Ülkemizde çok popüler olmasa da bahar mevsiminin tipik sebzelerinden biridir kuşkonmaz. Hem çok faydalı hem de düşük kalorili olduğundan diyet yapanlar veya sağlıklı beslenmeye özen gösterenler için vazgeçilmez sebzelerden biridir. Size burada sunduğum bu tarifin benzerlerine birçok yabancı kaynakta rastlayabilirsiniz. Ben de benzerlerinden yola çıkarak bu tarifi özellikle de vegan beslenenleri düşünerek oluşturdum. 'Veganlıkla ilgim yok ama kuşkonmazlı tart yapmak isterim' derseniz de bir-iki malzeme değişikliği yaparak yine aynı tarifi uygulayıp leziz bir kuşkonmazlı tart elde edebilirsiniz. Malzeme değişikliğiyle ilgili açıklamayı metnin içinde bulabilirsiniz.
6 adet hazır milföy hamuru
250 gr taze kuşkonmaz
30 ml ceviz yağı
30 gr un
250 ml soya sütü
1/2 çay kaşığı zerdeçal
1/2 çay kaşığı tatlı toz kırmızı biber
1/2 çay kaşığı sarmısak tozu
1 çay kaşığı sebzeli çeşni (isteğe bağlı)
1 tutam muskat
1 çay kaşığı deniz tuzu
1 tutam karabiber
göz kararı badem tozu
(4 Kişilik - 45 dakika)
Milföy hamurları buzluktan çıkartılır ve hafif çözünmeye bırakılır. Biraz çözündükten sonra hafifçe unlanmış zeminde 6 parça, kenarları hafifçe üst üste getirilerek birleştirilir. Dış kenarların dört bir yanından yaklaşık 2 cm'lik şerit kesilir ve dikdörtgen hamur kenarlarından 2 cm genişleyecek şekilde enine ve boyuna merdaneyle hafifçe açılır. Bu noktada dikdörtgen hamuru, içerisine pişirme kağıdı serilmiş fırın tepsisine almak gerekir. Kenarlardan kesilen şerit çerçeve oluşturacak şekilde hamurun kenarlarına yerleştirilir ve dışta kalan birleşme yerine bir çatalla hafifçe bastırılır. Hamurun tabanına da çatalla birkaç delik açılır ve kenarda beklemeye alınır. Bu arada fırın da 175 C'ye ısıtılmaya başlanır. Kuşkonmazlara gelince; iki elinizle yatay olarak uçlara 2-3 cm mesafeden tutup hafifçe büker gibi yapınca tabandaki odunsu kısım çıt diye kendiliğinden kırılıverir. Bu taban kısımlar tartta kullanılmayacak ama dipleri çatal çatal ayrılmamış ise soyup çorba yapımında kullanabilirsiniz. Uçtaki çiçek gibi kısmın tam altından başlayarak aşağıya doğru sebze soyucuyla dış kısmı incecik soyulur. Çok körpe kuşkonmazlar soyulmadan da kullanılabilir. Bu biraz da isteğe bağlıdır (ben soydum). Kaynamakta olan bol tuzlu suya kuşkonmazları atıp 3-5 dakika bekledikten sonra hemen buzlu su dolu bir kaba aktarırsanız pişmeyi durdurur ve renklerinin solmasını önlemiş olursunuz. Bu haşlama süresi tartta kullanmak içindir. Diğer taraftan sebzeleri benim gibi biraz diri seviyorsanız bu tarif için kuşkonmazları haşlamadan da kullanabilirsiniz.
Beşamel sos; hamur ve kuşkonmazlar hazır olduktan sonra sos hazırlanır. Küçük bir tencereye sıvı yağ konulur, yakmamaya dikkat ederek hafif ateşte biraz ısınınca un ilave edilir ve meyane gibi hafifçe kavrulur. İçine azar azar ve her ilaveden sonra çırpma teliyle karıştırıp yedirerek soya sütü ilave edilir. Bu işlemin kısık ateşte yapılması ve sütün soğuk veya oda sıcaklığında olması gerekir. İçerisine tuz, karabiber, muskat rendesi, zerdeçal, toz kırmızı biber ve isteğe bağlı olarak sebzeli çeşni eklenip karıştırılır. Bir-iki taşım kaynayınca ateşten alınır. Kabuk bağlamaması için arada sırada karıştırarak 3-5 dakika kadar ılınması beklenir.
Birleştirme ve pişirme; Sos biraz ılındıktan sonra hazırlanan hamura dökülür ve kenarlardaki şeridin içinde kalacak şekilde nazikçe yayılır. Kuşkonmazlar yan yana dizilir. Arzu edilirse uç kısımlarının biri bir yöne diğeri öbür yöne bakacak şekilde de dizilebilir. Üzerine 1-2 tatlı kaşığı badem tozu serpiştirilir ve önceden ısınmış fırında 25-30 dakika, kontrol ederek pişirilir. Pişirmeden önce hamurun kenar kısımlarına arzu edilirse bir tatlı kaşığı kadar sıvı yağ (veya vegan olmayanlar için yumurta sarısı) fırça yardımıyla sürebilir.
Biraz ılınmasını bekledikten sonra yanında mevsim yeşilliklerinden oluşan taze bir salatayla servis edilir. Afiyet olsun!
Vegan olmayanlar, miktarları aynı olacak şekilde tereyağı ve normal süt kullanabilirler. Ayrıca tartın üzerine bir miktar parmesan peyniri veya eski/taze kaşar peyniri rendeleyebilirler. Hazır aldığınız milföy hamurunun yumurtadan yapılmamış olmasına dikkat edin.