Laparoskopinin bazı teknik konularda sınırları olduğu bilinmektedir. Laparoskopik cerrahide iki boyutlu görüntü üzerinde çalışılır; dokunma duyusu azda olsa vardır; hareket kabiliyeti kısıtlıdır. Kullanılan enstrümanlar düz çubuk şeklindedir. O yüzden el-bilek hareketleri sınırlıdır.
1980’li yıllarda NASA tarafından projelendirilen uzaktan cerrahi uygulamalar robot teknolojisinin gelişmesine öncülük etmiştir. Günümüzde kullanılan teknoloji 2000’li yıllarda FDA tarafından onaylanarak aynı oda içinde cerrahi kullanıma sunulmuştur.
Robotik cerrahi; daha hızlı iyileşme, daha az hastanede kalış süresi, daha çabuk günlük hayata dönme ve daha az ameliyat sırasında kanama gibi laparoskopik cerrahinin sağladığı tüm avantajları fazlasıyla sağlamaktadır. Buna ek olarak el bilek hareketi gibi hareketlerin yapılabilmesine robotik sistemin izin vermesi nedeniyle manevra imkanı laparoskopiye göre daha fazladır, ve birçok zor işlem kolaylıkla 3 boyutlu görüntü altında ve eklem hareketi sayesinde kolaylıkla yapılabilmektedir.
Laparoskopi ve robotik sistem karşılaştırıldığında ameliyat süreleri arasında pek fark yoktur. Yalnız laparoskopide hareket sınırlılığı ve iki boyutlu ortamda çalışılması robotik cerrahiyi biraz daha öne çıkarmaktadır. Robotik sistemde üç boyutlu görüntü sayesinde mükemmel görsellik sağlanır ve ince hareketleri yapabilmek mümkün hale gelir. Anatomik yapılar çok detaylı görülür. Küçük damar ve sinirler fark edildiğinden daha az kanama ve daha az doku hasarı gelişir.
Yöntemin ek avantajları güvenlik, hareketlerin çok yönlü olması, üç boyutlu görüntü, uzaktan ameliyata katılma ve cerrahın oturarak işlem yapmasıdır.
Robotik cerrahide dokunma hissi olmadığından dokulara uygulanacak kuvveti belirlemek için cerrah görsel işaretlerden faydalanmak zorundadır. Ameliyat öncesi kurulum özel deneyim gerektirir. Enstrüman veya kamera portlarının yerlerinin değiştirilmesindeki zorluk, ameliyat esnasında hastanın pozisyonunun değiştirilmesinin zaman alması, hastaya anında müdahaledeki gecikmeler robotik cerrahinin dezavantajlarındandır. Bununla beraber laparoskopinin etkin bir şekilde uygulanamadığı kompleks ameliyatlarda robotik cerrahi tercih edilebilir.
Doç. Dr. Taner Usta
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
www.drtanerusta.com
Instagram: /drtanerusta