ABD’de yer alan Miami Üniversitesi’nden bilim insanları, yeni doğan bebeklerin kordon kanında bulunan kök hücrelerin, 85 yaşın altındaki ağır koronavirüs (Covid-19) hastalarının hayatta kalma olasılığını iki kat artırdığını açıkladı. Araştırmacılar, tek bir göbek kordonunun 10 bin hastanın hayatını kurtarabilecek kadar kök hücre içerdiğini belirtti.
Çalışmanın yazarı Profesör Camillo Ricordi, ölümcül koronavirüs için ucuz ve etkili bir tedavinin anahtarını ellerinde tuttuklarını söyledi. Ricordi, "Kök hücre tedavisi normal bağışıklık tepkisini geri yüklemek ve yaşamı tehdit eden komplikasyonları tersine çevirmek için akciğerdeki akıllı bir bomba teknolojisi gibi” ifadelerini kullandı.
Stem Cells Translational Medicine dergisinde yayınlanan çalışmada Jackson Memorial Hastanesi'nde Covid-19 tedavisi gören 24 ağır Covid-19 hastasına kök hücre tedavisi uygulandı. Tedavi grubundaki her denek için toplam 200 milyon kök hücre kullanıldı.
Hastaların hepsi koronavirüse yakalandıktan sonra, şiddetli akut solunum sıkıntısı sendromu geliştirdiler. Her birine bir plasebo veya kök hücreden iki gün arayla iki enjeksiyon verildi. Bir ay sonra ise hayatta kalanların oranının kök hücrelerle tedavi edilen grupta yüzde 91 iken, plasebo verilenlerde ise yüzde 42 olduğu görüldü. Kök hücre tedavisine rağmen ölen tek kişinin ise 85 yaşın üzerinde olduğu belirtildi.
Bununla birlikte, ekip kök hücre tedavisi görenlerde iyileşme süresinin daha hızlı olduğunu buldu. Buna göre, tedavi edilenlerin yarısından fazlası son dozun ardından iki hafta içinde taburcu olurken, yüzde 80'den fazlasının bir ay sonra tamamen semptomsuz olduğu ifade edildi.
Ricordi, kök hücrelerin doku yenilenmesini destekleyen, akciğerleri ve diğer organları onaran antimikrobiyal aktiviteye sahip olduğunu ve bu nedenle on yıldır Tip 1 Diyabet gibi durumlarda sahip olabilecekleri faydaları araştırdıklarını söyledi.
Çalışmanın başyazarı Giacomo Lanzoni ise, “Sonuçlarımız kök hücre tedavisinin güçlü anti-enflamatuar, immünomodülatör etkilerini doğruladı ve hücrelerin şiddetli Covid-19 hastalarında ölüme neden olabilecek sitokin fırtınasını engelledi. İntravenöz (damar içi enjeksiyon) olarak verildiğinde, kök hücreler doğrudan akciğerlere ilerliyor, bu da akut solunum sıkıntısı sendromu olanların tedavisini hızlandırıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Diğer taraftan Ricordi, “Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi'ne (FDA) başvurduk ve önerdiğimiz randomize kontrollü çalışmamızı bir hafta içinde onayladılar. Şu anda, kök hücreleri henüz ciddi bir şekilde hastalanmamış ancak hastalığın ilerlemesini durdurup durdurmadıklarını görmek için ventilasyon gerektirme riski taşıyan hastalarda kullanmayı planlıyoruz” dedi.
Bağışıklık sisteminin yaralanma veya enfeksiyona tepkisinde yer alan bir grup hücreye sitokin adı veriliyor. Stokinler problemin ortaya çıktığı yere gitmek için yarışıyor ve vücudu yabancı bir istilacıya karşı savunmak için daha fazla bağışıklık hücresi göndermesi için sinyal gönderiyor.
Vücudun kendini iyileştirmesinde önemli bir rol oynayan sitokinler bir süre sonra yıkıcı hasara yol açabiliyor. Bağışıklık hücrelerinin akışı kalıcı olduğunda, bağışıklık sisteminin korumaya çalıştığı dokulardaki hücreleri öldürmeye başlayan iltihaplanma meydana geliyor. Sitokin hücrelerinin aşırı miktarda sinyal vermesi nedeniyle çok uzun süre iltihaplanma kontrol dışı kalabiliyor. Bu iltihap, ise koronavirüs hastalarının akciğerlerine dolarak solunum yetmezliğine neden oluyor. Eğer iltihaplanma kontrol edilemezse hastaların birçoğu hayatını kaybediyor.