Beynin yönlendirilmesi ile bir refleks olarak ortaya çıkan öksürük durumu boğazda, solunum yollarında görülebilen mikrobik etkenleri, sıvıları ya da mukusu uzak tutabilmek için ortaya çıkar. Oluşan öksürük ile hava, akciğerin içinden hızlıca atılır. Öksürüğün tehlikeli olma ihtimali bulunan iki türü vardır. Kuru ve balgamlı öksürük olarak adlandırılan bu öksürükler çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Kuru öksürük mukus içermeyen bir öksürük türüdür. Boğazın arka kısmında kişiye rahatsızlık veren bir hisle birlikte tetiklenir. Ataklar olarak görülebilir ve çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genel olarak üst solunum yolundaki enfeksiyonlar nedeni ile görülür.
Diğer öksürük türleri gibi kuru öksürük de çok ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Bu olasılığı netleştirebilmek ve zamanında teşhis konulabilmesi için kuru öksürük görüldüğünde vakit kaybetmeden doktora danışılması gerekir. Doktor öksürüğün kaynağını tespit eder ve gerek gördüğü şekilde tedavi başlatır.
Balgamlı öksürük, öksürme gerçekleşirken mukus atılması ile oluşur. Bu nedenle ıslak öksürük, üretken öksürük ya da yaş öksürük isimleri ile de anılır. Temel olarak balgamlı öksürük vücudun daha çok mukus ürettiğinin göstergesidir. Ancak bakteriyel bir enfeksiyon ya da viral bir enfeksiyonun göstergesi olarak da ortaya çıkmış olabilir.
Genel olarak balgamlı öksürük şu nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar:
Kuru öksürükte de boğazı nemli tutmak önemlidir. Bu nedenle bolca su içilmesi önerilir. Aşırı yağlı ya da asitli yiyeceklerden ve içeceklerden uzak durulması gerekir. Bu öksürük türünü tetikleyici durumlardan kaçınılması da önemlidir.
Histamin açısından zengin olduğu bilinen gıdalardan da uzak durulmalıdır. Reflü hastalığı da kuru öksürüğün nedenlerinden biridir. Kuru öksürüğün önüne geçebilmek için bazı öneriler şunlardır:
Balgamlı öksürük, kişiye verdiği boğazının arka tarafına bir şey takılmış hissi ile fark edilir. Hastalar boğazlarına bir şey damlıyormuş gibi hissederler. Öksürürken ağza da bir miktar mukus gelebilir ve farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Kuru öksürükten farkı da sıvı ile birlikte olmasıdır.
Balgamlı ya da yaş öksürüğün geçmesi için tedavi yöntemleri uygulanır. Doktorun hangi tür tedaviyi uygun gördüğüne göre tedavi süreci başlar. Bu tür öksürüğün önüne geçebilmek için şu önlemler alınabilir:
Kuru öksürüğe iyi geldiği bilinen bazı besinler vardır. Genel olarak kuru öksürüğü olan kişilere meyan kökü, hatmi kökü, kekik, nane, zencefil gibi bitki çayları içmesi önerilir. Ancak bu rahatsızlığın geçmesi için en önemli nokta boğazı nemli tutmaktır. Bu nedenle de bol sıvı tüketmek önemlidir.
Buhar solumanın da kuru öksürüğe iyi geldiği kabul edilir. Sadece boğaz değil yaşam alanlarındaki havanın da kuru olmaması gerekir. Kuru öksürüğe iyi geldiği kabul edilen ve en çok tüketilen tariflerden biri şudur:
Tüm malzemeler karıştırılır ve gün içinde, öğün aralarında aç karnına tüketilebilir. Günde iki üç tatlı kaşığı yeterli olur. Bu sayede kuru öksürüğün boğazı tahriş edici etkisini azaltabilmek mümkündür.
Balgamlı ya da yaş öksürük söz konusu olduğunda bol sıvı tüketmek önerilerin başında gelir. Kekik, karanfil, zencefil içeren bitki çayları tüketmek de balgamlı öksürük için önerilen başka bir yöntemdir.
Balgamın sökülmesi gerektiği için bu tür bitki çayları tüketerek balgam sökülmesi sağlanır. Yaş öksürüğü hafifletebilmek için yüksek yastıkla uyumak da önemlidir. Yaşam alanlarında havayı nemlendiren cihazlar bulundurulması da balgamlı öksürük durumları için önerilmektedir. Doktora danışmadan bilinçsizce ilaç kullanılmamalıdır.
Önemli not: Bu içerik tavsiye niteliği taşımamaktadır. Paylaşılan bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır ve uzman bir doktor onayı olmadan herhangi bir tıbbi sorunun teşhis veya tedavisi için kullanılmamalıdır. Tıbbi bir sorununuz varsa lütfen doktorunuza danışınız.