Suriye ve Irak’taki savaşlardan kaynaklanan mülteci akını Schengen vizesi kanalıyla hayata geçirilen ‘sınırların olmadığı Avrupa’ hayalini tehlikeye soktu. Türkiye, 2 milyona yakın Suriyeliyi misafir etmesine rağmen bu ülkedeki savaştan kaçanları almaya devam ederken, Avrupa ülkeleri Schengen’de pasaport kontrolü olmadan serbest dolaşımı askıya almaya başladı.
Almanya, yoğun mülteci akını karşısında Avusturya sınırında pasaport kontrolüne başladı. Federal Almanya İçişleri Bakanı Thomas de Maizière (CDU), mülteci akınının önüne geçmek amacıyla başlatılan kontrolü savunarak bunun ‘güvenlik açısından zorunlu’ olduğunu vurguladı. Almanya’nın tüm mültecilere kapılarının açmasının söz konusu olmadığını belirten Alman İçişleri Bakanı, “AB ülkeleri, mültecilerin kayıtlarını yaptıktan sonra sığınma taleplerini de kendi ülkelerinde değerlendirmeli” dedi. Başlatılan sınır kontrolünün AB ülkeleri için bir sinyal olduğunu kaydeden Thomas de Maizière, yükün ortaklaşa paylaşılmasını önerdi.
SCHENGEN ASKIDA
Almanya, sınır kontrolünün ne kadar süreceği konusunda bir açıklamada bulunmadı. Schengen anlaşması, sınır kontrolünün ancak geçici süreyle ve kamu güvenliği nedeniyle yapılabileceğini öngörüyor.
Mültecilerin eşit dağılımı konusunda uzlaşma sağlanamazsa Schengen vizesini kullanan diğer ülkelerin de Almanya gibi sırayla bu uygulamayı askıya alacağı tahmin ediliyor. AB ülkelerinin bu konuda uzlaşma sağlayıp sağlamayacağı merak ediliyor.
Almanya’nın sınır kontrolü kararı, domino etkisi yarattı. Avusturya ve Slovakya da sınır kontrollerine başlayacağını duyurdu. Polonya hükümeti de güvenlik durumu gerektirdiği takdirde sınır güvenlik kontrollerine başlayabileceklerini açıkladı.
AB ALMANYA’YA HAK VERDİ
AB İçişleri Bakanları mülteci krizini görüşmek üzere dün Brüksel’de toplandı. Avrupa Komisyonu, Almanya’nın Schengen’i askıya almasının yasal olduğunu savundu.
Komisyon, alınan kararın mültecilerin AB ülkeleri arasında eşit paylaşılması yönündeki görüşü desteklediğini açıkladı. Avrupa Komisyonu, ‘Schengen kriz anlarında ülkelere bu tür önlemler alma hakkı tanıyor’ açıklamasında bulundu. Almanya’nın bu kararla diğer AB ülkelerini daha fazla mülteci kabul etmeye ikna etmeye çalıştığı yorumları yapılıyor.
ASKER YIĞIYORLAR
Mültecilerin geçişini engellemek isteyen ülkeler sınırlarına asker de yığmaya başladı. Avusturya, Macaristan sınırına binlerce asker yığacağını açıkladı. Macaristan Sırbistan sınırında ise askerler devriye geziyor.
KARAR NE ANLAMA GELİYOR?
Serbest dolaşımı geçici olarak durduran Almanya, başta Avusturya sınırındakiler olmak üzere tüm sınırlarında kontrolleri tekrar devreye soktu. Hemen ardından benzer bir uygulamayı Avusturya da başlattı. Özellikle Almanya’nın böyle bir karar alması neyin göstergesi? Uzmanlara sorduk.
**VİZELİ İÇİN ALARM: TÜRKLER ŞÜPHELİ OLUR
AB Komis. Danışmanı - Dr. Esra Lagro:**
Türkiye söylemde her ne kadar ‘biz mültecilere kucak açtık’ dese de bu insanlara hiçbir imkân verilemedi. Bunun sonucunda da mülteciler Avrupa’ya gidiyorlar ve bu Avrupa ile bizim aramızda gerginliğe yol açacak gibi görünüyor. Denetimsiz serbest dolaşımın geçici olarak askıya alınması, Türk vatandaşlarını da etkileyecek; çünkü sahte pasaport gibi bir yan sanayi oluşmaya başladı ve oraya giden Türk vatandaşlarına da şüpheli gibi bakılacak. Muhtemelen mülteci akınları Avrupa’ya artarak devam edecek ve Avrupa da denetimleri daha çok sıkılaştıracak.
**‘SINIR ÖNLEMİ DE DENEBİLİR’
AB Uzmanı - Can Baydarol:**
Hukuken bakıldığı zaman Almanya’nın böyle bir yetkisi var. Almanya sınır kontrollerini tekrardan gündeme getirip uygulamaya koyuyor. Yoğun mülteci akımına karşı bir sınır önlemi de denebilir yaptığına. Almanya bu kadar küçük sayıda mülteci almasına rağmen bunlara başvuruyorsa, Türkiye çok büyük bir ülke ki 2 milyona yakın insanın varlığından rahatsızlık duymuyor. Demek ki Türkiye bu anlamda Doğu toplumlarına yönelik geniş bir yürekliliğe sahip. Almanya, AB üyesi de olsa bir ulus devlet olduğunu tekrar gösterdi, Türkiye ise AB üyesi olmamasına rağmen sınırlarını kontrol edemeyen bir ülke pozisyonuna düştü, acı olan taraf bu olsa gerek.