Son dakika: İspanya'nın başkenti Madrid'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdelena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in katıldığı dörtlü görüşme gerçekleştirildi. Dörtlü görüşmenin ardından Türkiye-İsveç-Finlandiya Ortak Bildirisi imzalandı. NATO Zirvesi kapsamındaki dörtlü görüşmede İsveç ve Finlandiya, PKK ile mücadelede Türkiye’yle tam iş birliği içinde olma, PYD/YPG ve FETÖ'ye destek sağlamama taahhüdünde bulundu. Türkiye-Finlandiya-İsveç ortak bildirisinde, "Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye’ye karşı gerçekleştirdikleri saldırıları açık ve net biçimde kınar. Finlandiya ve İsveç, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin ve bağlantılı şahısların faaliyetlerini engelleyeceklerini taahhüt eder." ifadeleri yer aldı. İşte tüm detaylar...
Madrid'de NATO Zirvesinin yapıldığı IFEMA Kongre Merkezi'ndeki dörtlü görüşmeye, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, İsveç Başbakanı Andersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg katıldı.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg'in ev sahipliğindeki görüşme, basına kapalı yapıldı.
Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Başkanı Hakan Fidan da hazır bulundu.
Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçleri hakkında üç ülkenin liderlerinin huzurunda üçlü memorandum imzalandı. Memoranduma Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, İsveç Dışişleri Bakanı Anne Linde imza attı.
NATO Zirvesi'nin düzenlendiği Madrid'deki IFEMA Fuar Merkezi'ndeki imza törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson katıldı.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö da Twitter'dan yaptığı paylaşımda, "Ortak memorandumumuz, Finlandiya, İsveç ve Türkiye'nin birbirlerinin güvenliğine yönelik tehditlere karşı tam desteklerini genişletme taahhüdünün altını çiziyor. NATO müttefiki olmamız bu taahhüdü daha da güçlendirecektir." değerlendirmesinde bulundu.
Önceki haftalarda Türkiye'nin terör tehdidi konusundaki endişelerini dile getirdiğini ve ülkesinin bu endişeleri sürekli ciddiye aldığını belirten Niinistö, Finlandiya'nın, terörizmin tüm biçimlerini ve tezahürlerini kınadığını dile getirdi. Niinistö, şunları kaydetti:
"Bir NATO üyesi olarak Finlandiya, NATO'nun terörle mücadele belgelerine ve politikalarına tamamen bağlı kalacak. Terörle mücadele, silah ihracatı ve suçluların iadesi konusundaki iş birliğimizi geliştirirken, Finlandiya doğal olarak kendi ulusal mevzuatına göre çalışmaya devam ediyor. Finlandiya'nın NATO üyeliği yolundaki bu aşamayı tamamladığım için çok memnunum. Şimdi burada, Madrid'de gelecekteki müttefiklerimizle Finlandiya'nın NATO'daki rolü hakkında verimli görüşmeleri sabırsızlıkla bekliyorum."
İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Türkiye ile NATO konusunda bir anlaşmaya vardıklarını belirtti. Andersson, "İsveç, Türkiye ve Finlandiya arasında bir anlaşmaya vardık. Bu da Türkiye'nin artık NATO'da davetli statüsü aldığımızı kabul ettiği anlamına geliyor." ifadelerini kullandı.
İsveç halkı için bu anlaşmanın değerli olduğunu aktaran Andersson, "İsveç ve İsveç halkının güvenliği için bu anlaşmaya varmamızın iyi olduğunu düşünüyorum." dedi. Çok uzun bir toplantı gerçekleştirdiklerini aktaran Andersson, İsveç'te 1 Temmuz'da yürürlüğe girecek terör yasasını sıkılaştırdıklarının altını çizdi. İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde de gelecek hafta Brüksel'de yapılacak katılım müzakerelerinin ardından İsveç'in NATO davet statüsünü resmen alacağını kaydetti.
Bugün, NATO Genel Sekreterinin kolaylaştırıcılığında bir araya gelen Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in temsilcileri müteakip hususlarda mutabık kalmışlardır.
NATO, müşterek savunma ve güvenliğin bölünmezliği ilkeleriyle ortak değerlere dayalı bir İttifaktır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç Washington Antlaşması’nda belirtilen ilkelere ve değerlere bağlılıklarını ifade ederler.
İttifakın en temel unsurlarından biri üye devletlerin milli güvenliğinin yanı sıra uluslararası barış ve istikrara doğrudan tehdit teşkil eden terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede tam dayanışma ve işbirliğidir.
Müstakbel NATO Müttefikleri olarak Finlandiya ve İsveç, milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye’ye tam destek verirler. Bu çerçevede, Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacaklardır. Türkiye de milli güvenliklerine yönelik tüm tehditlere karşı Finlandiya ve İsveç’e tam destek verir. Finlandiya ve İsveç terörizmi tüm biçim ve tezahürleriyle en kuvvetli şekilde reddeder ve kınar. Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye’ye karşı gerçekleştirdikleri saldırıları açık ve net biçimde kınar, Türkiye’yle ve mağdurların aileleriyle en derin dayanışma duygularını ifade eder.
Finlandiya ve İsveç, PKK’nın yasaklanmış bir terör örgütü olduğunu teyit eder. Finlandiya ve İsveç, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin, bunların uzantılarının faaliyetleri ile iltisaklı kuruluşlar ve paravan örgütler içerisinde yer alan veya bu terör örgütleriyle bağlantısı bulunan şahısların faaliyetlerini engelleyeceklerini taahhüt eder. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bu terör örgütlerinin faaliyetlerini engellemek amacıyla aralarındaki işbirliğini artırmaya karar vermişlerdir. Finlandiya ve İsveç, bu terör örgütlerinin emellerini reddeder.
Buna ilaveten, Finlandiya 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren Ceza Yasası’nda yaptığı bir dizi değişiklikle cezalandırılabilir terör suçları kapsamına yeni faaliyetler eklemiştir. 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren bu son değişikliklerle terörist grupların faaliyetlerine katılım suçunun kapsamı genişletilmiştir. Aynı zamanda, kamusal alanda terörizmi tahrik eylemleri ayrı bir suç olarak cezalandırılmıştır. İsveç, yeni ve daha etkin bir Terör Suçları Kanunu’nun 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe gireceğini ve hükümetin terörle mücadele mevzuatını daha da tahkim edeceğini teyit eder.
Türkiye, Finlandiya ve İsveç aralarında artık hiçbir milli silah ambargosu bulunmadığını teyit ederler. İsveç, NATO Müttefiklerine yönelik olarak silah ihracatına ilişkin milli mevzuatını tadil etmektedir. Gelecekte, Finlandiya ve İsveç’ten yapılacak savunma sanayii ihracatı Müttefik dayanışmasına ve Washington Anlaşması’nın 3. Maddesi’nin ruhuna ve lafzına uygun biçimde yürütülecektir.
Terörizmle, örgütlü suçlar ve diğer ortak sınamalarla mücadelede mutabakat temelinde işbirliğini geliştirmek için kolluk kuvvetlerini ve istihbarat kuruluşlarını da içeren her düzeyde hükümetlerarası yapılandırılmış bir diyalog ve işbirliği mekanizması tesis edeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, ilgili NATO belgelerinin ve politikalarının hükümleriyle uyumlu biçimde terörizmle mücadeleyi kararlılık ve azim içinde yürütecek ve yerel mevzuatlarını bu doğrultuda güçlendirmeye yönelik gerekli tüm adımları atacaklardır.
Finlandiya ve İsveç, Avrupa İade Sözleşmesi’yle uyumlu biçimde, Türkiye tarafından sağlanan bilgi, delil ve istihbaratı dikkate alarak Türkiye’nin terör zanlılarına dair sınır dışı veya iade taleplerini ivedilikle ve bütün boyutlarıyla işleme koyacak ve Türkiye’yle iade ve güvenlik işbirliğini geliştirmek için gerekli ikili ahdî düzenlemeler yapacaklardır.
Finlandiya ve İsveç, 5. paragrafta kayıt altına alındığı çerçevede, PKK terör örgütünün ve bütün uzantıları ile iltisaklı kuruluşlarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır.
Türkiye, Finlandiya ve İsveç dezenformasyonla mücadele edeceklerini taahhüt edecek ve yasalarının, Türkiye’ye yönelik şiddeti kışkırtan faaliyetler dahil olmak üzere, terör örgütlerinin propagandası amacıyla istismar edilmesini engelleyeceklerdir.
Finlandiya ve İsveç, silah ihracatına dair mevzuatlarının Müttefiklere yönelik yeni taahhütleri mümkün kılmasını ve NATO’daki üyelik statüleriyle mütenasip olmasını temin edeceklerdir.
Bu adımların hayata geçirilmesi için, Türkiye, Finlandiya ve İsveç Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları, İstihbarat Servisleri ve Güvenlik Kurumlarından uzmanların katılımıyla bir Daimi Ortak Mekanizma tesis edeceklerdir. Daimi Ortak Mekanizma diğer ülkelerin katılımına açık olacaktır.
Dörtlü zirveden elde edilen somut kazanımlar şu şekilde sıralanıyor:
• PKK ve uzantılarıyla mücadelede Türkiye’yle tam işbirliği.
• Terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede Türkiye’yle dayanışma sergilenmesi.
• PYD/YPG ve FETÖ'ye destek sağlamama taahhüdü.
• Savunma sanayii alanında ambargo kısıtlamalara gidilmemesi, işbirliğinin artırılması.
• İsveç ve Finlandiya’nın terörizmle mücadele ve savunma sanayii konularındaki ulusal mevzuatlarını ve uygulamalarını tadil etme taahhüdü.
• Terörizm ve örgütlü suçlarla mücadele alanında istihbarat paylaşımına ilişkin yapılandırılmış işbirliği mekanizması tesisi.
• Terör suçlularının iadesi konusunda somut adımlar atılması ve ikili düzeyde ahdi düzenlemeler yapılması.
• PKK ve uzantılarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerinin yasaklanması ve bunların soruşturulması.
• Türkiye’ye yönelik terör propagandasının engellenmesi.
• Finlandiya ve İsveç’in PESKO (AB Daimi Yapılandırılmış İşbirliği Süreci) dahil AB güvenlik mekanizmalarına en geniş şekilde katılımının desteklenmesi.
• Bu adımların uygulanmasını denetlemek üzere Adalet, İstihbarat ve Güvenlik kurumlarının katılımıyla Daimi Ortak Mekanizma kurulması.
Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından yapılan açıklamada, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ortaya koyduğu perspektif ve kararlı duruş sayesinde terör örgütleriyle mücadele hususunda ciddi kazanımlar elde etmiştir. PKK/YPG/PYD ile birlikte FETÖ’nün bir terör örgütü olduğunun uluslararası bir anlaşmada bu kadar net ortaya konması, Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde verdiği mücadelede uluslararası boyutta da çok önemli bir adım olmuştur” ifadelerine yer verildi.