200’ün üzerinde ülkede ve bölgede görülen yeni tip koronavirüs pandemisi nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 900 bini aşarken, henüz etkin bir aşının olmadığı hastalığa karşı bilim insanlarından yeni bir tedavi önerisi geldi. Buna göre, bir makineye bağlanan hastaların kanı filtrelenerek Covid-19 hastalarının birçoğunun önlüm nedeni olan sitokin fırtınası engellenebilecek.
ABD’de üretilen CytoSorb adlı cihaz sünger gibi çalışan boncuklarla dolu bir filtreyle hastaların kanını saflaştırarak sitokin adı verilen potansiyel olarak toksik bileşikleri ortadan kaldırıyor. Boncuklardaki delikler sitokinleri yakalıyor, ancak antikorlar gibi daha küçük, faydalı parçacıkları filtelemiyor.
Bununla birlikte araştırmacılar, cihazın vücudun herhangi bir bölgesinde gelişen ağır enfeksiyonun sonucunda bağışıklık sisteminin verdiği yoğun tepki ile organ ve dokularda hasarlar ortaya çıkmasına ve çoklu organ yetmezliklere neden olan sepsis hastalığını tedavi etmek için geliştirildiğini açıkladı. Kan zehirlenmesi olarak da bilinen sepsisin tedavisi için CytoSorb’un kullanımı hali hazırda ABD’de ve İngiltere’de onaylandı.
Diğer taraftan, Nisan ayında ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), cihazın Covid-19 nedeniyle meydana gelen sitokin fırtınalarını tedavi etmeye yardımcı olabileceğini ve ağır hastalarda kullanılabileceğini açıkladı. Mayıs ayında ise İngiltere Ulusal Sağlık Enstitisü (NHS), kan temizleme yönteminin coronavirüse karşı kullanımıyla ilgili bir rehber yayınladı.Rehber, Çin, Almanya ve İtalya'daki üç deneyden elde edilen verilere dayanarak hazırlandı.
Söz konusu deneylerin birinde, 48 saat boyunca kanı CytoSorb filtresinden geçirilen 11 ARDS (Akut Solunum Yolu Sıkıntısı) hastasının enfeksiyon oranların önemli bir azalma görüldü.
Şu anda cihazın Covid-19’a karşı etkinliğini değerlendirmek için denemeler yapılıyor ve şimdiye kadar 30 ülkede bin 200'den fazla hasta tedavi edildi.
Reading Üniversitesi'nde mikrobiyoloji doçenti olan Simon Clarke, konuyla ilgli yaptığı açıklamada, "Kan filtresi gibi teknolojiler, hasta üzerinde yeterince hızlı kullanılmaları şartıyla çok yararlı olabilir. Önemli bir sitokin yanıtı olan hastalar için, zaman çok önemlidir. Aynı şekilde, ilaçlar yanıtı yalnızca azaltabilir, filtreleme garanti edilen bir başarı değildir, ancak hastaya ne kadar erken ulaşılısa sonuç da o kadar iyi olur” dedi.
'Sitokin fırtınası' ile tetiklenen yıkıcı akciğer iltihabı, corona virüs hastalarının ölümündeki en önemli etken olarak kabul ediliyor.
Bağışıklık sisteminin yaralanma veya enfeksiyona tepkisinde yer alan bir grup hücreye sitokin adı veriliyor. Stokinler problemin ortaya çıktığı yere gitmek için yarışıyor ve vücudu yabancı bir istilacıya karşı savunmak için daha fazla bağışıklık hücresi göndermesi için sinyal gönderiyor.
Vücudun kendini iyileştirmesinde önemli bir rol oynayan sitokinler bir süre sonra yıkıcı hasara yol açabiliyor. Bağışıklık hücrelerinin akışı kalıcı olduğunda, bağışıklık sisteminin korumaya çalıştığı dokulardaki hücreleri öldürmeye başlayan iltihaplanma meydana geliyor. Sitokin hücrelerinin aşırı miktarda sinyal vermesi nedeniyle çok uzun süre iltihaplanma kontrol dışı kalabiliyor. Bu iltihap, ise corona virüs hastalarının akciğerlerini dolarak solunum yetmezliğine neden oluyor. Eğer iltihaplanma kontrol edilemezse hastaların birçoğu hayatını kaybediyor.