Kosova’da Priştine yönetiminin Sırbistan sınırında iki sınır kapının denetimi ele geçirmek için başlattığı operasyon, ülkede yatıştığı sanılan etnik gerginliği yeniden artırdı. Bölgede gerilim, Kosova hükümetinin geçen hafta, Belgrad’ın Kosova’dan ihracata yasak getirmesine misilleme kararı almasıyla başladı.
Kosova polisinin özel kuvvetleri bu kararın ardından pazartesi gecesi Sırbistan sınırındaki 1 ve 31 numaralı iki sınır kapısında denetim altına almak için operasyon düzenledi. Kosova Başbakanı Haşim Taçi, operasyonun toprak bütünlüğü için yapıldığını, Sırpları hedef almadığnı söyledi. Ancak bölgedeki Sırplar ayaklandı. Ertesi sabah Leposaviç-Mitroviça yolunda yüzlerce Sırp, yola barikatlar koyarak polislerin gümrük kapılarından çekilmelerini istediler. Gerginliğin artması üzerine bölgeye NATO Barış Gücü (KFOR) askeri gönderildi. KFOR ile yapılan pazarlığın ardından öğlene doğru özel polis kuvvetleri sınır kapılarından çekildi.
Sırplar Kosovalı öldürdü
Gerginlik kontrol altına alınmış gibi görünürken Sırpların bir Kosova polisini öldürmesi tansiyonu yine yükseltti. Priştine’ye dönmek için yola çıkmış polis konvoyunun önü Sırplar tarafından kesildi. Yolu kapatan Sırplar ile Kosova polisi arasında çıkan silahlı çatışma sırasında 32 yaşındaki Kosova polisi Enver Zümberi yaralandı. Priştine’de hastaneye kaldırılan Halimiye, tüm müdahalelere rağmen kurtulamadı.
Önceki gün akşam saatlerinde Sırpların bir gümrük kapısını ateşe vermesiyle gerginlik had safhaya çıktı. Yarinye sınır geçişine gelen maskeli bir grup bir binayı molotofkokteyli ile ateşe verdi, KFOR askerlerine saldırdı ve sınır geçidini iş makinesiyle yıktı. Bunun üzerine KFOR askerleri saldırganları havaya ateş açarak dağıttı. Gerginliği etnik bir çatışma riskini artırması üzerine KFOR komutanı Ehrad Bühtler, sınır kapılarının denetimini devraldı ve ülkenin kuzeyinde olağanüstü hal ilan etti. KFOR ayrıca Mitroviça’yı Sırp ve Arnavut diye ikiye bölen köprüyü de ulaşıma kapattı. Dün KFOR askerleri Sırpların barikatlarını ortadan kaldırırken, Mitroviça’daki Sırplar buna kepenk indirerek yanıt verdi. Bu arada Sırbistan yönetimi BM Güvenlik Konseyini Kosova’daki durumu görüşmek üzere acil toplantıya çağırdı.
Gerginlik neden arttı
Kosova 2008 yılında bağımsızlığını ilan etti, ancak bu karar Sırbistan tarafından tanınmadı. Kosova’nın kuzeyinde yer alan Mitroviça’nın kuzey bölümündeki 60 binin üzerinde Sırp, Kosova’yı tanımadıklarını açıkladılar. Ülkede denetimini artırmak isteyen Priştine Yönetimi’nin Sırbistan sınırındaki iki kapıya müdahale etmesi gerginliği arttırdı. Kosova, sınır kapılarının denetimi konusunda gelecek ay AB ile masaya oturacaktı.