteri profiline göre belirlendiği bilinir. Yine konut kredisi kapsamında bankalardan talep edilen kredi tutarı ile peşinat ödemesinin miktarı da faiz oranlarını etkileyebilen unsurlardandır. Piyasa şartlarını belirleyen döviz kuru dalgalanmaları ve enflasyon oranı gibi pek çok faktör faizlerin farklı düzeylerde olmasına yol açar. Bu nedenle bankaların müşteri temsilcilerine ulaşarak konut kredisi kampanyası kapsamında sunulan seçeneklerin değerlendirilmesi önerilir.
Günümüzde konut kredisi faizleri genellikle değişkenlik gösterir. Kurumların ilk defa ev satın olacak kişiler için düzenlediği kampanyalarda ise faiz oranları düşebilir. Bazı bankaların zaman zaman konut desteği adı altında faiz oranı %1’in altında olan kredi seçenekleri sunduğu da görülür. Bu nedenle en uygun konut kredisi saptanırken taşınmazın toplam ederi, ihtiyaç duyulan finansman tutarı ve geri ödeme süresi gibi çeşitli faktörlere dikkat edilmelidir.
Türü bakımından eşit ödemeli ve uzun vadeli bir finansman ürünü olan mortgage KKDF ve BSMV gibi vergilerden muaf tutulur. Bankaların güncel yönetmeliklerine uygun olarak hazırlanan konut kredisi hesaplama araçları kullanılarak, toplam geri ödeme tutarı ve taksit miktarı hakkında fikir edinmek mümkündür. Mortgage geri ödeme tutarı hesaplama formüllerinde yer alan temel değerler ise faiz oranı, anapara, taksit miktarı ve vade sayısı olarak sıralanabilir. Bir konut kredisinin aylık taksit tutarı hesaplanırken dikkate alınan temel formül ise aşağıdaki gibidir:
Bankalardan çekilen konut kredilerinin geri ödemelerinde her bir taksit döneminden sonra geriye kalan anaparaya yeniden faiz uygulandığı bilinir. Ödeme planını hazırlanırken de kalan anapara tutarının mortgage faiz oranı ile çarpıldığı görülür. Böylelikle aylık ödemeler sabitlenirken toplam geri ödeme miktarına yönelik olan plan netleşir. Her ödemeden sonra anapara miktarıyla birlikte faiz oranının da düşüş gösterdiği söylenebilir.