Kahramanmaraş’ta yaşanan ve bölgedeki 11 ili etkileyen depremlerin ardından tüm Türkiye depremin yaralarını sarmak için seferber oldu. Evini kaybetmiş vatandaşlar için ilk etapta ev sahibi olanlara 5 bin TL, kiracı olanlara 2 bin TL’lik yardımı açıklandı. BDDK kredi ödemelerine 6 ay erteleme getirdi. Tedbirler peş peşe açıklanırken, yıkılan binaların arasında kredi ile satılan ve taksit ödemeleri devam eden dairelerin durumu da merak ediliyor. Bu aşamada depremzedelerin kredi ödemelerinde ‘sigorta’ devreye giriyor.
Yeni Asır’dan Faruk Erdem’in haberine göre konutlarda iki tür sigorta bulunuyor. Bunlardan birisi zorunlu olarak yapılması gereken deprem sigortası. Bu sigorta kaybın bir kısmını karşılıyor. İkincisi ise bunun tamamlayıcısı olarak yapılan özel konut sigortası. Bunu herkes yaptırmıyor. Ama yaptıranlar açısından bakıldığında teminatlar kapsamında bu sigortalar kaybın önemli bir bölümünü karşılıyor. DASK'ın ödemediği zararlar böylece sigorta tarafından karşılanıyor. Ayrıca ferdi kaza sigortası yaptıranlar için de tazmin söz konusu oluyor. Peki bu sigortaları yaptırmamış üstelik banka kredisi almış ve borcu bitmemiş bir depremzede ne yapacak? Çünkü çoğu vatandaş banka teklif etse de ek bir maliyet olduğu için bu sigortalardan kaçınıyor, ya da bankalar sonradan yenilemiyor.
Banka borcu devam ediyorsa DASK, banka tarafından yaptırılıyor. Ancak teminat ödemesi konutun borcu devam ettiği için bankaya yani o konuta ipotek koyan kuruma ödeniyor. Bu para da borçtan düşülüyor. Ancak borcu tamamen karşılamaya yetmiyor. Bankanın burada ipoteği devreye sokması da mümkün değil. Çünkü ortada satılacak bir bina bulunmuyor. Arsa payı da borcu karşılayacak durumda değil. Peki bu durumda ne yapılacak? Bankalar kredi verirken hayat sigortası da yapıyorlar.
Bu sigorta borç devam ettiği sürece her yıl yenileniyor. Bu yüzden kredi borçlusu kişi eğer depremde vefat etmişse bu sigorta devreye giriyor ve kalan borcu karşılıyor. Böylece yakınlarının bir borç ödemesi gerekmiyor. Burada poliçenin teminatlarına göre yakınlarına bir tazminat ödenmesi de gerekebilir. Ancak sigorta yaptırmamışsa yakınları bu kez mirası reddedebilir ve borcu ödemez.
Hem evi yıkılmış hem de borcu bitmemiş vatandaşlar için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) depremin hemen ardından kredi ödemelerinde 6 ay erteleme kararı alındığını duyurmuştu. Ancak noktada da sürenin bitiminin ardından bankaların ne adım atacağı henüz net olarak bilinmiyor. Kredi ödemesi devam eden vatandaşlar konutla ilgili herhangi bir sigorta yaptırmamışlarsa mağduriyet katlanacak.
Ancak kamu, banka ve sigorta şirketlerinin ortak bir çözüm bulacağı beklentisi hakimken, binanın yıkılmasında sorumlu olanlardan da tazmin edilmesi söz konusu olabilir.