"Kuraklık Hayvan Kayıplarını Artırabilir"

CEM ŞAN - Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi ve fakülteye bağlı hayvan hastanesinin başhekimi Prof. Dr. Sezgin Şentürk, kuraklıkla ilişkili olarak sıcaklığın artmasıyla çiftlik hayvanlarının istenilen düzeyde yem tüketmemesinin birçok hastalığın oluşumuna yol açabileceğini, kuraklığın devam etmesi halinde hayvan kayıplarının çok daha büyük boyutlara ulaşabileceğini bildirdi. Prof. Dr. Şentürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu sene hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği için gerekli yağışın alınamadığını, bundan sonraki olacak yağışların da kuraklığın önüne geçmede çok yeterli olacağını sanmadığını belirtti. Yaşanan kuraklığın hayvanları iki açıdan etkileyeceğine işaret eden Şentürk, kışın, tam olarak yaşanamaması nedeniyle yaz aylarının geçen yıllara göre çok daha sıcak olabileceğini, bundan dolayı çiftlik hayvanlarında ve özellikle süt veren sığırlarda ısı stresinin çok daha yüksek oranlarda görüleceğini aktardı. Şentürk, ısı stresi yaşayan çiftlik hayvanlarında yem yemede azalma ve döl tutmama sorunlarının da meydana gelebileceğini dile getirerek, "Bunların hepsi bir araya geldiğinde bu hayvanlarda istenilen süt verimi elde edilemeyecek. Isı stresinin etkisiyle de hayvanların savunma sistemi zayıflayacak ve birçok hastalıklar meydana gelecek" dedi. Kuraklığın devam etmesi durumunda yem bitkilerinde azalmalar olacağını vurgulayan Şentürk, şöyle konuştu: "İlerleyen dönemlerde belki de saman veya ot ithal eden ülke konumuna düşebiliriz. Bu da yem giderlerinin yükselmesine yol açacak. Yem giderleri süt sığırcılığında birinci kalemdir ve en yüksek tutarı tutar. Dolayısıyla yem giderlerinin yükselmesi işletme sahiplerine büyük bir darbe olacaktır. Türkiye'de sütün birim fiyatındaki yükselme hiçbir zaman istenilen seviyede olmadı. Ama giderlerdeki artışlar daha rasyonel meydana geldi. Giderler ile süt fiyatlarındaki parite hiçbir zaman istenilen düzeyde şekillenmedi." Süt işletmelerinin Türkiye'de endüstri haline geldiğini ve birçok insanın buralarda çalıştığını vurgulayan Şentürk, bu işletmelerin zarar etmesinin işsizlikleri de gündeme getirebileceğini dile getirdi. İşletme sahiplerinin girdilerin yüksek olmasından dolayı elindeki damızlık hayvanlarını da kesime gönderebileceğini Şentürk, bu durumun ilerleyen dönemlerde hayvan sayısında önemli ölçüde azalmaya yol açabileceğine işaret etti. - "Aşırı sıcaklarda hayvan kayıpları artabilir" Kuraklıkla ilişkili olarak sıcaklığın artmasıyla hayvanların istenilen düzeyde yem tüketmemesinin birçok hastalığın oluşumuna yol açabileceğini aktaran Şentürk, şunları kaydetti: "Kuraklığın sonrası sıcaklıkların arttığı ve nem oranının yüksek olduğu hava şartlarında enfeksiyonlar çok daha hızlı yayılır. Bu zamanlarda akciğer enfeksiyonları daha sık görülür. Kuraklığın devam etmesi durumunda önümüzdeki yıllarda, ülkemizde büyük risk olan ve hala görülen şap hastalığı ile koyun ve keçilerin vebası, koyun çiçeği ve yine koyunlarda görülen bulaşıcı süt kesen hastalığının daha hızlı yayıldığını göreceğiz. Bunları takiben hayvan kayıpları çok daha büyük boyutlara ulaşacaktır." Şentürk, bundan sonra kurulacak yeni işletmelere tavsiyelerde bulunarak, "Yeni bir işletme kurmak isteyen varsa, işletmesini ovaya değil de biraz daha yüksek tepelik ve rutubeti az olan mevkilere kursun. Çünkü inekler için en doğal ortam hafif yüksek, hava sıcaklığının genellikle 12-15 derece ve rutubetinin çok yüksek olmadığı alanlardır. Şu andaki işletmelerin çoğu ovaya kurulmuş ve beton yığınları halindedir" diye konuştu.