ANKARA (A.A)- Türkiye Deri Sanayicileri Derneği (TDSD) Yönetim Kurulu Başkanı Osman Güneş, Kurban Bayramı'nda bu yıl kesileceği tahmin edilen 2 milyon 600 bin adet kurbanlığa ait derilerin yaklaşık değerinin 25 milyon lira olduğuna dikkat çekerek, hayvanları ayırmak için üzerlerine sürülen boyalar ve hatalı kesimlerin, 5 milyon liralık kayba yol açtığını bildirdi.
Deri sanayisinin hammaddesi olarak ekonomide önemli bir yeri bulunan kurban derilerinden azami randıman alınması gerektiğini vurgulayan Güneş, kayıpların önlenmesinin önemine dikkat çekerek şöyle dedi:
"Boyama ve hatalı kesim nedeniyle kurban derilerinin en az yüzde 20'si kullanılamaz duruma geliyor. Dolayısıyla cari değerler üzerinden her yıl yaklaşık olarak 5 milyon lira değerinde israf ortaya çıkmaktadır. Buna yüzde 50'den fazlası çöplüklere atılan veya toprağa gömülen bağırsakları da ilave edersek, her yıl önemli miktarda milli servet israf edilmektedir. Özellikle ihracatımız ve dolayısıyla döviz girdisi sağlanması açısından büyük değer taşıyan bu iki ürünün ülkemizde yarattığı iş gücü ve yan sanayine olan katkıları düşünüldüğünde üzerinde ne denli durulması gerektiği anlaşılacaktır"
-THK, YOKSULA DAĞITIYOR-
Türk Hava Kurumu (THK) Genel Başkanı Osman Yıldırım da, kurban derilerinden toplanan kaynağın halka hizmet olarak geri döndüğüne işaret etti.
İlgili kanunların, kKurban derilerini toplama yetkisini, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, Çocuk Esirgeme Kurumu, Kızılay ve Diyanet Vakfı olmak üzere beş kurum adına THK'ya verdiğini belirten Yıldırım, "Belirlenen oran kapsamında geliri de bu kurumlar arasında paylaştırıyoruz." dedi.
Yıldırım, kurban derilerinden elde edilen kaynağın yüzde 60'ının, derilerin toplandığı illerde valiler tarafından tespit edilen ihtiyaç sahiplerine dağıtıldığını vurgularken, "Derilerden elde edilen kaynağın yüzde 40'ı ile de 40 bin gencimize ücretsiz havacılık eğitimi veriyoruz" diye konuştu.
-KURBAN ATIKLARINA DİKKAT
Bu arada, Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Ana Bilim Dalı Helmintoloji Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Alparslan Yıldırım, çevreye atılan hayvan iç organlarıyla ilgili tehlikeye dikkat çekti ve şöyle dedi:
"Öellikle Kurban bayramlarında denetimsiz ve bilinçsiz yapılan hayvan kesimleri sonucunda ekinokok (kist hidatik) ile enfekte iç organlar çevreye rastgele atılmakta ve başta sokak köpekleri olmak üzere tüm köpekler tarafından kolaylıkla ulaşılabilir hale gelmektedir. Unutulmamalıdır ki enfekte bir köpek, dışkısıyla tüm şehri hasta edebilecek kadar yumurta saçabilmektedir. Türkiye'de 1861 yılından beri bilinmesine rağmen, 'mücadele eksikliği, önemsememezlik ve bilinçsizlik' gibi nedenlerden dolayı halk sağlığı sorunu olarak devam eden bu hastalık, insan ve hayvanlarda dokusal ve hücresel hasarın yanında önemli fonksiyonel bozukluklara ve ölüme neden olabilmektedir."
-YARALANMALARA DİKKAT-
Avrupa Acil Tıp Birliği Başkan Vekili Uzman Dr. Ülkümen Rodoplu, Kurban Bayramı'nda hayvan kesiminde basit olmakla beraber el ve kolda meydana gelebilecek bıçak kesilerinin ciddi sonuçlar doğurabileceğini bildirdi.
Kanayan yaranın içinde bıçak, tahta parçası gibi yabancı cisim varsa çıkarılmamasını öneren Dr. Rodoplu, bunun çıkarılması sırasında o bölgeye daha fazla zarar verilebileceğine işaret ederek şunları söyledi:
"İlkyardım amacıyla, kanayan yaranın üzerine temiz bir bez veya varsa gazlı bez konulup bastırılmalıdır. Bu tamponlama işinden sonra kravat, eşarp veya atkı gibi bir eşya yardımıyla kanayan bölge bandajlanmalıdır. Kanamalarda ve kesilerde, öncelikle kan kaybı önlenmelidir. Atardamar kesilerinde çok kısa zamanda müdahale edilmediği takdirde, ileri derecede kan kaybı gelişebilir. Dolayısıyla, kesilen atardamarsa, hiç zaman yitirilmeden kişi hastaneye ulaştırılmalıdır.
Atardamar kesilerine bağlı kanamalar, fışkırır tarzdadır ve çok şiddetli olur. Üzerine bası uygulansa da kanamayı durdurmak mümkün olmaz. Mutlaka hastane bakımı ve cerrahi tedavi gerekir. Kesi ufak ve yüzeyel de olsa unutmayınız ki tetanos ve yara yerinde oluşabilecek enfeksiyon gibi riskler vardır. Dolayısıyla mutlaka Acil Servis'e başvurularak bakımının ve tedavisinin bir hekim tarafından yapılması gerekir. İlkyardım uygulaması sırasında yaralıya çıplak elle dokunmayınız. Mutlaka eldiven giyiniz. Hepatit B ve C, AIDS gibi hastalıklar kan yoluyla bulaşmaktadır."
-KESİMDE HİJYENE DİKKAT-
Trakya Bölge Veteriner Hekimler Odası Başkanı Dr. Erdal İlgü de, hayvanlardan insanlara geçen 200'den fazla hastalık bulunduğuna dikkat çekerek, "Hayvanlardan insanlara hastalıkların geçme sıklığı, Kurban Bayramı'nda yüzde 30 oranında artmaktadır" uyarısında bulundu.
Bu nedenle, kurbanlık hayvanın görüntüsünün sağlıklı ve canlı olmasına dikkat edilmesi gerektiğini belirten İlgü, ayrıca, kurbanlık hayvanlar için düzenlenen veteriner sağlık raporu ve menşe şahadetnamesi ile büyükbaş hayvanların kulak küpesi olup almadığı gibi hususların da sorgulanması gerektiğini ifade etti.
Kurbanlık kesenlerin portör (taşıyıcı) muayenelerinin yapılmış olması ve temizlik kurallarına uyması gerektiğini vurgulayan İlgü, "Kesici de kendisine hastalık bulaştırmamak için eldiven, çizme giymeli, hijyen kurallarına uymalıdır" dedi. İlgü, kesilen hayvanın kanının iyice akıtılması gerektiğini belirterek şöyle dedi:
"Kanı yeterince akıtılmayan hayvanların etleri mikroorganizmaların üremesine uygun bir ortam olması nedeniyle çabuk bozulacaktır. Kesilen hayvanların en az 24 saat 4 derece sıcaklıkta bekletilmesi etin olgunlaşması açısından önemlidir. Yeni kesilmiş etlerin hemen tüketilmesi, etin olgunlaşmaması nedeniyle sindirimi zorlaştıracaktır."
-SIĞIRIN KÜPESİNİ ATMAYIN
Gaziantep İl Tarım Müdürü İbrahim Yılmaz kurbanlık sığırın kulak küpelerinin atılmaması, il ya da ilçe tarım müdürlüklerine ulaştırılmasını istedi.
Küpe uygulamasının mevzuat gereği olduğunu ve bu yolla sığır cinsi hayvanların kayıt altına alındığını ifade eden Yılmaz, "Hayvan hareketlerinin ve hayvan hastalıklarının etkin kontrolünün sağlanması için kurban edilen sığır cinsi hayvanları kayıtlarımızdan düşmemiz gerekiyor" dedi.
Küpesi olmayan sığırların satışının yasak olduğunu vurgulayan Yılmaz, vatandaşın bir mağduriyet yaşamaması için kurbanlık olarak küpesiz sığır satın almaması gerektiğini bildirdi.