Tarihçi Erhan Yıldızalp, Osmanlı Devleti tarafından inşa edilen onlarca külliyenin Bursa'yı bir cazibe merkezi haline getirdiğini söyledi.
Bursa Kent Konseyi tarafından düzenlenen 'Bursa Külliyeleri' konulu toplantıda, Osmanlı döneminde padişah, sadrazam, vezir, bey, paşa ve tüccar gibi varlıklı insanların yaptırdığı külliyeler masaya yatırıldı. Bursa'da mühtelif yerlerde külliyeler inşa edildiğini belirten Erhan Yıldızalp, Orhan Gazi, Murad Hüdavendigar, Çelebi Mehmed ve II. Murad'ın birer tane, Yıldırım Beyazıd'ın ise 3 külliye inşa ettiğine dikkat çekti. Bugün Bursa'da tarih meraklıların da arayıp da bulamadığı bazı külliyeler olduğunu vurgulayan Yıldızalp, külliyenin Osmanlı ve Selçuklu mimarisinde belirli bir çevrede inşa edilen cami, medrese, mektep, zaviye, tekke, kütüphane, han, hamam ve çarşı gibi imaretlerin bir arada bulunduğu müştemilatlar olduğunu söyledi.
Yıldızalp, külliyelerin sosyal merkezler olduğuna dikkat çekerek, "Külliyeler sayesinde Bursa bambaşka şehir haline geldi. Padişahlar, sadrazamlar, beyler, paşalar ve varlıklı insanlar çeşitli külliyeler inşa ederek şehri ihya etti. Müştemilatını göremediğimiz için bazı külliyeler de yok oldu. Bazı külliyelerden de haberimiz yok. Bu yapılardan günümüze kadar devam edenler de oldu. Bazı külliyeler de savaş, isyan, deprem ve yangın gibi çeşitli sebeplerle yok oldu. Bazıları da zamanında onarılmaya çalışıldı" dedi.
"BECERİKSİZ İDARECİLER KÜLLİYELERİ YOK ETTİ"
Külliyelerin Osmanlı Devleti'nde önemli yere sahip olduğunu vurgulayan Yıldızalp, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
"Zamanın idarecelerinin acizliği, ilgisizlik ve yolsuzluk yüzünden bazı külliyeler yok oldu. Bazıları da şahısların eline geçerek ev olarak kullanıldı. Külliyeler ticaret ve eğitime önemli katkılar sundu. Külliyeler yapıldıktan sonra Bursa'ya çok sayıda öğrenci geldi. Burada tahsilini tamamlayan öğrenciler ardından devletin her tarafına yayılarak ilim dağıttı. Topluma faydalı fertler oldular."
"ÇARŞI YANGININDA TARİHİ VERİLER YANDI"
Eğtimin yanı sıra külliyelerin bir ticaret merkezi olduğunu söyleyen Yıldızalp, Bursa Kapalı Çarşısı'nda meydana gelen büyük yangının Bursa tarihine de zarar verdiğini vurguladı. Yıldızalp, "Vakıflar Müdürlüğü tarihi çarşıda bulunuyordu. Yangın sebebiyle çok sayıda Osmanlı vakfının yer aldığı kayıt defterleri de yandı. Tarihi yapılar konusunda Kazım Baykal gibi tarihçilerin bilgilerinden faydalandık. Külliyeler ayrıca ticaret hayatını da geliştirdi. Bursa kabına sığmadı. Şehrin gelişmesi, köyler ve kasabalara kadar tesir etti. Ticaret o kadar gelişti ki diğer meyve ve sebzeler Anadolu'nun her yerine, ipek kumaşları ise Avrupa piyasalarına ihraç edilmişti" diye konuştu.
"VAKIF ESERLERİYLE UĞRAŞILMAZ"
Vakıf eserlerine asla zarar verilmemesi gerektiğini belirten Yıldızalp, "Buraları inşa edenler vakıfların insanın yararına olması için çalıştı. Bu külliyeler gibi vakıf eserlerinin farklı bir şekilde kullanılmamasını istediler. Hatta 'Kim ki bu vakfiyemden insanlığın istifade etmesine engel olursa Allah'ın ve meleklerin laneti üzerine olsun' demişler. Vakıf malları ile uğraşılmaz. Ama ne yazık ki çoğu da yok edildi. Yıldızalp, Bursa'da 7 adet padişah külliyesinin olduğunu ifade ederek, "Sadrazamlara ait 4 külliye var. Vezir, paşa, sadrazam ve varlıklı kişilerin yaptırdığı küliyeler 34 tane. Toplam 45 külliye Bursa'da mevcut. Bu külliyelerin daha çok olması muhtemel. Şu ana kadar bunlar tespit edildi. Bu daha da artabilir. Sayıları 50'ye de çıkabilir" dedi.
Anadolu Ajansı ve İHA tarafından yayınlanan yurt haberleri Mynet.com editörlerinin hiçbir müdahalesi olmadan, sözkonusu ajansların yayınladığı şekliyle mynet sayfalarında yer almaktadır. Yazım hatası, hatalı bilgi ve örtülü reklam yer alan haberlerin hukuki muhatabı, haberi servis eden ajanslardır. Haberle ilgili şikayetleriniz için bize ulaşabilirsiniz