Koronavirüsün yeni türü delta varyantı belirtileri nelerdir? Delta virüsü nasıl bulaşır, nerede ortaya çıktı?

Delta adı verilen son derece bulaşıcı koronavirüs varyantı, şu anda dünyanın birçok ülkesinde yayılmaya devam ediyor. Türkiye’de de görülen delta varyantının belirtileri de araştırılıyor. Hindistan’da ortaya çıkan delta varyantı, koronavirüste normalleşmenin önünde büyük bir engel oluşturdu.

Delta varyantının şu anda bu ABD’deki tüm yeni enfeksiyonların yüzde 83,2'sini oluşturduğu ortaya çıktı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da delta varyantının Türkiye’nin birçok ilinde görüldüğünü doğruladı.

CDC Direktörü Rochelle Walensky delta varyantının önceki varyantlardan "daha agresif ve çok daha bulaşıcı" olduğunu 20 yıllık kariyeri boyunca gördüğü en bulaşıcı solunum yolu virüslerinden biri olduğunu söyledi.

“Vakaların tekrar artması ve bazı hastanelerin bazı bölgelerde kapasitelerine ulaşmasıyla birlikte bu pandemide bir başka önemli andayız.’’ Diyen Walensky, ‘’Elimizdeki araçlarla kendimizin, çocuklarımızın, toplumumuzun, ülkemizin ve geleceğimizin sağlığını koruma kararlılığında tek millet olarak bir araya gelmemiz gerekiyor” dedi.

Reklam
Reklam

Walensky, Amerika Birleşik Devletleri'nde izin verilen üç koronavirüs aşısının hepsinin ciddi hastalıklara ve Covid-19'dan ölüme karşı güçlü koruma sağladığını söyledi. Son birkaç ay içinde birkaç eyaletten gelen ön veriler, Covid-19 ile ilişkili ölümlerin yüzde 99,5'inin aşılanmamış insanlar arasında meydana geldiğini gösterdiğini ifade etti.

DELTA VARYANTI NEDİR?

B. 1.617 olarak da bilinen delta varyantı, ilk olarak geçen yıl Hindistan'da tespit edildi, burada ülkeyi kasıp kavurdu ve o zamandan beri düzinelerce başka ülkeye yayılarak normale dönüş planlarını alt üst etti.

Delta varyantı, biraz farklı mutasyon kümelerine sahip birkaç soya sahiptir. Bunlardan biri - B. 1.617,2 - aynı zamanda Birleşik Krallık'taki baskın koronavirüs çeşididir ve bu ülkedeki tüm Covid-19 vakalarının büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır.

Sağlık uzmanları deltayı koronavirüsün en "uygun" çeşidi olarak tanımlıyor. San Francisco'daki California Üniversitesi'nde bulaşıcı hastalık uzmanı Monica Gandhi, ‘’Bu virüsün neden olduğu hastalık olan Covid-19'u daha fazla insana bulaştırmak için diğer varyantları geride bırakmanın muhtemel olduğu anlamına geliyor. Bir konakçıdaki hücrelere tutunması en muhtemel olandır ve diğer varyantlardan daha iyi konaklayana saldırır, çünkü kendini daha iyi çoğaltabilir.” dedi.

Reklam
Reklam

İlk araştırmalar, delta varyantının, ilk olarak Birleşik Krallık'ta tanımlanan ve ilkbaharda Amerika Birleşik Devletleri'nde baskın varyant haline gelen alfa varyantından yaklaşık yüzde 50 daha bulaşıcı olduğunu gösteriyor . Alfa, 2019'un sonlarında Çin'in Wuhan kentinde ilk kez tanımlanan koronavirüsün orijinal varyantından zaten yaklaşık yüzde 50 daha fazla bulaşıcıydı.

Delta varyantının daha bulaşıcı olduğuna dair ikna edici kanıtlar olmasına rağmen, ciddi bir hastalığa neden olma olasılığının daha yüksek olup olmadığına dair sınırlı veri vardır.

İngiltere Halk Sağlığı (PHE), varyantın daha yüksek hastaneye yatış riski ile ilişkili olabileceğini buldu ve İskoçya'dan yapılan bazı erken araştırmalar , delta varyantından Covid-19 ile hastaneye yatış riskinin, alfa varyantından yaklaşık iki kat daha fazla risk olduğunu öne sürüyor. Aşılanmamış kişilerin en büyük riski taşıdığı vurgulanıyor.

Ancak sağlık uzmanları, deltanın daha ciddi hastalıklara neden olduğuna dair henüz kesin kanıt bulunmadığına dikkat çekiyor. Salgının arttığı bölgelere hizmet veren hastaneler, daha genç ve orta yaşlı Covid-19 hastalarını kabul ettiğini bildirdi, ancak bunun nedeni aşı olma olasılıklarının daha düşük olması olabilir.

Reklam
Reklam

DELTA VARYANTINA KARŞI AŞILAR ETKİLİ Mİ?

Gerçek dünya verileri, ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından acil kullanım için yetkilendirilen üç aşının da, hafif ila orta dereceli enfeksiyonlara karşı daha az sağlam koruma sağlıyor gibi görünse de, şiddetli hastalık ve delta varyantından ölüme karşı güçlü koruma sağladığını göstermektedir.

Bu tür veriler sadece Amerika Birleşik Devletleri'nden değil, diğer ülkelerden de geldi.

Johns Hopkins Bloomberg Halk Okulu'nda epidemiyoloji profesörü William Moss, “Bunun gerçekten önemli bir nokta olduğunu düşünüyorum, çünkü aşılama çabamızdaki birincil hedefimiz bu: ağır hastalıkları önlemek, hastaneye yatışları önlemek, ölümleri önlemek” dedi.

İki dozlu haberci RNA aşıları durumunda, delta varyantına karşı güçlü bir tepki oluşturmak için her iki aşıya da ihtiyaç vardır. New England Journal of Medicine'de yayınlanan bir araştırma, Pfizer-BioNTech aşısının, iki doz rejiminin ilk dozundan sonra delta varyantının neden olduğu semptomatik hastalığa karşı yüzde 36, ikinci dozdan sonra yüzde 88 etkili olduğunu ortaya çıkardı.

Reklam
Reklam

Delta varyantından hastaneye yatışların önlenmesi açısından ayrı bir PHE makalesi, Pfizer aşısının ilk atıştan sonra yüzde 94, ikinci atıştan sonra yüzde 96 etkili olduğunu ileri sürdü.

Sağlık uzmanları, Moderna aşısının Pfizer'inkiyle aynı teknolojiyi kullandığı için benzer koruma sağladığını tahmin ettiklerini söyledi.

Johnson & Johnson aşısına gelince, bir dergi ön baskısı, aşının laboratuvar testlerinde delta varyantına karşı azalmış bir bağışıklık tepkisine sahip olduğunu gösterdi. Bununla birlikte, New England Journal of Medicine'de yakın zamanda yayınlanan bir çalışma da dahil olmak üzere diğer çalışmalar, aşılamadan sonra aylarca güçlü koruma sağlayabileceğini düşündürmektedir. Bazı araştırmacılar, Johnson & Johnson aşısının, PHE çalışmalarına dahil edilen ve her iki dozdan sonra semptomatik hastalığa karşı yüzde 60 ve hastaneye yatmaya karşı yüzde 92 etkili olduğu bulunan AstraZeneca aşısına benzer sonuçlar gösterebileceğine inanıyor. AstraZeneca aşısının Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanımı onaylanmamıştır.

Reklam
Reklam

ABD Başkanı Joe Biden, "İyi haber şu ki aşılarımız oldukça etkili. Tam aşılanmış Amerikalılar, bu delta varyantına karşı da dahil olmak üzere yüksek derecede korumaya sahiptir.” ifadelerini kullandı.

Biden, ‘’Özellikle aşı olmak zorunda olmadığını düşünen, bu konuda endişelenmesi gerekmeyen, şimdiye kadar hiçbir şey yapmak zorunda olmayan gençlerde yeniden gözden geçirmeye neden olmalı” dedi.

DELTA VARYANTI BELİRTİLERİ NELER?

Virüsün insan hücrelerine tutunmasını ve nüfuz etmesini sağlayan diken proteinine etki eden Delta'daki mutasyonlar, bulaşıcılığı arttırırken vücudun antikor direncini azaltıyor. Varyantların, enfekte olan kişiyi ne kadar hasta ettiği ya da semptomlar üzerinde etkisi olup olmadığı sorusunun şu an için net bir yanıtı yok.

Ancak virüsün en çok görüldüğü ülkelerden İngiltere'de yapılan araştırmalar, Delta varyantının öksürük, yüksek ateş ve tat/koku kaybı gibi koronavirüsün bilinen belirtilerinden farklı olarak baş ağrısı ve burun akıntısına da yol açtığını gösteriyor.

DELTA VARYANTI TÜRKİYE’DE KAÇ KİŞİDE VAR?

Delta varyantının yakın zaman içerisinde dünya genelinde baskın koronavirüs varyantı haline geleceği tahmin ediliyor. Ayrıca Delta varyantı diğer corona virüsü varyantlarına göre daha bulaşıcı olarak nitelendiriliyor.

Reklam
Reklam

Türkiye'de tespit edilen Delta Plus varyantı sayısı ise değişmeyerek üç olarak kaldı. Son bir haftada yeni corona virüsü vaka sayılarının düşüş beklentilerine karşılık artış kaydettiğine dikkat çeken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, şu ana kadar 36 ilde 750 vakada Delta varyantı tespit edildiğini ifade etti.