Çiğneme ve yutkunma gibi çene kapatma gerektiren eylemlerin dışında istem dışı yapılan diş sıkma hareketleri “bruksizm” olarak adlandırılıyor. Bu problem doğuştan gelen bir alışkanlık olmadığına dikkat çeken Diş Hekimi Aylin Hoşzeban Erdur, rahatsızlığın yaşanan travmalar sonucu gelişiyor. Genellikle uyku sırasında yaşanan bruksizm problemi, kişilerin sosyal hayatlarını da olumsuz yönde etkileyebiliyor. Bruksizm tedavi edilmediğinde dişlere zarar verirken, ilerleyen süreçte yüz yapısında da değişiklikler yaratabiliyor.
Bruksizm kişilerin yaşadığı olumsuz anılar veya travmalar sonucunda oluşuyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki bruksizm belirtileriyle karşılaşanların büyük bir kısmı büyük stresler yaşamış kişilerden oluşuyor. Koronavirüs bulaşı stresinin de bruksizm üzerinde ciddi etkileri olabiliyor.
Tıp dilinde bruksizm olarak adlandırılan diş sıkma, dişlerde aşırı kenetlenme görülmesi ya da diş gıcırdatmak olarak tanımlanıyor. Hastalık, sabahları genellikle çenede, yüz kaslarında ve boyun bölgesinde hissedilebilen ağrılarla ortaya çıkıyor. Gün içinde fazla stres altında olmanın ise bruksizm hastalığına davetiye çıkardığı biliniyor. Sadece dişler üzerinde etkisi olmayan diş sıkma hastalığı, ağız içerisindeki sert ve yumuşak dokuların da zarar görmesine neden olabiliyor.
Diş sıkma problemi, psikolojik ve genetik faktörler ve stresle birlikte görülebiliyor. Bu nedenle çoğunlukla farkına varılmadan, özellikle yetişkinlerde karşılaşılıyor. Yoğun stres altında iş hayatını sürdüren kişiler, ayrıca okul ve sınav dönemi stresi yaşayan öğrenciler de bruksizmi yaşayan gruplar arasında yer alıyor. Çocuklarda da görülebilen bruksizm, özellikle süt dişleri ve daimi dişlerin bir arada bulunduğu dönemlerde ağız yapısının tam oturmaması nedeniyle oluşuyor. Araştırmalara göreyse bruksizm %80 oranla en çok kadınlarda görülüyor.
Hastalar genellikle dişlerini sıktıklarının farkında olmaması nedeniyle, problemi boyunda görülen kas ve çene ağrılarıyla anlayabiliyor. Diş sıkma sadece ağrılarla kendini belli etmeyip, diş kırılmalarına, sallanmalara veya dişlerde aşınmaya da neden olabiliyor.
Yetişkinlerde stres kaynaklı görülebilen bruksizm, çiğneme kaslarına botoks yapılarak ya da hastaya özel tasarlanan şeffaf plakaların kullanımıyla tedavi edilebiliyor. Diş hekiminin gerçekleştirdiği tedavinin yanı sıra, psikolog veya psikiyatrist yardımıyla da hastalığın tedavisi desteklenebiliyor. Hastanın dişlerinde diş sıkmadan kaynaklı aşınmalar bulunuyorsa, bruksizm tedavisi gerçekleştirildikten sonra aşınan dişlerdeki şekil bozukluğunu önlemek için porselen kaplamalarla dişlerin estetik görünüme kavuşması sağlanabiliyor. Bu yöntem aynı zamanda aşınan diş yüzeyinin yarattığı, azalan yüz yüksekliğinin de düzeltilmesine fayda sağlıyor.