DUYGU YENER - Bu yıl, görme yetisini kaybeden 3 bin kişinin karanlık dünyası, "kornea nakli" ile aydınlandı.
AA muhabirinin Sağlık Bakanlığı verilerinden derlediği bilgiye göre, 1 Ocak 2018'den itibaren 3 bin 10 kişi kornea nakli olurken, 2 bin 61 kişi de nakil olabilmek için halen sırada bekliyor. Yurt dışından kornea temin yetkisi kapsamında ise 173 hastaya kornea nakli yapıldı.
Gözün önündeki saydam tabakanın işlevini yitirmesiyle ortaya çıkan ve görme kaybına neden olan kornea hasarları, nakille gideriliyor.
Son yıllarda yapılan kornea temini iyileştirme çalışmaları ile kornea nakil sayılarında artış sağlandı. Bakanlığın bu alanda yaptığı çalışmalarla kornea nakli iş ve işlemlerinin takibi ve izlemi Transplantasyon Diyaliz İzlem Sistemi (TDİS) ile sağlanıyor.
Türkiye genelinde 23 ilde 41 göz bankası faaliyet gösterirken, kornea nakli hizmetleri aktif olarak çalışan 88 kornea nakli merkezi ve 155 kornea nakil hekimi tarafından yürütülüyor.
- "Korneası zarar gören kişi göremez"
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kornea Nakli Merkezinden Doç. Dr. Gökhan Özge, gözün saydamlığını kaybettirecek her türlü hastalığın göz yapısı uygunsa nakil gerektirdiğini söyledi.
Katarakt ameliyatları sonrasında ortaya çıkabilecek komplikasyonlar ve gözün maruz kalabileceği her türlü travmanın korneanın zarar görmesine neden olduğuna dikkati çeken Özge, "Korneası zarar gören kişi göremez. Gözün en saydam tabakası aslında ışığın arka tarafa iletilmesini sağlayan ve retinaya düşmesini sağlayarak görmemizi sağlayan bir tabaka ve bunun saydam olması gerekiyor. Saydamlığını kaybederse aynı camında bir pus varmış gibi hastanın görmesi engellenebilir." dedi.
Doç. Dr. Özge, kornea nakillerinin de diğer organ nakillerinde olduğu gibi kadavradan yapıldığını belirterek şöyle devam etti:
"Üzerinden belli bir süre geçmemiş, bulaşıcı bir hastalığı bulunmayan, belli yaşın üzerinde olmayan yaşamını yitiren kişilerden kornea teminini sağlıyoruz. Kornea nakillerini korneanın gördüğü hasar durumuna göre yapıyoruz. Tüm dokunun değiştirilmesi, ön taraftaysa katmanın değiştirilmesi ya da sadece kornea dokusunun en ince kısmının değiştirilmesi şeklinde yapılabiliyor. Nakillerde bazı durumlarda vücut tarafından dokunun reddedilmesi ya da dokunun saydamlığını yitirmesi durumunda nakil tekrar yapılabiliyor."
- Kornea nakli için Fransa'dan Türkiye'ye geldi
Fransa'da yaşayan 60 yaşındaki Ahmet Şahin, kornea nakli olmak için Türkiye'yi tercih etti. Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde kornea nakli olan Şahin, sağlığına kavuşmanın mutluluğunu yaşıyor.
Gözündeki rahatsızlığın 1994'te ortaya çıktığını ifade eden Şahin, geçirdiği grip nedeniyle gözünde büyük bir hasar meydana geldiğini söyledi. Gribin gözünde oluşturduğu hasarın kendisini kornea nakline götürdüğünü anlatan Şahin, ilk kornea naklini 2000'de olduğunu aktardı.
Nakilden sonra 18 yıl boyunca gözünde hiçbir problem yaşamadığını ancak gözündeki merceğin düşmesi nedeniyle yeniden nakil olmak zorunda kaldığını ifade eden Şahin, şunları kaydetti:
"Fransa'da yaşıyoruz. Gözümde düşen merceği oradaki doktorlar bir türlü çıkaramadılar. 'Beni Türk hekimlerine emanet edin dedim.' ve Türkiye'ye geldim. Gözümdeki merceği iki ameliyatla aldılar. Vücudum ödem yaptığı için 6 aydır uğraşıyoruz. Merceği çıkardıktan sonra kornea nakli yaptılar. Tedavim bitince geri döneceğim."