Koronavirüs salgınından sonra parayla temas etmek istemeyen kişiler alışveriş ödeme aracı olarak kredi kartını tercih etmeye başladı. Salgının yayılmasını engellemek amacıyla bankaların, kredi kartlarına temassız alışveriş imkanı sağlaması herkesin işini kolaylaştırdı. Yeni kredi kartı kullanmaya başlayan vatandaşlar; kaç gün kredi kartı borcumu ödemezsem kara listeye girerim, kredi kartı kartı borcunu üst üste ödemezsem ne olur şeklinde sorular sorarak araştırma yapmaya başladı.
Uzmanlar bu sorunun cevabı olarak, artık kara listeye girmekten çok kredi notunun daha önemli olduğunu vurguluyor. Kredi kartının gecikme değerleri incelendiğinde, eğer kredi kartı borcunuzu bir gün dahi geciktirirseniz kredi notunuzu olumsuz olarak etkileyecektir. Peki kredi notunun düşmesi ve kara liste aynı şey mi? Merkez bankasının kara listesine girdiğinizde 5 yıl boyunca bankalardan kredi çekmek ve kredi kartı almak mümkün olmaz. Fakat kredi notunuz çok az oranda düşerse bazı bankalardan kredi kartı alabilir ve kredi çekebilirsiniz.
Mevcutta kullandığının kredi kartının son ödeme tarihini geçirdiğiniz takdirde ilk 10 gün herhangi bir işlem olmaz. 10 gün sorasında bankanın müşteri hizmetleri tarafından aranarak bilgi verilir. Eğer kredi kartınızın son ödeme tarihini 30 güne kadar geçirdiyseniz bu gecikme, kredi notunuzu hemen düşürmez ve sıradan gecikmeler olarak işlenir. Kredi kartınızın son ödeme tarihini 30 gün geçirdiğiniz takdirde idari takip süreci başlatılır. Bu süreçte kredi notunuz düşer fakat hala kara listeye alınmazsınız. Son ödeme tarihi bir ay geçtikten sonra bankanızın müşteri hizmetlerinden aranarak, ödeme hakkında bilgi talep edilecek ve sürekli bu aramaları alacaksınız. Müşteri hizmetleri size 90 günlük süreçte sürekli arayarak yasal işlem başlatılacağına dair bilgi verecektir. 90 gün sonunda ise, hala kredi kartı ödemesi yapılmadıysa bankanın avukatı tarafından yasal işlemler başlatılır. Bu süreçte kredi notunuz oldukça düşecektir. Peki ne zaman kara listeye girilir? Kredi kartı boçlarında kara listeye girme işlemi, banka avukatının işlem yapmaya başladığı tarihle aynıdır. Yani kredi kartınızın son ödeme tarihini 90 gün geciktiriseniz, Merkez Bankası'nın kara listesine girmiş olursunuz. Kara listeye girdikten sonra 5 yıl boyunca kredi kartı alma ve kredi başvurusu yapmanız engellenecektir. 5 yıl sonunda kara listeden çıktıktan sonra oldukça düşük kredi notunuz olacağı için bu kredi notunu yükseltmek için bir süre beklemek zorunda kalacaksınız.
Kredi kartı borcu ödemesi yapılırken hesap kesim tarihinden itibaren 10 gün içerisinde belirlenen asgari tutarın ödenmesi beklenir. Bu ödemelerde gecikmeler olması sadece kredi notunuzu düşürür.
Kredi kartı ekstresinin sadece asgari tutarı ödendiği takdirde kalan tutara, bir sonraki ay Merkez Bankası'nın belirlediği faiz eklenir. Bu durumda kredi kartınızın asgari tutarını ödediğinizde borcunuzun tamamını ödemiş kabul edilmez. Durumun sürekli bu şekilde devam etmesi halinde ise yasal takip işlemi uygulanmıyor.
Kredi kartı borcu geciktiğinde gecikme süresi oldukça önemlidir. Borcun belirlenen son ödeme tarihinde ödemeyip, daha geç ödenmesi halinde kredi notunuz olumsuz etkilenecektir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi kredi kartınızın borcunu 90 güne kadar geciktirdiğinizde sadece kredi notunuz düşer. 90 günden sonraki gecikmelerde ise kara listeye girersiniz. 90 günün sonunda borcunuzun tamamını ödediğiniz takdirde kara listeye girmeniz engellenmez. Yine bu sürecin hemen ardından 5 yıllık kara liste süreci de başlamış olur. Kara listeye girmeniz halinde, bankalardan kredi çekmek istediğinizde zor durumda kalır ve kredi kartı dahi alamazsınız.
Kredi kartı ekstrenizde belirlenen son ödeme tarihi içerisinde asgari ücret ödemesi yapabilirsiniz. Kredi kartınızın ekstre tarihinin hemen ardından size 9 günlük süre verilir. Bu süre hafta sonu tatiliyle birlikte değişecektir. Fakat diyelim ki, bu 9 günlük süreyi geçirdiniz ve asgari tutarı ödeyemediniz. Bu durumda sadece kredi notunuz düşecektir. Kredi notu bir günlük gecikmelerden dahi etkilenir. Eylül ayı faturasını bu şekilde geciktirdiniz ve sadece asgari tutarını ödediniz diyelim. Ekim ayında çıkan kredi ekstrenizde daha fazla bir bedel karşınıza çıkacak, üstelik bir önceki ayın kredi kartı borcu ödenmediği için gecikme zammı da eklenecektir. Bu süreç devam ederken banka sizi aramaya başlayacaktır. Ekim ayında da sadece asgari tutar ödenir, ardından Kasım ayında tekrar gecikme fazilerinin eklendiği bir kredi kartı ekstresi karşınıza çıkar. Bu durumda eğer kanuni süre dolmadıysa bankanız yasal takibi başlatmaz.
Kredi kartı ekstrenizin geldiği tarihten itibaren belirlenen son ödeme tarihini geciktirdiğiniz anda kredi kredi kartı gecikme faizi işlemeye başlar. Peki kredi kartı gecikme faizi ne kadar? Merkez Bankası kredi kartı gecikme fazileri için yılda dört kez, yani üç ayda bir bankaların gecikme faiz oranlarının ne kadar olacağını belirler. Bu aşamada Merkez Bankası'nın belirlediği oran her gün için kredi kartı ekstrenize gecikme faizi olarak eklenir.
Kredi kartı borcunun belirlenen miktarda ve sürede ödenmemesi ve gecikmesi halinde öncelikle banka tarafından kişiye ihtar gönderilir. Bu süreçte yukarıda da belirttiğimiz gibi müşterinin kredi notu oldukça düşer. İhtar mektubu borçlu kişiye ulaştıktan sonra borcun ödenmediği her gün için gecikme faizi uygulanır. Bu durumun hemen ardından banka kişiyi Kredi Kayıt Bürosuna'na bildirerek kara listeye alınmasını sağlar. Kredi Kayıt Bürosu'na ismi giden kişi diğer bankalarla yapacağı işlemlerde karşısına engel çıkar. Borcun hala ödenmemesi durumda bakna kişiyi "yeni ve riskli " müşterilerin bulunduğu kısma ekler. Daha sonraki kesilen üçüncü kredi kartı ekstresi de ödenmediği takdirde, banka yasal takip sürecini başlatır.